Krzysztof Penderecki nie żyje. Kim był wybitny artysta? Osiągnięcia, życie prywatne

Radio Kraków jako pierwsze poinformował, że w niedzielę rano w tym mieście zmarł Krzysztof Penderecki. Smutną wieść o śmierci wybitnego kompozytora potwierdziła rozgłośni rodzina muzyka. Penderecki w listopadzie skończył 86 lat i pochodził z Dębicy na Podkarpaciu. Wychował się w rodzinie o ormiańskich korzeniach. Zaczął komponować, gdy miał osiem lat - grał na fortepianie i skrzypcach. W 1958 roku ukończył studia kompozytorskie w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej (dzisiejszej Akademii Muzycznej) w Krakowie. W wieku zaledwie 25 lat został asystentem przy Katedrze Kompozycji S. Wiechowicza. 

Jego pierwszy publiczny występ odbył się w 1959 roku na Festiwalu Warszawska Jesień. Publiczność usłyszała "Strofy", jeden z trzech utworów, za które kompozytor otrzymał pierwsze nagrody na II Ogólnopolskim Konkursie dla Młodych Kompozytorów ZKP. W 1959 r. powstał "Tren ofiarom Hiroszimy", jedna z najbardziej znanych i najczęściej wykonywanych kompozycji, uhonorowana nagrodą UNESCO. To te utwory - tworzono w duchu sonoryzmu - przyniosły mu międzynarodowy rozgłos.

Jego muzyka niejednokrotnie była wykorzystywana przez twórców filmowych. Utwory Krzysztofa Pendereckiego znalazły się w takich filmach jak "Egzorcysta" Williama Friedkina, "Lśnienie" Stanleya Kubricka, "Dzikość serca" Davida Lyncha, "Ludzkie dzieci" Alfonso Cuaróna, "Katyń" Andrzeja Wajdy oraz "Wyspa tajemnic" Martina Scorsese.

W 1972 roku został mianowany rektorem krakowskiej Akademii Muzycznej - pełnił tę funkcję kolejnych 15 lat. W tym samym roku muzyk rozpoczął także profesurę na amerykańskim Yale University School of Music. Właśnie w tym okresie wystartowała jego kariera dyrygencka - Penderecki od tamtej pory przewodził największym orkiestrom świata.

W 1980 r. Penderecki otrzymał zlecenie od Solidarności na napisanie utworu, który uświetniłby ceremonię odsłonięcia pomnika upamiętniającego ofiary Wydarzeń grudniowych w Stoczni Gdańskiej. Skomponował początkowo "Lacrimosę" dedykowaną Lechowi Wałęsie. W następnych lat powstały pozostałe części dzieła - "Agnus Dei" pamięci kardynała Stefana Wyszyńskiego, "Recordare" z okazji kanonizacji o. Maksymiliana Marii Kolbego, "Dies Irae" zadedykowane zostało ofiarom Powstania Warszawskiego zaś "Libera Me" upamiętnia ofiary Zbrodni Katyńskiej. Natomiast po śmierci papieża Jana Pawła II – Penderecki włączył do niej "Chaconne per archi".

Penderecki był laureatem dziesiątek prestiżowych nagród. Czterokrotnie wyróżniono go Grammy. Już w 1968 roku National Academy of Recording Arts and Sciences przyznała mu specjalną Nagrodę Dyrektorów, otrzymywaną przez "osoby, które w trakcie swojej kariery muzycznej wniosły, poza występami, znaczący wkład do dziedziny rejestrowania sztuki". Za swoją działalność artystyczną Penderecki został odznaczony m.in. Orderem Orła Białego, tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego i Honorowego Obywatela Miasta Krakowa.