- Bastion Wozowy (błędnie nazywany też Karowym), Bastion Kot, Bastion Wijbego oraz świetnie znany nam Bastion św. Gertrudy (w którym obecnie mieści się składnica konserwatorska) to część zachodniego ciągu nowożytnych fortyfikacji Starego Przedmieścia - mówi Marcin Tymiński, rzecznik Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (PWKZ).
Wydawało się, że powstały w XVI wieku Bastion Kot będzie znany już tylko z kart historii, bo według zapisów rozebrano go pod koniec XIX wieku, w czasie gdy likwidowano wały miejskie.
Gdańsk: Podziemia odsłoniły się dopiero teraz
- Okazało się jednak, że podziemna kazamata o długości kilkudziesięciu metrów z trzema bocznymi pomieszczeniami i dwoma tunelami ocalała. Na chwilę relikty bastionu ukazały się podczas remontu ulicy Okopowej w 1962 roku - przypomina Tymiński.
Wtedy jednak nie przeprowadzono w miejscu odkrycia żadnych badań, a wejście do odsłoniętej, podziemnej sali zamurowano. - Przez kolejne kilkadziesiąt lat po kazamacie biegnącej w świetle ulicy Okopowej jeździły samochody.Podziemia odsłoniły się dopiero teraz, podczas prac przy budowie Forum Gdańsk. Po wielu latach do kazamaty Kota weszli archeolodzy i przedstawiciele Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków - mówi rzecznik PWKZ.
Podziemia zostaną wyeksponowane
- To na tyle ważny zabytek dla historii naszego miasta, że ocalenie go było dla nas priorytetowe. Tym bardziej, że stan zachowania kazamaty jest bardzo dobry – mówi Dariusz Chmielewski, PWKZ.
Co ustalono?
- W ramach realizacji Forum Gdańsk w nowym przejściu podziemnym pod ulicę Okopową zostanie wyeksponowany północny fragment zewnętrznej ściny bastionu o długości ok. 12 metrów. Przeprojektowania będzie wymagała również komunikacja w przejściu podziemnym od strony przystanku SKM. Zmiany wymaga również przebieg instalacji podziemnych - odpowiada Tymiński.
Bastion Kot [HISTORIA]
Urzędnicy przypominają, że ekspozycja ma zostać zrealizowana już poza zakresem inwestycji Forum Gdańsk, podczas przyszłych prac remontowych w okolicy ul. wiaduktu przy ul. Okopowej i Traktu św Wojciecha. Ta inwestycja nazywać ma się „Wiadukt Biskupia Górka”.
Bastion Kot powstał w latach 1593-1599. Ówczesna Rada Miejska rozważała budowę nowej fortyfikacji naprzeciwko zespołu klasztornego św Trójcy. Spośród dwóch projektów, Jana Vriedemana de Vries i Antoniego van Obberhagena, do realizacji wybrano ten drugi. „Kota” przebudowano w latach 1641-1642. Był to jeden z mniejszych, jeśli nie najmniejszy z gdańskich bastionów.