Wybitny reżyser przyjedzie do Torunia. "Jeden z najważniejszych przedstawicieli kina autorskiego"

Reżyser i scenarzysta

Będąc reżyserem i scenarzystą wszystkich swoich dzieł, Zanussi wypracował własny model kina intelektualnego, skupionego nie tyle na opowiadaniu historii, co na przedstawianiu filozoficznych i etycznych problemów. Jego filmy były inspiracją dla wielu innych twórców i zdobyły szereg nagród w Polsce i zagranicą.

W jednym z wywiadów powiedział o sobie:

- zupełnie nie mam łatwości pisania, męczę się jak potępieniec i myślę, że to jest naturalna cecha, przypadłość artysty. Jak się komuś coś łatwo tworzy, to zwykle go prowadzi wprost do grafomanii albo jest oznaką nawet grafomanii. On jest… nie ma rady, twórczość jest pewną męką, ale ta męka dostaje potem… prowadzi do nagrody, jeżeli rzecz się uda. Natomiast to nie przychodzi łatwo i do tego trzeba się naprawdę zebrać, zmusić, zdyscyplinować, bo inaczej rzecz się rozsypuje, bo inaczej odsuwamy każdą decyzję na jutro. Nasz czas dzisiaj temu sprzyja, bo myśmy w ogóle jako kultura stracili poczucie nieodwracalności i nauczył nas tego komputer z tym swoim klawiszem delete, który mówi, że można wszystko skasować i cofnąć. Otóż no w sztuce jest moment, kiedy trzeba podjąć decyzję i powiedzieć: „Już tak będzie, już nie można tego więcej zmieniać”. Któryś z działaczy kultury powtórzył mi taką anegdotę o tym, jak pewien człowiek czynu – wojskowy – pojechał odpocząć w leśniczówce. Ponieważ po trzech dniach strasznie już się nudził, bo nie miał nic do roboty, zapytał leśniczego, a czy mógłby dostać jakąś taką lekką pracę. No leśniczy powiedział: „No są kartofle w kopcu po zimie, trzeba miękkie dać dla świnek, a te dobre zachować dla nas”. Leśniczy po godzinie spotyka wojskowego. Wojskowy cały spocony mówi: „To miała być łatwa praca, a tutaj co kartofel to decyzja” i tak samo jest z twórczością...

W przeszłości wspominał, że zapragnął zostać reżyserem filmowym po tym jak zobaczył dzieła Roberta Bressona i Ingmara Bergmana, które pokazały mu, czym może być kino autorskie. Już film dyplomowy reżysera Śmierć prowincjała (1966, zdj. Jan Hesse), opowiadający o młodym konserwatorze zabytków trafiającym do odgrodzonego od świata klasztoru, zapowiadał najważniejsze wątki jego twórczości – przedstawiał zetknięcie sacrum i profanum, młodości i starości, życia i śmierci.

W trakcie 31. EnergaCAMERIMAGE zobaczyć będzie można w Toruniu przegląd filmów autorstwa Krzysztofa Zanussiego, który będzie okazją nie tylko do przypomnienia wybitnych filmów reżysera, ale także do podjęcia refleksji nad bardzo bogatą, operatorską stroną jego kina.