Zwyrodnienie plamki żółtej

Pacjenci zmagający się z tą chorobą początkowo uskarżają się na pogorszenie widzenia i tzw. krzywienie linii, potem na utratę ostrości wzroku. Nie dostrzegają kontrastów, mają problemy z czytaniem, pisaniem, rozpoznawaniem twarzy i przedmiotów. W najbardziej zaawansowanym stadium choroby w centralnym polu widzenia pojawia się ciemna plama.

Z racji tego, że schorzenie rozwija się bezboleśnie i powoli, pacjent może pozostawać w nieświadomości aż do momentu, w którym nie nastąpi znaczna utrata wzroku.

Dwa rodzaje choroby

Istnieją dwie postaci choroby. Najczęstsza to wysiękowe (tzw. mokre) zwyrodnienie plamki żółtej, polegające na upośledzeniu przepływu krwi do plamki i przeciekaniu krwi do naczyń. Druga postać to zwyrodnienie zanikowe (suche), które powodują zaburzenia komórek barwnikowych w okolicy plamki, bez pojawiania się krwawień, występujących w postaci mokrej. Ryzyko zachorowanie na AMD można zmniejszyć, np. stosując dietę bogatą w kwasy omega-3 (ryby), warzywa i owoce, za to uboższą w nasycone kwasy tłuszczowe (tłuste mięsa). Okuliści ponadto zwracają uwagę na konieczność noszenia przyciemnionych okularów w słoneczne dni.

Diagnozę można postawić samemu

Zwyrodnienie plamki żółtej można samemu spróbować zdiagnozować, posługując się tzw. siatką Amslera. Pozwala ona w warunkach domowych regularnie kontrolować wzrok i w przypadku wykrycia niepokojących zmian szybko zgłosić się do lekarza okulisty.

Jak wyleczyć AMD

W leczeniu zwyrodniałej plamki stosuje się laser, który umożliwia zamykanie nowo tworzonych nieprawidłowych naczyń krwionośnych (fotokoagulacja laserowa) oraz iniekcje doszklistkowe.

Nie istnieją żadne naturalne metody leczenia, które mogłyby przywrócić prawidłowe widzenie. Niektóre badania pokazują jednak, że cynk może spowolnić lub nawet zapobiec chorobie. Podobnie ma działać witamina C.

Skąd się bierze AMD

Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD) - podobnie jak zaćma - przeważ- nie występuje u osób po 50. roku życia. Uszkadza plamkę żółtą w oku i prowadzi do utraty widzenia centralnego, a w konsekwencji do ślepoty.

Rozróżnia się postać suchą i wysiękową (mokrą). Sucha postać występuje u ok. 80-90 proc. chorych na AMD. W warstwie podsiatkówkowej pojawiają się złogi (druzy), które powodują pogorszenie ostrości widzenia. Ta odmiana rozwija się wolniej i powoduje mniejsze uszkodzenia. Suchą postać AMD można próbować leczyć, stosując leki poprawiające ukrwienie, a tak- że bogatą w owoce i warzywa dietę oraz obniżając poziom cholesterolu. Znacznie niebezpieczniejsza jest postać wysiękowa AMD, ponieważ w jej przebiegu dochodzi do nieprawidłowej angiogenezy. Oko, broniąc się przed niedokrwieniem, wytwarza dodatkowe, nieprawidłowe naczynia krwionośne. Przerastają one siatkówkę i uszkadzają jej komórki. W efekcie powstają blizny, które zaburzają proces widzenia. W tym przypadku pogorszenie wzroku następuje bardzo szybko, nawet w ciągu kilku miesięcy. Powstrzymanie tej choroby jest możliwe dzięki iniekcjom doszklistkowym nowoczesnych preparatów zawierających odpowiednie przeciwciała.

Pierwsze objawy choroby nie są trudne do zauważenia, choć wielu pacjentów może je bagatelizować.

Do typowych sygnałów, świadczących o możliwości występowania zwyrodnienia plamki żółtej, należą: widzenie prostych linii jako falistych lub zniekształconych oraz postępujące trudności w czytaniu. Człowiek widzi obrzeża obrazu, środek jest zamazany. Trzeba pamiętać, że AMD u każdego pacjenta postępuje w różnym tempie. Może także doprowadzić do całkowitej utraty wzroku. Trzeba pamiętać, dla zdrowia oczu ważna jest dieta i styl życia. Do osłabienia wzroku może prowadzić źle zbilansowana dieta czy nadwaga. Palenie papierosów, nadużywanie alkoholu też nie jest bez znaczenia dla zdrowia oka. Wzrok pogarsza się również przez wielogodzinną pracę przy monitorze komputera. Wielogodzinne skupienie oczu w jednym miejscu (na ekranie komputera) prowadzi do zmęczenia mięśni gałki ocznej, a co za tym idzie - problemów z dostosowywaniem się oka do widzenia przedmiotów znajdujących się w różnych odległościach, czyli z akomodacją. W konsekwencji prowadzi to do stopniowego pogarszania się wzroku. Nie ulega wątpliwości, że pożyteczne są również suplementy diety zawierające luteinę i karoten - co zostało naukowo udowodnione. Nie należy jednak - zresztą jak ze wszystkim - przesadzać. Uważam, że młodym ludziom bez wad wzroku nie są takie preparaty potrzebne. Stosowanie suplementów zaczyna być uzasadnione około czterdziestego roku życia. Trzeba też pamiętać, że nie zastąpią właściwej diety i leczenia. Mogą jedynie je wspomagać.