Organizatorem konkursu jest European Capitals and Cities of Sport Federation (ACES Europe), organizacja pozarządowa z siedzibą w Brukseli. Od 2001 roku ACES Europe przyznaje nagrodę Europejskiej Stolicy, Miasta lub Społeczności Sportu dla miasta wyróżniającego się wysokim poziomem kultury fizycznej, propagującego zasady fair-play, zdrowy tryb życia i aktywność fizyczną, budowaniem poczucia wspólnoty, włączenia społecznego poprzez sport oraz czerpania satysfakcji z uprawiania sportu.
- To dla nas wielkie wyróżnienie. Toruń w 2019 roku będzie mógł posługiwać się tytułem "Europejskie Miasto Sportu 2019". To dla nas wielki prestiż, ale też docenienie organizacji i infrastruktury sportowej w naszym mieście, na którą zwróciła uwagę Komisja Oceniająca. W trakcie swojej wizyty w Toruniu Prezydent ACES Europe Gian Francesco Lupatelli zwracał uwagę na wiele aspektów, w których Toruń może być wzorem, m.in. organizację sportu dzieci i młodzieży oraz miejsc rekreacji dla mieszkańców, których do końca 2018 roku na pewno jeszcze przybędzie - powiedział prezydent Torunia Michał Zaleski.
Dotychczas tylko cztery polskie miasta zostały laureatami konkursu organizowanego przez ACES Europe. W 2008 roku Europejską Stolicą Sportu była Warszawa. Wśród społeczności lokalnej w 2015 roku zwyciężyło Olecko w województwie warmińsko-mazurskim, a rok później Rewal w zachodnio-pomorskim, a w bieżącym roku tytułem Europejskiego Miasta Sportu szczycą się Kielce.
Starania o ten prestiżowy tytuł składały się z kilku etapów. W marcu 2018 roku Prezydent Miasta Michał Zaleski przesłał do Gian Francesco Lupattelliego, prezydenta ACES Europe, oficjalną deklarację chęci ubiegania się o tytuł.
Na początku września do ACES Europe trafiła obszerna prezentacja Torunia jako miasta kandydata do Europejskiego Miasta Sportu 2019. Aplikacja zawierała odpowiedzi na 10 kryteriów przyjętych przez ACES Europe m. in.z zakresu infrastruktury sportowej, działalność klubów i stowarzyszeń, aktywności sportowej mieszkańców miasta, środków podejmowanych przez miasto w celu promocji zdrowia i integracji przez sport, wydarzeń sportowych pozyskanych przez miasto na najbliższe lata itp.
W dniach 26-28 września 2018 r. w Toruniu gościła Komisja Oceniająca ACES Europe, w skład której wchodzili Gian Francesco Lupattelli (Włochy) – Prezydent ACES Europe, Hugo Alonso (Hiszpania) – Sekretarz Generalny ACES Europe, a także Andrea Junger (Słowacja) oraz Wiesław Wilczyński (Polska) – członkowie ACES Europe. Podczas pobytu odbyła się konferencja prasowa z udziałem Komisji Oceniającej, Prezydenta Miasta oraz przedstawicieli toruńskiego środowiska sportowego. Następnie Komisja wizytowała miejskie obiekty sportowe, w tym: Toruński Ośrodek Sportu, Motoarenę Toruń, Przystań Toruń oraz Centrum Sportowo-Rekreacyjne ul. Przy Skarpie.
Kolejnym etapem była oficjalna obrona kandydatury, podczas której zaprezentowany został film ukazujący sportowy potencjał naszego miasta oraz obszerna prezentacja multimedialna zaprezentowana przez p. Mariolę Soczyńską - Dyrektora Wydziału Sportui Rekreacji. Po prezentacji otrzymaliśmy bardzo pozytywne opinie od członków Komisji na temat Torunia i jego aktywności sportowej.
Przywileje, które wiążą się z uzyskaniem tytułu to przede wszystkim: możliwość pozyskania zewnętrznych środków finansowych na projekty międzynarodowe realizowane wspólnie z innymi nagrodzonymi miastami, międzynarodowe uznanie oraz podniesienie znaczenia polityki sportowej miasta, dzielenie się doświadczeniami z pozostałymi nagrodzonymi miastami, możliwość wzięcia udziału w kongresach i konferencjach organizowanych przez ACES Europe.