Gdyby nie feralna noc, mógłby podbić Hollywood. Jego śmierć po 50 latach wciąż szokuje

Jego historia fascynuje do dziś, ale budzi też wiele pytań. Nie wiadomo, jak potoczyłaby się jego kariera, gdyby nie przedwczesna śmierć pod kołami pociągu w wieku 40 lat. Tragiczna noc 8 stycznia 1967 r. niespodziewanie przerwała jego plany, które być może uczyniłyby z niego gwiazdę światowego formatu.

Jako pierwszy talent Cybulskiego odkrył Andrzej Wajda, w którego filmie „Pokolenie” zadebiutował w 1955 r., ale dopiero ich drugi wspólny film, który powstał trzy lata później - „Popiół i diament” - uczynił z niego nowego prawdziwą gwiazdę. To wtedy narodził się mit „Cybulskiego-buntownika”, nazywanego odtąd „polskim Jamesem Deanem”. Aktor postanowił bowiem pracować na własnych zasadach. Na planie zjawił się w trampkach, dżinsach, wojskowej kurtce oraz w nieodłącznych przyciemnianych okularach i uparł się, że to będzie jego kostium. Ten image stał się niebawem jego znakiem rozpoznawczym, a wielu będzie naśladować jego styl.

Rola członka antykomunistycznego podziemia Maćka Chełmickiego na zawsze już u masowej wyobraźni uczyniła go symbolem młodzieńczego buntu. Takie też odtąd powierzano mu role, m. in. w filmach: „Koniec nocy”, „Pociąg” czy „Niewinni czarodzieje”. „Popiół i diament” zaszufladkował go w ten sposób na długi czas. Z jednej strony wciąż chciano w nim widzieć Maćka Chełmickiego, z drugiej – zarzucano, mu że ciągle gra tak samo, ale próby wyzwolenia się aktora ze swojego wizerunku kończyły się fiaskiem.

Sam zresztą miał ze swoimi bohaterami wiele wspólnego. Czerpał z życia garściami, awsze w biegu, pędząc ku kolejnym wyzwaniom, uwielbiany przez kobiety (w tym Edith Piaf i Marlenę Dietrich) - może dlatego nie udało mu się ustatkować u boku żony Elżbiety Chwalibóg, szukając miłości w ramionach innych.

Jedna z nich była przyczyną, dla której spóźnił się na pociąg, który miał jechać na kolejne nagranie do Warszawy. Próba wskoczenia do pędzącego pociągu, jak miał w zwyczaju, tym razem skończyła się tragicznie, i to akurat, gdy niedocenionemu w Polsce Cybulskiemu Amerykanie zaproponowali, by zagrał główną rolę w telewizyjnej wersji dramatu „Tramwaj zwany pożądaniem”. Miał też nakręcić film z Marleną Dietrich. Jego śmierć wstrząsnęła polskim środowiskiem filmowym, którego hołdem dla zmarłego aktora był nakręcony dwa lata później film „Wszystko na sprzedaż”.

Emisja w TV:

Pingwin
Piątek 12.30 Kino Polska

Rozwodów nie będzie
sobota 13.35 Super Polsat