Pogrzeb Jerzego Treli i łzy żałobników. "W głosie Jurka brzmiała jego dusza". Zapis relacji

Już niebawem, o 10:00, rozpocznie się msza pożegnalna Jerzego Treli. Aktor spocznie obok żony, Georgety Treli. Siedem lat temu, gdy kobieta zmarła, Jerzy Trela pochował ukochaną w rodzinnej miejscowości. Zamówił dla niej nagrobek, a przy okazji także płytę nagrobną dla siebie samego.

Już za kilka minut w krakowskiej bazylice rozpocznie się msza pożegnalna Jerzego Treli. Nabożeństwo odprawi abp Grzegorz Ryś.

W ostatnim pożegnaniu Jerzego Treli uczestniczą znane osobistości ze świata kultury. Wśród zebranych są m.in. Anna Dymna, Olgierd Łukaszewicz, Tomasz Schimscheiner.

Duchowny przemawiający podczas ostatniego pożegnania artysty podkreślił, jak ważne są zasługi Jerzego Treli dla polskiej sztuki. - Dobrze rozumiemy, że takich tekstów nie da się po prostu zagrać - mówił o rolach aktora. 

Przemawiający kapłan wspominał swoje pierwsze wspomnienie związane z Jerzym Trelą. Aktor powiedział wówczas, że "nie chce przez całe życie być Konradem" [Konradem z "Wyzwolenia" - przyp. red.].

Ostatnie wspomnienie duchownego związane z artystą pochodzi z koncertu po pożarze katedry Notre-Dame w Paryżu. Jerzy Trela pojawił się na wydarzeniu, by wyrecytować jeden wiersz. - Żeby on na tym koncercie był postacią numer jeden... Ale nie. On przyjechał powiedzieć jeden wiersz, powiedział go i usiadł w ławce. I został z nami do końca. (...) Pewnie dlatego też nie wyobrażałem sobie, że nie będę tu dzisiaj z Wami i z nim - mówił, zauważając, że uczestnictwo aktora w koncercie wiązało się z koniecznością pokonania własnych słabości i dużym poświęceniem.

Prof. Andrzej Waśko, doradca prezydenta Andrzeja Dudy, odczytuje list od głowy państwa.

Słowa Andrzeja Dudy skierowane są do bliskich zmarłego Jerzego Treli. "Z ogromnym żalem przyjąłem wiadomość o odejściu Jerzego Treli. W dniu ostatniego pożegnania proszę o przyjęcie wyrazów mojego głębokiego współczucia. Odszedł jeden z najwybitniejszych artystów współczesnego teatru polskiego, znakomity aktor i pedagog, twórca wielu pamiętnych i niesłychanie różnorodnych kreacji scenicznych, filmowych, telewizyjnych i radiowych. (...) Odszedł człowiek szlachetny, o wielkiej erudycji i kulturze literackiej oraz stałych przekonaniach artystycznych, którym zawsze był wierny, niezależnie od ceny tej wierności" - brzmi fragment listu. 

"Ufam, że śp. Jerzy Trela pozostanie w pamięci potomnych jako wzór artysty całym swoim sercem, talentem i kunsztem służącego prawdzie, dobru i pięknu. Wieczne odpoczywanie racz mu dać, Panie" - napisał Andrzej Duda.

Trwa odczytywanie listu od wicepremiera, prof. Piotra Glińskiego. "Był niezrównanym mistrzem słowa scenicznego" - wspomina Jerzego Trelę polityk. Przywołuje on także najważniejsze role artysty.

"Jerzy Trela był osobą otwartą, pełną mądrości i skromności" - napisał Piotr Gliński o zmarłym aktorze. 

Zmarłego Jerzego Trelę żegna prof. Dorota Segda, Rektor Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie. - Kiedyś miałem dziwne przeżycie na przedstawieniu "Dziadów" w kościele dominikanów, wystawionych tam dzięki staraniom bp krakowskiego Karola Wojtyły. Jak mówiłem Wielką Improwizację, stało się coś metafizycznego. Może dlatego, że zetknąłem się z murami kościoła, a nie z atrapą teatralną. Gdy krzyknąłem w kierunku ołtarza "Daj mi rząd dusz!", echo poniosło te słowa, poszły po nawach, zadudniło i jakby piorun we mnie uderzył. Nie mówię, że stał się cud, ale zdarzają się momenty w życiu nie do określenia - cytowała Jerzego Trelę, wspominając, że to wydarzenie miało miejsce w kościele, w którym zebrani są żałobnicy. 

- W głosie Jurka brzmiała jego dusza, jego serce, jego dobro, prostota, czystość, całe jego człowieczeństwo. Dlatego kiedy mówił, dotykał naszych serc - mówiła prof. Segda. - Nie umiał nikogo minąć, nie oddając mu swojej uwagi - wspominała.

- Tysiące wieczorów na scenie zapisały ją jego ciepłem, jego talentem, postaciami, które wyczarował, i taka już ona pozostanie - wspominała artystę prof. Dorota Segda. - Byłeś naszym mistrzem i przyjacielem, skałą stworzoną z niezwykłego kunsztu i niezwykłego kruszcu. Nigdy cię nie zapomnimy, zawsze będziemy cię kochali. I dopóki my będziemy na tym świecie, będziesz żył w naszych sercach i będziesz żył w sercu Krakowa. Cześć Twojej pamięci - mówiła z wyraźnym poruszeniem.

Przemawia Waldemar Raźniak, dyrektor Narodowego Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie. Wspomina on kreacje Jerzego Treli, które prezentował na deskach teatru. - Skromny, pokorny, uczciwy. Mistrz, brat, przyjaciel, kolega. Jerzy, Jurek, pan Jerzy. (...) Bez Jerzego Treli nie ma Starego Teatru. Dlatego musimy o Tobie pamiętać - mówił. - Nikt nam cię nie zastąpi - deklarował.

Olgierd Łukaszewicz, były prezes Związku Artystów Scen Polskich, wspomina Jerzego Trelę i metafizyczną sytuację, o której opowiadała prof. Segda. Mówi także o działalności artystycznej aktora. - Bardzo szczupłe jest grono wykonawców tych ról, którym udało się nawiązać duchowy i społeczny kontakt z szerokimi rzeszami polskich widzów. Trzeba było mieć tę siłę przyciągania, siłę artystycznego wyrazu - mówił. - "Gdzie gra Trela, tam jest Teatr Narodowy" - przywołał cytat śp. Zofii Rysiównej.

- Dopuśćmy do głosu samego Jerzego. Warto czytać, co mówił na przestrzeni lat dziennikarzom. (...) Gdy odszedł, jego słowa wynurzają się jak drogowskazy, uformowane w jego wnętrzu, wydobyte przez rozmówców - mówił Łukaszewicz. - "Moim marzeniem jest spotkanie człowieka, który chciałby robić prawdziwą sztukę. Nie z powodu ani dla aluzji, domysłów, podtekstów, czy nawet na okazje. Bez myślenia o tym, komu się dołoży, które mrowisko podrażni, a które rozkopie. Myślę, że uratowała mnie pewna naiwność. Nie interesowały mnie pieniądze, ale interesował mnie świat, człowiek. Nie ma ludzi nieskomplikowanych. W każdym drzemie wieloznaczność. Aktor nie ma misji do spełnienia, ma powinność wobec ludzi. Taką mam naturę, że siedzę w kącie. Sztukę uprawia się z pragnienia, z dociekliwości, z potrzeby odpowiadania na pytanie, jak rozumieć los człowieka" - cytował słowa Treli.

- "Sytuacja musiałaby być naprawdę ekstremalna, żebym dał się wyprowadzić z równowagi. Im jestem starszy, tym mam więcej wątpliwości, ostrożniejszy jestem w definiowaniu świata. (...) Tylko raz z mojego powodu odwołano spektakl, kiedy mi pękły wrzody i zabrano mnie do karetki. Granie jest lekarstwem na starość. Jak już zacznę, to mnie niesie. Całe życie z życia żartowałem i nie było to najlepsze rozwiązanie. Jak się schodzi ze sceny, to się szybko umiera" - przywoływał wypowiedź Jerzego Treli Olgierd Łukaszewicz.

Trwa odczytywanie podziękowań w imieniu rodziny Jerzego Treli. 

Msza dobiega końca. Uroczystości pożegnalne będą kontynuowane od godz. 14:00, kiedy to nastąpi złożenie prochów Jerzego Treli obok jego małżonki, Georgety.

Msza pożegnalna dobiegła końca, a żałobnicy opuszczają świątynię. 

Żałobnicy są w drodze na cmentarz w Leńczach, gdzie zostaną umieszczone prochy Jerzego Treli.

Urna z prochami Jerzego Treli zostanie złożona w grobie obok Georgety Treli. Aktor sam wybrał miejsce swojego pochówku.

Uroczystości pogrzebowe Jerzego Treli dobiegają końca. Prochy artysty składane są w grobie, w którym pochowana została zmarła w 2015 roku Georgeta Trela. 

Jerzy Trela i Georgeta Trela byli małżeństwem przez 50 lat. Para poznała się w liceum plastycznym i pobrała w 1965 roku. Miłość życia artysty zmarła w 2015 roku.

Ceremonia pochówku Jerzego Treli w Leńczach w powiecie wadowickim (woj. małopolskie) dobiegła końca. 23 maja o godz. 19:00 w Starym Teatrze rozpocznie się wieczór wspomnień ku czci zmarłego artysty. "Pragniemy pożegnać tego wielkiego Artystę przypomnieniem postaci Konrada w inscenizacji "Wyzwolenia" w reżyserii Konrada Swinarskiego, którego premiera miała miejsce 30 maja 1974 roku" - zapowiedziano. Podczas wyjątkowego pożegnania na Dużej Scenie Narodowego Starego Teatru w Krakowie zgromadzeni obejrzą pokaz telewizyjnej rejestracji "Wyzwolenia" oraz odcinek "Twarzy teatru" poświęcony Jerzemu Treli.