TV
Pogoda
Wideo
Odporność zaczyna się na talerzu
Pierwszą, fundamentalną zasadą jest wzmacnianie odporności poprzez odpowiednią dietę. Jesień to czas, gdy nasz organizm potrzebuje szczególnego wsparcia w walce z infekcjami. Podstawą diety seniora powinny być produkty bogate w witaminę C, która znajdziemy nie tylko w cytrusach, ale także w rodzimych warzywach i owocach. Szczególnie cenna jest natka pietruszki, papryka, a także czarne porzeczki (nawet przetworzone zachowują sporo witaminy C) czy dzika róża. W okresie jesiennym niezbędna jest także suplementacja witaminy D, której niedobór dotyka szczególnie osoby starsze. Warto włączyć do diety tłuste ryby morskie, jaja oraz produkty fortyfikowane. Nie można zapominać o cynku, który znajdziemy w pestkach dyni, orzechach i nasionach. Niezwykle istotne są również probiotyki naturalne, obecne w kiszonkach i jogurtach naturalnych. Sezonowe warzywa i owoce powinny gościć na talerzu seniora codziennie - dynia bogata w beta-karoten i błonnik, jabłka zawierające cenne przeciwutleniacze, buraki wspierające układ krwionośny czy kapusta kiszona dostarczająca probiotyków to prawdziwe skarby jesiennej diety.
W przypadku niedoborów witamin i składników mineralnych, zawsze warto skonsultować się z lekarzem. Należy również upewnić się, że nasze posiłki i suplementy diety nie wchodzą w niebezpieczne interakcje z przyjmowanymi lekami. Ważne, by nie przyjmować leków bez recepty bez konsultacji z lekarzem oraz nie ufać reklamom. Preparaty ziołowe, mimo naturalnego pochodzenia, mogą niekorzystnie wpływać na organizm, a ich nadmierne spożycie może przynieść więcej szkody niż pożytku. Pamiętaj też, że to, co działa na sąsiadkę, dla nas może okazać się szkodliwe.
/RAMKA/
Ważne! Instytut Żywności i Żywienia przypomina, że świeże, różnorodne posiłki to klucz do zdrowia seniora. Warto jeść małe porcje co kilka godzin. Nie zapominając o co najmniej jednym ciepłym posiłku dziennie!
/ramka/
Nawadnianie organizmu
Drugą ważną zasadą jest regularnie nawadnianie organizmu. Latem łatwo pamiętamy o piciu, ponieważ wysokie temperatury wywołują uczucie pragnienia. Jednak w chłodniejsze dni często zapominamy o dostarczaniu odpowiedniej ilości płynów. Seniorzy powinni dbać o regularne nawadnianie organizmu przez cały rok, także jesienią i zimą. Zaleca się picie wody małymi łykami, nawet jeśli przez dłuższy czas nie odczuwamy pragnienia.
Jesienią warto sięgać po napoje rozgrzewające, które oprócz nawadniania pomagają utrzymać optymalną temperaturę ciała. Seniorzy często znają przepisy na rozgrzewające napary ziołowe, które pite wieczorem lub rano sprawiają, że robi się nam ciepło, a dłonie i stopy stają się mniej zimne.
Dobrym nawykiem jest zabieranie ze sobą butelki wody mineralnej lub przefiltrowanej z kranu, a także herbaty, gdy wychodzimy z domu. Niezależnie od pogody warto robić krótkie przerwy na picie. Przygotowując napoje, takie jak herbata, warto ograniczyć ilość dodawanego cukru.
Ruch to zdrowie – nawet jesienią
Trzecią zasadą jest odpowiednio zaplanowana aktywność fizyczna. Mimo niesprzyjającej pogody, ruch pozostaje kluczowy dla zachowania sprawności. Umawiajmy się na spacery ze znajomymi i starajmy się nie rezygnować z aktywności fizycznej. Ruch rozgrzewa mięśnie, pobudza wydzielanie endorfin, zwanych hormonami szczęścia, co poprawia nastrój. Nawet niewielka aktywność pomaga w utrzymaniu dobrego samopoczucia. Ważne jest, aby dobrać formę ruchu do swoich zainteresowań i możliwości.
Aby zachować formę jesienią, warto wybrać ćwiczenia odpowiednie dla siebie. Jeśli nie masz pewności, jakie zajęcia będą dla ciebie najlepsze, skonsultuj się z lekarzem fizjoterapeutą. Specjalista pomoże dopasować zestaw ćwiczeń, uwzględniając twoją kondycję, przebyte choroby i urazy. Warto pamiętać, że nie wszystkie ćwiczenia wymagają specjalistycznych akcesoriów – wydatki na strój i sprzęt nie są konieczne. Niemniej przydatnym zakupem może być na przykład karimata, która ułatwi trening i pomoże utrzymać formę.
Dobrą opcją są aktywności na świeżym powietrzu w towarzystwie znajomych, takie jak spacery, nordic walking czy wycieczki rowerowe. Jeśli masz możliwość, zapisz się na zorganizowane zajęcia, na przykład w klubie fitness. Obecnie oferują one programy dostosowane do osób w różnym wieku i o zróżnicowanej sprawności fizycznej.
Świetnym sposobem na utrzymanie formy jesienią jest taniec. Jeśli lubisz tańczyć, rób to w domu lub w miejscach do tego przeznaczonych. Taniec wzmacnia mięśnie i pozytywnie wpływa na układ sercowo-naczyniowy. Inną dobrą metodą na poprawę samopoczucia są sporty wodne. Ćwiczenia w wodzie odciążają stawy, dzięki czemu są łatwiejsze do wykonania. Oprócz pływania, seniorom poleca się wodny aerobik, aquacycling oraz rehabilitację w wodzie.
/RAMKA/
Ważne! Specjaliści ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zachęcają seniorów do podejmowania aktywności fizycznej przez minimum 5 dni w tygodniu po 30 minut.
/ramka/
Profilaktyka zdrowotna na pierwszym miejscu
Czwarta zasada dotyczy profilaktyki zdrowotnej, która jesienią nabiera szczególnego znaczenia. To idealny moment na szczepienie przeciw grypie, które może uchronić przed poważnymi powikłaniami. Regularne pomiary ciśnienia stają się jeszcze ważniejsze, gdyż jesienne wahania pogody mogą wpływać na jego wartości. Kontrola poziomu witaminy D poprzez odpowiednie badania pozwoli dostosować suplementację do indywidualnych potrzeb. Warto również wykonać podstawowe badania profilaktyczne i odbyć wizytę kontrolną u lekarza pierwszego kontaktu. Prowadzenie dzienniczka pomiarów i obserwacji pomoże specjaliście w ocenie stanu zdrowia i dostosowaniu ewentualnego leczenia.
Bezpieczne otoczenie i odpowiedni ubiór
Piąta zasada obejmuje właściwe przygotowanie otoczenia i garderoby. Bezpieczny dom to podstawa - należy zadbać o odpowiednie zabezpieczenie przed wychłodzeniem, sprawdzić system ogrzewania i zaplanować jego ekonomiczne wykorzystanie. Odzież powinna być dobrana warstwowo, co pozwoli na dostosowanie się do zmiennej temperatury. Nie można zapominać o odpowiednim obuwiu antypoślizgowym, które uchroni przed upadkiem na śliskiej nawierzchni. W domu należy zadbać o dobre oświetlenie, które nabiera szczególnego znaczenia przy krótszych dniach.
Rytm dnia podstawą dobrego samopoczucia
Szósta, ostatnia zasada dotyczy właściwego rytmu dnia i higieny snu. Ustabilizowany rytm dobowy ma ogromne znaczenie dla zachowania dobrego samopoczucia. Regularne pory posiłków, stałe godziny snu i pobudki pomagają organizmowi funkcjonować sprawniej. Należy unikać drzemek po południu, które mogą zaburzać nocny wypoczynek. Ważna jest ekspozycja na naturalne światło w ciągu dnia, nawet w pochmurne dni. Wieczorem warto wprowadzić rytuały sprzyjające wyciszeniu - ciepła kąpiel, spokojna muzyka czy lektura pomogą przygotować się do spokojnego snu.
Przestrzeganie tych sześciu zasad pomoże seniorom cieszyć się jesienią w dobrej formie i zachować zdrowie na dłużej. Pamiętajmy jednak, że każdy senior jest inny i może potrzebować indywidualnego dostosowania tych zaleceń do swojego stanu zdrowia i możliwości. Warto skonsultować się z lekarzem, który pomoże opracować osobisty plan dbania o zdrowie w okresie jesiennym.
/RAMKA/
Jak radzić sobie z samotnością jesienią?
Jesienią uczucie samotności może dotykać nas ze zdwojoną siłą. Krótsze dni, chłód i deszczowa pogoda sprawiają, że częściej zostajemy w domu, co naturalnie może prowadzić do izolacji społecznej. Jest to szczególnie trudny okres dla osób starszych, które z różnych przyczyn spędzają więcej czasu w samotności.
Siła kontaktów międzyludzkich
Kluczowe znaczenie ma utrzymywanie regularnych kontaktów społecznych. Warto zaplanować stałe, cotygodniowe spotkania z rodziną lub przyjaciółmi, nawet jeśli początkowo wydaje się to trudne czy niewygodne. Dołączenie do lokalnego klubu seniora może otworzyć nowe możliwości nawiązywania znajomości z osobami w podobnym wieku i o zbliżonych zainteresowaniach.
Pasje i zainteresowania lekiem na samotność
Znalezienie nowego hobby lub powrót do dawnych pasji to kolejny skuteczny sposób na przezwyciężenie samotności. Warsztaty artystyczne, kluby książki, zajęcia sportowe dostosowane do możliwości seniorów czy wolontariat - wszystkie te aktywności nie tylko wypełniają czas, ale przede wszystkim nadają mu głębszy sens i cel.
Rytm dnia jako kotwica stabilności
Niezwykle istotne jest również utrzymywanie stałego rytmu dnia. Ustalenie konkretnego harmonogramu, planowanie aktywności na każdy dzień, dbałość o regularne posiłki i codzienne spacery - wszystko to pomaga strukturyzować czas i nie poddawać się uczuciu pustki. W tym rytmie należy koniecznie znaleźć miejsce na przyjemności i relaks, które są równie ważne jak obowiązki i zaplanowane aktywności.
Pamiętajmy, że uczucie samotności jest naturalnym elementem ludzkiego życia, jednak nie musi i nie powinno dominować w naszej codzienności. Aktywne poszukiwanie kontaktu z innymi ludźmi, rozwijanie pasji i zainteresowań oraz świadome planowanie każdego dnia może skutecznie wypełnić jesienne dni ciepłem, radością i poczuciem spełnienia.
/ramka/
Ewa Jabłońska
Adrianna Ostaszewska
Podcasty
Playlisty tematyczne
