Zaćma. Grożna choroba, którą możesz pokonać

Na szczęście dziś ta groźna choroba jest w pełni wyleczalna. Zwykle zaćma przebiega stopniowo, wraz z postępem choroby obserwujemy coraz słabsze widzenie, a ostrości i jakości widzenia nie da się skorygować za pomocą okularów lub soczewek.

Kto może zachorować?

Dotyka najczęściej osoby około 50 – 60 roku życia, ale chorują też 40-latkowie. Pojawienie się zaćmy może też nastąpić pod wpływem innych schorzeń np. cukrzycy, a także na skutek stanów zapalnych wewnątrz oka. Zagrożone są również osoby wykonujące takie zawody jak: radiolog, elektryk lub hutnik. Zaćma polekowa może się pojawić u pacjenta w każdym wieku, przyjmującego leki sterydowe.

Te objawy powinny cię zaniepokoić:

* stopniowe pogarszanie się ostrości widzenia,

* szybsza niż zwykle męczliwość oczu,

* przymglone widzenie lub wrażenie brudnych szkieł,

* zniekształcone widzenie przedmiotów,

* problemy widzenia w jasnym świetle,

* rozpraszanie światła wokół jego źródeł, np. wokół reflektorów samochodów czy słońca,

* widzenie podwójne,

* widzenie wyblakłe kolorów,

* widzenie wyraźne jedynie kontur dużych przedmiotów.

* częste tarcie oczu,

* problemy z oceną odległości,

* problemy z poruszaniem.

Rozpoznanie

Ważne jest przeprowadzanie kontrolnego badania wzroku. Osoby przed 40. rokiem życia przynajmniej raz na dwa lata powinny być przebadane przez okulistę. Osoby starsze - raz na rok.

* Badanie oka w lampie szczelinowej

Lekarz przeprowadza badanie przedniego odcinka gałki ocznej – od spojówek poprzez rogówkę, tęczówkę, soczewkę aż do ciała szklistego, w lampie szczelinowej. Ocenia stopień i rodzaj zmętnienia soczewki.

* Badanie dna oka

Pozwala wykluczyć obecność zmian, powodujących nieodwracalne obniżenie ostrości wzroku (np. zmiany zwyrodnieniowe plamki, zanik nerwu wzrokowego, odwarstwienie siatkówki).

* USG oka

Wykonywane jest w diagnostyce jaskry, zaćmy czy odwarstwienia siatkówki. USG oka jest bezpieczne - nie ma przeciwwskazań do badania w żadnej chorobie ani w ciąży.

Skuteczne leczenie

Pamiętajmy, że zaćma się nie cofnie. Jedyną skuteczną metodą jest operacja, którą należy wykonać, gdy tylko zaćma zacznie utrudniać życie. Od 1 kwietnia 2019 roku szpitale okulistyczne nie mają limitowanych zabiegów usuwania zaćmy Teraz w trybie pilnym na zabieg czeka się ok. kilkunastu dni. W przypadkach stabilnych – ok. pół roku.

Jak przebiega zabieg

Zabiegi najczęściej wykonuje się metodą fakoemulsyfikacji. Przed zabiegiem chirurg okulista znieczula miejscowo oko. Lekarz wykonuje ok. dwumilimetrowe nacięcie i używając specjalnego urządzenia zwanego fakoemulsyfikatorem, rozdziela zmętniałą soczewkę na mniejsze fragmenty, aby usunąć je z oka. Fakoemulsyfikator jednocześnie rozdrabnia i wysysa kawałki soczewki. Zabieg ma na celu usunięcie zmętniałej soczewki, a pozostawienie opakowania, czyli tzw. torby. Do pustej torby wsuwa się sztuczną zwiniętą soczewkę i rozprostowuje się ją w środku. Zabieg trwa 10–20 minut i można go wykonywać ambulatoryjnie.

Jakie soczewki?

Standardowo wszczepia się akrylowe lub silikonowe soczewki jednoogniskowe. Pozwalają one nie tylko na odzyskanie widzenia, ale także na korekcję wad wzroku - krótkowzroczności i nadwzroczności. Jeśli ktoś przed operacją musiał chodzić w okularach, po zabiegu dobrze widzi i często niepotrzebne mu są szkła do dali, bo tę wadę koryguje sztuczna soczewka o odpowiednio dobranej mocy optycznej. Dostępne są też różnego rodzaju soczewki wieloogniskowe, które praktycznie umożliwiają widzenie bez okularów. Takie soczewki dają dobrą ostrość wzroku do dali, bliży i na odległości pośrednie, czyli np. przy pracy przed ekranem komputera.

Refundacja NFZ

Aby zakwalifikować się do zabiegu usunięcia zaćmy refundowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia, pacjent powinien zachować nie więcej niż 60 proc. widzenia. NFZ płaci za soczewki jednoogniskowe, umożliwiające wyraźne widzenie tylko do dali lub tylko do bliży. Refunduje też soczewki toryczne, gdy pacjent ma powyżej dwóch dioptrii astygmatyzmu rogówkowego.

Zaćma wtórna

Może czasem pojawić się już po wykonaniu operacji zaćmy. Zmętnieniu ulega tylna torebka soczewki oka. Zmętnienie nie jest umiejscowione w soczewce jak w przypadku zaćmy pierwotnej, a w tym, co zostało po usunięciu soczewki. W przypadku zaćmy wtórnej wystarczy zabieg z użyciem wiązki laserowej, zwany kapsulotomią. Jest krótki i bezbolesny, a poprawa wzroku jest już następnego dnia.