Groby symboliczne znanych Polaków. Aktorka "Kogla mogla" i Eugeniusz Bodo

Na Starych Powązkach w Warszawie w grobowcu rodziny Skłodowskich znajduje się symboliczna mogiła Marii Skłodowskiej-Curie (1867-1934), która razem z mężem Piotrem (1859-1906) spoczywa w paryskim Panteonie. Symboliczny grób ma także Helena Dłuska (1892-1921), jej siostrzenica. W 2016 roku na cmentarzu zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem na grobie jej ojca, lekarza Kazimierza Dłuskiego (1855-1930) odsłonięto tablicę upamiętniającą taterniczkę i działaczkę społeczną. Helena była córką lekarki Bronisławy ze Skłodowskich (1865-1939), która była starszą siostrą noblistki. W 1920 wyemigrowała do Chicago, gdzie pracowała w redakcji „Dziennika Ludowego” i gdzie popełniła samobójstwo przez zatrucie gazem. Helena Dłuska nie ma swojego grobu. Jej prochy zostały przywiezione z Ameryki i zaginęły w powstaniu warszawskim.

Na Cmentarzu Powązkowskim symbolicznie pochowany jest także podporucznik uzbrojenia rezerwy, Cyprian Kowalewski (1902-1940), ojciec aktora, Krzysztofa Kowalewskiego (1937-2021). Był on absolwentem Wyższej Szkoły Handlowej w Warszawie, uczestnikiem wojny 1920 i III powstania śląskiego. No niewoli sowieckiej trafił we wrześniu 1939 roku i był więźniem Starobielska. Został rozstrzelany przez NKWD w Charkowie. Jego prochy spoczywają na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu na Piatichatkach.

Jolanta Czaplińska (1937-2016) była aktorką, niemal całą karierę przepracowała w Teatrze Polskim w Warszawie. Widzowie mogą ją kojarzyć z roli sąsiadki Solskich w komedii „Galimatias, czyli kogel-mogel II”. Jej grób znajduje się na Starych Powązkach w Warszawie. Na nagrobku widnieje także nazwisko jej matki. Kryje się za tym tragiczna historia. Mała Jola cudem przeżyła wojnę. Gdy miała dwa latka, podczas ostatniego niemieckiego nalotu na Warszawę we wrześniu 1939 roku podmuch wyrzucił ją z mieszkania na ulicy Wilczej, dzięki czemu nie znalazła się pod gruzami zniszczonej kamienicy. W bombardowaniu zginęła jej matka, Kazimiera Czaplińska (1906-1939) z Karczewskich. Niestety pierwotny grób Kazimiery już nie istnieje. Została dopisana symbolicznie do grobu córki.

Wanda Rutkiewicz (1943-1992) ma symboliczny grób na cmentarzu św. Wawrzyńca we Wrocławiu. Na grobie brata Jerzego Błaszkiewicza (1941-1948), który zginął po wybuchu bomby - niewybuchu z czasów II wojny światowej, po tym jak razem z kolegą wrzucili go do ogniska. W 1972 roku jej ojciec, Zbigniew (1914-1997) został zamordowany przez ludzi, którym wynajmował mieszkanie w Łańcucie. W tle na grobie znajduje się Kanczendzonga, na której Rutkiewicz zaginęła bez wieści. Symboliczny grób ma także Maciej Berbeka (1954-2013), który zginął w czasie zejścia z zimowej wyprawy na Broad Peak w marcu 2013. W grobie na Nowym Cmentarzu w Zakopanem spoczywają także żona himalaisty, Ewa (1957-2018), ich synek Mateuszek, który zmarł następnego dnia po narodzinach w 1982 roku oraz ojciec, Krzysztof Berbeka (1930-1964), który zmarł na skutek urazów i odmrożeń, jakich doznał podczas wypadku 18 marca 1964 r., w czasie zejścia z Dent d’Hérens w Alpach. Maciej Berbeka ma także drugi symboliczny grób w Zakopanem na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku. Jego ciała nigdy nie odnaleziono. Drugi himalaista, który zginął na Broad Peak, Tomasz Kowalski (1985-2013) został odnaleziony w lipcu 2013 przez Jacka Berbekę, brata Macieja i pochowany w szczelinie w Karakorum na wysokości ok. 8 tys. m.n.p.m. Jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu w Dąbrowie Górniczej.

Eugeniusz Bodo (1899-1943) - przedwojenny aktor, amant polskiego kina. Zginął w obozie sowieckim. Jego symboliczny grób znajduje się na Starych Powązkach kw. 74/3/7 w mogile rodziny Jache i Szpak. Tu także symbolicznie spoczęli Napoleon Szpak (1910-1940 w Charkowie), kapitan łączności W.P., więzień Starobielska - błędna data 1941 (propaganda PRL) oraz Elżbieta Kulesza (1924-1944) ps. "Bystrzyca" - zgrupowanie AK "Kryska" - zginęła w powstaniu warszawskim. Tym samym Bodo został symbolicznie pochowany w grobie, gdzie pochowany jest jego brat cioteczny Aleksander (1884-1918), ojciec Napoleona.

Tadeusz Żelski (1895-1944) - aktor, właściwe nazwisko Brick. Występował w teatrach i kabaretach Wilna i Warszawy, m.in. w Teatrze Polskim, Ateneum i Qui pro Quo. W czasie wojny zagrał w antypolskim filmie "Heimkehr" (pol. "Powrót do ojczyzny") wcielając się w postać ministra Józefa Becka. Zginął w czasie powstania warszawskiego. Jego ciała nigdy nie odnaleziono. Pochowany symbolicznie w grobie na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie. Tu także pochowany jest jego syn Jacek Brick (1930-2010), także aktor.

Jolanta Szemberg (1936-2019) - aktorka znana z "Domu" i "Doktor Ewy". Zgodnie z wolą aktorki jej prochy zostały rozsypane w Tatrach, symboliczny grób znajduje się na Starych Powązkach w Warszawie.

Mieczysław Jahoda (1924-2009) - operator filmowy - Krzyżacy, Wojna domowa, Czterdziestolatek, Nie lubię poniedziałku, Pętla. Reżyseria: Halo Szpicbródka, czyli ostatni występ króla kasiarzy. Wykładowca operatorki na PWSFTVIT w Łodzi. Jego prochy zmarłego zostały rozsypane nad Wisłą, symboliczny grób znajduje się na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w grobowcu Roberta Jahody-Żółtowskiego (1891-1972), introligatora, posła na Sejm II RP i jego ojca Roberta (1862-1947), także introligatora.

Stefania Staszewska (1923-2004) - aktorka żydowskiego pochodzenia. Zgodnie z wolą aktorki jej prochy zostały rozsypane na terenie obozu zagłady w Treblince, gdzie straciła matkę. grób symboliczny znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Po ucieczce z obozu w Poniatowej ukrywała się pod Warszawą jako Zofia Bartoszewska, pracując jako pomoc domowa u Marii Parnowskiej.

Symboliczny grób majora Henryka Dobrzańskiego ps. "Hubal" (1897-1940) znajduje się przy głównej alei Cmentarza Partyzanckiego naprzeciwko Pomnika Katyńskiego w Kielcach. Pomnik powstał w 1976 r. Autorem jest prof. Stanisław Słonina. Pierwotnie znajdował się na skwerze za Urzędem Miasta w Kielcach, następnie przeniesiono go na plac przed nieistniejącą już dziś Szkołą Podstawową nr 26. Na cmentarzu znalazł się dopiero w 2002 roku. Major Dobrzański zginął jako ostatni polski „zagończyk”, dowódca Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego w czasie II wojny światowej. Poległ w potyczce z 372. Dywizją Wehrmachtu w okolicach wsi Anielin. Wojska wroga zaskoczyły go w czasie biwakowania. Najprawdopodobniej zginął w w wyniku zdrady. Miejsce jego śmierci oznaczył niedługo potem 16-letni wówczas mieszkaniec Studziannej – Zygmunt Laskowski. Niemcy robili sobie zdjęcia z martwym "Hubalem". Potem zmasakrowali jego ciało i wystawili je na widok publiczny, następnie wywieźli do Tomaszowa Mazowieckiego, gdzie prawdopodobnie spalili lub pochowali w nieznanym miejscu. Wskazywano nawet kilka lokalizacji, gdzie może znajdować się grób mjr Dobrzańskiego. Niestety poszukiwania w Wąsoszu Górnym, Wąchocku, Cekanowie i Inowłodzu nie przyniosły rezultatu.