W 80. rocznicę powstania w getcie warszawskim, w środę (19 kwietnia 2023 r.) o poranku Instytut Pamięci Narodowej otworzył przy Krakowskim Przedmieściu plenerową wystawę o walce w getcie widzianej oczami cywilów, zatytułowaną: „Prosimy Cię, Boże, o walkę krwawą…". Ulicami miasta w południe przeszedł marsz pamięci, tą trasą, którą przez lata szedł tego dnia Marek Edelman, jeden z ocalałych.
Przy pomnikach politycy i warszawiacy składali kwiaty, najczęściej widać było żółte żonkile. Jeśli nie w formie bukietu w dłoniach, to w formie papierowej symbolicznej przypinki na ubraniu. Przez cały dzień wolontariusze na ulicach tradycyjnie rozdawali będą papierowe żonkilowe przypinki. Przygotowano ich w całej Polsce 450 tysięcy. - Liczba ta symbolizuje liczbę Żydówek i Żydów, którzy byli zamknięci w getcie warszawskim w momencie jego największego przeludnienia, wiosną 1941 roku – przekazało Muzeum Polin.
Ale najważniejsze oficjalne uroczystości odbyły się przy pomniku Bohaterów Getta. Z warszawskiego Muranowa w świat pobiegły ważne, ciężkie, ale i pełne emocji słowa. Emocjonalnie mówił prezydent Warszawy.
- Olbrzymia tragedia Holokaustu, tragedia getta, to również olbrzymia tragedia Warszawy. Niemcy wyrwali nam część serca, dokonując tego niesłychanego mordu. Ale ślady żydowskiej Warszawy przez cały czas są również w nas, żyją w języku, we wrażliwości, w kuchni - zauważył prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski.
Od prezydenta Niemiec warszawiacy usłyszeli "przepraszam".
- Najważniejsza lekcja, jaka płynie z naszej historii, to: nigdy więcej! Stoję dzisiaj przed państwem i proszę o przebaczenie za zbrodnie, które Niemcy tu popełnili. Napawają mnie one głębokim wstydem. Chylę czoła przed odważnymi bojownikami getta warszawskiego. Pogrążony w głębokim smutku chylę czoła przed zabitymi - mówił prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier.
Wieczorem w synagodze Nożyków – jedynej ocalałej po wojnie - prezydenci trzech krajów wspólnie zapalili świece pamięci. A Wielka Synagoga, zburzona w 1943 roku pojawiła się na fasadzie Błękitnego Wieżowca, w miejscu, gdzie kiedyś stała.
Fotorelację z obchodów 80. rocznicy powstania w getcie warszawskim można obejrzeć w naszej GALERII poniżej.
Ale obchody się jeszcze nie skończyły, w różnych miejscach Warszawy będą trwać cały miesiąc.
PROGRAM OBCHODÓW 80. rocznicy powstania w getcie warszawskim można zobaczyć TUTAJ