TV
Pogoda
Wideo
Będąc na Starych Powązkach w Warszawie, nie można udać się na grób Jerzego Waldorffa (+89 l.), który pochowany jest nieopodal katakumb. Ten pisarz, publicysta i krytyk muzyczny ukończył konserwatorium muzyczne w Poznaniu i był magistrem prawa. Twórca powiedzenia "Muzyka łagodzi obyczaje" przed wojną był działaczem ruchu narodowo-demokratyczego i zwolennikiem Benito Mussoliniego (+61 l.), którego wychwalał w książce "Sztuka pod dyktaturą". Najbardziej znany był jednak z założenia Społecznego Komitetu Opieki na rzecz Ochrony Starych Powązek. Kwesty na najstarszej warszawskiej nekropolii odbywają się po dziś dzień. Przy mogile Waldorffa ustawiana jest wielka szklana puszka.
Właściciel jamników o imieniu Puzon, przez lata krył się ze swoją orientacją seksualną. Tancerza Mieczysława Jankowskiego (+88 l.), z którym mieszkał od 1939 roku, przedstawiał jako młodszego kuzyna. Ostatnie lata życia spędził z partnerem w mieszkaniu przy al. Róż w Warszawie. Już od 1959 roku umieszczał Jankowskiego w swoim testamencie. O tym, że jest homoseksualistą, Waldorff poinformował w swojej biografii "Taniec życia ze śmiercią". Przyznał, że była ona powodem wydziedziczenia przez ojca, ziemianina Witolda Preyssa (1856–1932). W grobie Jerzego Waldorffa w 2005 roku pochowano Mieczysława Jankowskiego. Kilkukrotnie mogiła była dewastowana. Popiersie pisarza traciło nos, znikała także tabliczka z nazwiskiem Jankowskiego.
Jarosław Iwaszkiewicz (+86 l.) – pisarz i poeta, współtwórca grupy Skamander, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, poseł na Sejm PRL. Najbardziej znany z takich dzieł jak: "Panny z Wilka", "Brzezina", "Matka Joanna od Aniołów", "Sława i chwała", K"ochankowie z Marony", "Lato w Nohant" i "Tatarak". Stworzył także libretto do "Króla Rogera" Karola Szymanowskiego, kompozytora, który był jego dalekim kuzynem Znaczna część jego powieści została zekranizowana. Iwaszkiewicz był czterokrotnie nominowany do nagrody Nobla w dziedzinie literatury.
Prywatnie był mężem Anny Iwaszkiewicz (+82 l.) z domu Lilpop, z którą mieszkał w posiadłości Stawisko w Podkowie Leśnej pod Warszawą. Dzisiaj jest tam muzeum Iwaszkiewiczów. Pisarz z żoną miał dwie córki – Marię (+95 l.) i Teresę (+84 l.) oraz doczekał się czworga wnucząt. Prawnuczka Ludwika Włodek (44 l.) napisała książkę „Pra” o swoim pradziadku. W czasie II wojny światowej pomagali Żydom, za co zostali odznaczeni medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. W 1947 adoptowali ocalałego z Rzezi Woli Wiesława Kępińskiego (ur. 1932).
Jerzy Iwaszkiewicz zarówno jak jego żona Anna byli biseksualni. Pisarz w swojej twórczości określał się nawet jako homoseksualistę. Jego kochankami byli daleki kuzyn Karol Szymanowski, malarz Józef Rajnfald (+32 l.), który popełnił samobójstwo w 1940 roku otoczony przez Gestapo w Biarritz, noblista Czesław Miłosz (+93 l.), pisarz Jerzy Andrzejewski oraz poeci Marek Hłasko i Edward Stachura (+41 l.) oraz Jerzy Błeszyński. O swoich homoseksualnych podbojach Iwaszkiewicz napisał w "Dziennikach 1911-1955" wydanych w 2007 roku. Pisarz zmarł w 1980 roku, dwa miesiące po swojej żonie Annie i spoczął obok niej na cmentarzu w Brwinowie. Niedaleko pochowana jest także ich córka Maria. W serialu "Stulecie Winnych" jego postać gra aktor Mariusz Bonaszewski (56 l.).
Karol Szymanowski (+55 l.) – kompozytor tzw. Młodej Polski, autor "Króla Rogera" i "Harnasi". Był homoseksualistą, nawiązał m.in. romans ze swoim dalekim kuzynem Jarosławem Iwaszkiewiczem. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości nawiązał romans z zaledwie 15-letnim rosyjskim poetą Borysem Kochno (+84 l.), któremu zadedykował swoją książkę "Efebos". Potem jego kochankiem był amant przedwojennego kina Witold Conti (+36 l.) - właściwie Witold Kozikowski. Po rozpadzie związku Conti ożenił się z Haliną Margulies, z którą miał syna Janusza. Zginął w Nicei podczas bombardowania przez aliantów i spoczął w zbiorowym grobie na tamtejszym cmentarzu Caucade.
Szymanowski mieszkał m.in. w Zakopanem w willi "Atma", która jest teraz muzeum. Zmarł w 1937 w Lozannie, gdzie pojechał leczyć się na gruźlicę. Został pochowany w Krypcie Zasłużonych w kościele na Skałce w Krakowie. Jego serce znajdowało się w krypcie w kościele św. Krzyża w Warszawie, które spłonęło w czasie walk w Powstaniu Warszawskim.
Jerzy Andrzejewski (+74 l.) – polski pisarz i scenarzysta, poseł na Sejm PRL, współzałożyciel Komitetu Obrony Robotników. Najbardziej znany powieści "Popiół i diament" i "Ład serca" oraz ze scenariusza filmu „Robinson warszawski”, opowiadającym o wojennych losach kompozytora Władysława Szpilmana. Mimo że był dwukrotnie żonaty - od 1934 roku z Noną Barbarą Siekierzyńską i od 1946 roku z Marią Abgarowicz, z którą miał dwójkę dzieci – syna Marcina i córkę Agnieszkę, nie krył się ze swoim homoseksualizmem. Jego kochankami byli Eugeniusz Biernacki, Jerzy Iwaszkiewicz i prawdopodobnie Marek Hłasko (+35 l.). Kochał się także bez wzajemności w Kamilu Baczyńskim.
Andrzejewski był także alkoholikiem. Zmarł w 1983 roku i został pochowany na Starych Powązkach w Warszawie (kwatera 170-3-7). Obok znajdują się groby aktorów Jerzego Dobrowolskiego (+57 l.) i Stanisława Zaczyka (+61 l.).
Miron Białoszewski (+61 l.) – polski pisarz, poeta i aktor. Najbardziej znany z "Pamiętnika z Powstania Warszawskiego" i dziennika „Chamowo”. W latach 1958–1975 mieszkał przy pl. Dąbrowskiego razem ze swoim życiowym partnerem, malarzem Leszkiem Solińskim (1926-2005), który został uwieczniony w jego testamencie i nabył prawa autorskiego do jego utworów. Soliński pod koniec życia wyjechał do Holandii, gdzie w 2001 roku zawarł związek małżeńskie ze slawistą Henkiem Proemem. Białoszewski zmarł w 1983 roku na zawał serca i został pochowany na Starych Powązkach w Warszawie (kw. 163/1/5). Jego nagrobek jest autorstwa Barbary Zbrożyny.
Karol Hanusz (+71 l.) – polski aktor przedwojenny zaliczany do kinowych amantów, śpiewak i artysta kabaretowy. Przyjaciel Eugeniusza Bodo (+44 l.). Był homoseksualistą. Został zamordowany 20 grudnia 1965 roku przez chłopaka, którego poderwał na dworcu. Pochowany w grobowcu rodzinnym na Starych Powązkach (kw. 225/6/15). W serialu „Bodo” jego postać grał Eryk Kulm jr. (30 l.).
Edmund Fetting (+74 l.) – polski aktor i piosenkarz. Najbardziej znany z "Ballady pancernych" z serialu „Czterej pancerni i pies” i "Nim wstanie dzień" z filmu „Prawo i pięść”. Wystąpił m.in. w "Stawce większej niż życie", "Czarnych chmurach", "W pustyni i w puszczy" i "07 zgłoś się". Pod koniec lat 70-tych po rozstaniu z młodym tancerzem, którego obsypywał drogimi prezentami, zaczął chorować na serce. Coraz rzadziej pojawiał się w filmach. - Mundzio był bardzo lubiany przez panie, ale tak, jak panie lubią tych, którzy za paniami nie przepadają – pisał Janusz Majewski w książce „Ostatni klaps. Pamiętnik moich filmów”. Fetting został pochowany na Starych Powązkach w Warszawie (kw. 74/1/28).
Andrzej Nardelli (+25 l.) – polski aktor i piosenkarz, o którym opowiadałem wam w odcinku o potwornych śmierciach znanych Polaków. Nardelli utonął w Narwi w 1972 roku. Sugerowano, że Nardelli był kochankiem Mady Umer (71 l.), z którą występował na scenie . W rzeczywistości aktor był homoseksualistą – był w związku z Bogusławem Witem, sekretarzem poety i polityka Jerzego Zawieyskiego (+66 l.). Został pochowany na cmentarz w Katowicach.
Młody polski aktor utonął. Seksbombę PRL ukąsiła osa. Tak wyglądają ich groby (Nie)zapomniani WIDEO
Mieczysław Gajda (+86 l.) – aktor najbardziej znany z dubbingu. Przede wszystkim był Ważniakiem w "Smerfach" oraz kaczorem Duffym i nietoperzem Gacusiem w "Zamku Eureki". Prywatnie był gejem. Przed laty związany z aktorem Jerzym Nasierowskim (87 l.), z którym wiąże się mroczna historia. W czasie związku z Gajdą, Nasierowski w 1972 roku brał współudział w morderstwie Anny Wujek, gosposi aktorki Miry Grelichowskiej (†78 l.), wdowy po Kazimierzu Wajdzie (+49 l.), słynnym Szczepciu z filmu „Włóczęgi”.
Jerzy Nasierowski i jego kochanek, hydraulik Andrzej R. zostali skazani na 25 lat pozbawienia wolności. Aktor znany z „Zamachu” nie odsiedział pełnej kary. Dzięki osobistemu wstawiennictwu pisarza Romana Bratnego (+96 l.) wyszedł na wolność w 1982 roku. Jego kompan po wyjściu z więzienia ożenił się i wyjechał do Niemiec. Gajda zeznawał podczas procesu kochanka. W czasie rozprawy wyszło na jaw, że aktor pomagał Nasierowskiemu w kradzieży pieniędzy z kasy Teatru Polskiego. Został za to skazany na dwa lata więzienia w zawieszeniu. - Dziś wiem, że kupowałem sobie jego miłość - miał mówić podczas procesu. Mieczysław Gajda został pochowany na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie.
Włodzimierz Antos (+38 l.) był działaczem LBBT i synem generała Ludowego Wojska Polskiego Stanisława Antosa (+70 l.). Współtwórca Warszawskiego Ruchu Homoseksualnego. Jako dziennikarz pisał na łamach "Kuriera Polskiego" i był wydawcą pisma dla społeczeństwa LGBT "Okay" (1990-93). W 1988 roku wystąpił w epizodzie w filmie "Kornblumenblau". Popełnił samobójstwo w 1994 roku i spoczął obok ojca na Powązkach Wojskowych w Warszawie (kw. IIB, rząd 10, grób 6).
Andrzej Bulski (+45 l.) – działacz LGBT, dziennikarz, pomysłodawca i wydawca pierwszego miesięcznika dla homoseksualistów pt. "Inaczej". W 1992 roku razem z partnerem Markiem Piochaczem postulował u Lecha Falandysza, doradcy prezydenta Lecha Wałęsy, by w Karcie Praw i Wolności znalazł się zakaz syskryminacji ze względu na orientację seksualną. Zmarł w 2007 roku i został pochowany na Cmentarzu Miłostowo w Poznaniu.
Anna Laszuk (+43 l.) – lesbijka i działaczka LGBT. Była publicystką, dziennikarką radiową TK FM i redaktor naczelną czasopisma "Furia". Ukończyła Akademię Muzyczną w Warszawie w klasie fortepianu. Zmarła w 2012 roku na nowotwór i została pochowana na Cmentarzu Północnym w kolumbarium.
Podcasty
Playlisty tematyczne
