Zespół Gillesa de la Tourette’a czy to częste zaburzenie geniuszy?

Geniusz i szaleństwo często wiąże się z niezwykłym wzorem myślenia dowodzą psychiatrzy i naukowcy Natalia Szejko, Piotr Janik, Tomasz Pasierski na łamach www. psychiatria.com. w publikacji pt. Zespół Gillesa de la Tourette’a częste zaburzenie u niezwykle utalentowanych jednostek?

Wolfgang Amadeusz Mozart

Najbardziej znanym i omawianym przypadkiem geniuszu dotkniętego przez Zespół Gillesa de la Tourette’a był Wolfgang Amadeusz Mozart (1756–1791). Mozart wykazał się talentem muzycznym, ale także złożonością zachowania. Jako dziecko podobno częściej mrugał oczami (zwykle gwałtowne mruganie oczami jest pierwszym objawem zespołu Tourette'a), wykrzywiał usta (również jeden z pierwszych objawów), poza tym później zaczynał też pochrząkiwać, mlaskać, czy też mimowolnie poruszać bardzo często głową i rękami i przeklinać. Niemniej jednak,te nieprawidłowe ruchy mogły być również stereotypami lub jego manierą lub nawet zwykłym przejawem ekstrawagancji. Pewne jest, że Mozart był dotknięty obsesją myśli, miał obsesję na punkcie żony i bał się, że gdy nie wróci do domu i nie będzie mógł kontrolować jej codziennego życia, to się coś złego stanie.

Potrzeba wypowiadania nieprzyzwoitych słów

Chodzi o słynne tzw. "Taśmy Obajtka". Zwraca tam uwagę nie tylko treść, ale także język, którym posługiwał się na nagraniach sprzed lat dzisiejszy prezes Orlenu. Jak wyliczono, podczas dwugodzinnej rozmowy Daniel Obajtek użył wulgaryzmów około 400 razy. Część osób broniących Obajtka przekonywała, że prezes Orlenu ma Zespół Tourette’a i to on odpowiada za wulgaryzmy, które słyszymy w rozmowie. Były to koprolalia (patologiczna, niedająca się opanować potrzeba wypowiadania nieprzyzwoitych słów lub zdań, przekleństw lub obelg (wulgaryzmów) kierowanych do innych osób) Daniel Obajtek, były wójt Pcimia, a obecnie dyrektor generalny PKN Orlen, ma zdiagnozowany zespół Tourette'a. Choroba nie przeszkodziła mu w odniesieniu sukcesu, choć jak sam wspomina, dzieciństwo miał trudne. Co wiemy o tym schorzeniu i jakie daje objawy? Polskie Stowarzyszenie Syndromu Tourette'a wydało specjalne oświadczenie. Trudno stwierdzić, czy Mozart był atakowany przez koprolalia, co miało miejsce u prezesa Orlenu Daniela Obajtka. 

Mozart nigdy nie był uważany za świętego

Mozart nigdy nie był uważany za świętego i robił wszystko, aby za takiego nie uchodzić! Skomponował dość prosty, lecz ciekawy utwór- Kanon o wzniosłej nazwie: "Leck mich im Arsch"! w polskim tłumaczeniu "Pocałuj  mnie w dupę" (Lick my ass)-wyliż mi dupę, czy może to świadczyć, że był dręczony przez wulgarne myśli. Zainteresowanie kałem i okolicą odbytu może po prostu wskazywać na groteskowy stylu Mozarta.

Zespół Gillesa de la Tourette’a

Jest zaburzeniem neuropsychiatrycznym o nieznanej etiologii, do którego głównych objawów należą tiki ruchowe i wokalne. Tikom często współtowarzyszą zaburzenia psychiatryczne, takie jak zespół nadpobudliwości ruchowej z zaburzeniami uwagi, zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne, depresja, zaburzenia lękowe czy autoagresja.  spojrzenie. Dzieci nagle zaczynają częściej mrugać oczami (zwykle gwałtowne mruganie oczami jest pierwszym objawem zespołu Tourette'a), wykrzywiać usta (również jeden z pierwszych objawów), poza tym później zaczynają też pochrząkiwać, mlaskać, czy też mimowolnie poruszać bardzo często głową i rękami. Zespół Gillesa de la Tourette’a jest zaburzeniem neuropsychiatrycznym o nieznanej etiologii, do którego głównych objawów należą tiki ruchowe i wokalne. Tikom często współtowarzyszą zaburzenia psychiatryczne, takie jak zespół nadpobudliwości ruchowej z zaburzeniami uwagi, zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne, depresja, zaburzenia lękowe czy autoagresja.

Badania dotyczące zespołu Gillesa de la Tourette’a

Naukowcy dowodzą, że zespoł Gillesa de la Tourette’a częściej występuje u osób utalentowanych. Przypuszczenie to dotyczy także innych zaburzeń neuropsychiatrycznych, przede wszystkim ze spektrum autyzmu, padaczki czy zaburzeń osobowości, które były kojarzone z niezwykłymi zdolnościami, szczególnie w pewnych dziedzinach życia. W przypadku wielu znanych i utalentowanych osobistości sugerowano związek pomiędzy twórczością i chorobą: Fiodor Dostojewski jest podejrzewany o padaczkę lub napady psychogenne, Robert Schumann o chorobę afektywną dwubiegunową, zaś rosyjski kompozytor awangardowy i pianista Aleksander Skriabin oraz pianistka Klara Wieck-Schumann cierpieli z powodu przewlekłego zespołu bólowego, który miał wpływ na ich grę na instrumencie. Choć w późniejszym okresie negowano tezę o wpływie zespołu Gillesa de la Tourette’a na kreatywność i rozwój ponadprzeciętnych umiejętności mentalnych, nie jest wykluczone, że niektóre wybitne jednostki mogły cierpieć z powodu tego zespołu. Dziś spekulacje te są jeszcze raz analizowane i wydaje się, że w niektórych przypadkach diagnoza była postawiona niewłaściwie – nie można ustalić żadnego jednoznacznego związku pomiędzy kreatywnością lub niezwykłymi zdolnościami i zespołem Gillesa de la Tourette’a. Artykuł podsumowuje dotychczasowe doniesienia na temat niezwykłych zdolności i kreatywności w tym zaburzeniu oraz odnosi się do biografii niektórych utalentowanych osób z zespołem Gillesa de la Tourette’a.

Polskie Stowarzyszenie Syndrom Tourette’awspiera osoby cierpiące na Syndrom Tourette’a i ich rodziny poprzez ułatwianie wzajemnych kontaktów oraz gromadzenie i upowszechnianie wiedzy o naturze tego schorzenia i możliwościach terapii na www.tourette.pl.