Gdańsk: Wystawa poświęcona rotmistrzowi Pileckiemu powstała na Placu Solidarności

Podczas prezentacji ekspozycji dyrektor gdańskiego oddziału IPN prof. Mirosław Golon podkreślił, że Witold Pilecki jest wzorem polskiego patriotyzmu. - W jego życiorysie zapisane są najbardziej dramatyczne, ale też najwspanialsze karty polskiej historii z pierwszej połowy XX wieku. Wyróżniał się religijnością, rodzinnością, troskliwością. Był też utalentowanym rolnikiem, artystą. Za swoją niepodległościową, antykomunistyczną działalność zapłacił życiem. Takim jak rotmistrz Pilecki zawdzięczamy nasze istnienie w wolnym, demokratycznym państwie - powiedział. Przez cały okres PRL-u wszelkie informacje o dokonaniach i losie rotmistrza Witolda Pileckiego podlegały ścisłej cenzurze. - O takich bohaterach jak Pilecki nie można było mówić przez kilkadziesiąt lat po wojnie. Komuniści chcieli zniszczyć pamięć o Witoldzie Pileckim. Dzisiaj oddajemy mu hołd - podkreślił prof. Golon.

Witold Pilecki urodził się 13 maja 1901 roku w Ołońcu na północy Rosji. Jako harcerz brał udział w rozbrajaniu Niemców w Wilnie w 1918 roku, a następnie był obrońcą tego miasta przed bolszewikami w 1919 roku. W 1920 roku walczył w Bitwie Warszawskiej. W 1939 wziął udział w kampanii wrześniowej, a po jej zakończeniu przedostał się do Warszawy, gdzie stał się jednym z organizatorów konspiracyjnej Tajnej Armii Polskiej. W 1940 roku, podczas łapanki w Warszawie, pozwolił się aresztować, by przedostać się do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz i zdobyć informacje o panujących tam warunkach. Był głównym inicjatorem konspiracji w obozie. Opracowywał sprawozdania przesłane później do dowództwa w Warszawie i dalej na Zachód. W nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 roku zdołał uciec z obozu wraz z dwoma współwięźniami. - Raport Pileckiego do dziś jest bezcennym świadectwem i dowodem ludobójstwa popełnionego przez Niemców - zaznaczył dyrektor gdańskiego oddziału IPN.

Od pierwszego do ostatniego dnia Witold Pilecki brał udział w Powstaniu Warszawskim. Po jego upadku trafił do niewoli niemieckiej w oflagu VII A w Murnau, a następnie dołączył do 2. Korpusu Polskiego we Włoszech. Na rozkaz gen. Władysława Andersa wrócił do Polski, aby rozpocząć zbieranie informacji wywiadowczych o sytuacji w Polsce, w tym o żołnierzach AK i 2 Korpusu więzionych w obozach NKWD i deportowanych do Rosji.

W maju 1947 roku został aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa i osadzony w więzieniu mokotowskim. Komunistyczni oprawcy poddali go okrutnemu śledztwu. Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał go na śmierć. Wyrok wykonano 25 maja 1948 roku strzałem w tył głowy. Jak zaznaczył prof. Golon, Instytut Pamięci Narodowej nadal poszukuje zakopanych potajemnie szczątków rotmistrza.

Na Placu Solidarności w Gdańsku wystawę będzie można oglądać do końca maja. Jest ona również dostępna w wersji cyfrowej na stronie IPN.