Jedyny polski reaktor jądrowy MARIA przestał działać. "Brak pozwoleń" i "najpoważniejsze zagrożenie"

2025-04-01 12:20

Reaktor MARIA, jedyny polski reaktor jądrowy, przestał działać. Powodem jest wygaśnięcie licencji wydanej przez Państwową Agencję Atomistyki. "Prezes wyda nowe zezwolenie na eksploatację reaktora badawczego MARIA po wykazaniu przez Narodowe Centrum Badań Jądrowych, że w obiekcie spełnione są wymagania dotyczące bezpieczeństwa jądrowego" - przekazała PAA w komunikacie.

Reaktor MARIA przestał działać

Reaktor jądrowy MARIA, nazwany na cześć Marii Skłodowskiej-Curie to duma polskiej inżynierii. Powstał w Świerku (dziś dzielnica Otwocka) i został uruchomiony w grudniu 1974 roku. 

Reaktor nie będzie działał od 1 kwietnia do 8 maja 2025 r. Dlaczego? W poniedziałek, 31 marca, straciło ważność dotychczasowe zezwolenie Prezesa PAA na jego eksploatację.

Jakub Wiech, redaktor naczelny Energetyka24, alarmuje:

"Oznacza to, że przez ponad miesiąc jedyny działający w Polsce reaktor jądrowy nie będzie produkował molibdenu-99 - to radioizotop, najczęściej wykorzystywana w medycynie nuklearnej substancja tego rodzaju. Mniej więcej 70% procedur tej gałęzi medycyny opiera się na jej wykorzystywaniu. MARIA odpowiada za ok. 10% jej światowej produkcji; ok. 90–95% procent molibdenu-99 produkuje zaledwie 7 reaktorów."

Nie kryje oburzenia sytuacją. Wskazuje na systemowe zaniedbania i brak strategicznego podejścia do reaktora MARIA:

"Natomiast to, co jest zdecydowanie najpoważniejszym zagrożeniem dla tego reaktora to fakt, że Polska - jako państwo - ma go systemowo gdzieś. MARIA - według słów dyrektora NCBJ - to prawdopodobnie jedyna taka jednostka na świecie, która nie ma stałego finansowania. Dużą część jej potrzeb finansowych pokrywają granty, których wysokość jest różna. Ministerialna dotacja starcza na ok. 10% potrzeb MARII. Pensje pracowników (przede wszystkich: operatorów) odstają drastycznie od sektora prywatnego, więc ryzykujemy utratę tych świetnie wykształconych i doświadczonych ludzi. (...) Żeby rozwiązać wszystkie problemy finansowe Marii na cały rok, wystarczyłaby kasa, którą wydajemy w 14 dni na górnictwo" - dodaje. Sprawdź też: Obsługują jedyny polski reaktor atomowy i zarabiają grosze. Wysłali list do szefa Narodowego Centrum Badań Jądrowych

Czytaj dalej pod materiałem wideo.

Atak z udziałem noża pod kebabem_SE

Co dalej z reaktorem MARIA?

We wtorek (1 kwietnia) PAA przekazała, że "Prezes Państwowej Agencji Atomistyki wyda nowe zezwolenie na eksploatację reaktora badawczego MARIA po wykazaniu przez Narodowe Centrum Badań Jądrowych (NCBJ), że w obiekcie spełnione są wymagania dotyczące bezpieczeństwa jądrowego, ochrony radiologicznej i ochrony fizycznej".

NCBJ złożyło do PAA wniosek o wydanie zezwolenia na eksploatację reaktora badawczego MARIA wraz z wymaganymi dokumentami w dniu 20 sierpnia 2024 r. Wniosek składa się z ponad 30 dokumentów wraz z załącznikami

Sonda
Czy załoga reaktora MARIA powinna dostać podwyżki?

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki