SG Niezapomniani: Ofiary katastrof lotniczych

i

Autor: SE

WIDEO

Ofiary katastrof lotniczych. Członkowie rządu PRL, żona aktora, nastoletni syn ministra. Śmierć na planie filmowym, tragedie na pokazach akrobacji samolotowej. Niezapomniani

2023-01-25 14:31

W "Niezapomniani. Cmentarne historie" czas na drugą część o tragicznych wypadkach lotniczych, w których zginęli piloci oraz znani cywile. Śmierć w katastrofach samolotów ponieśli m.in. żona Ignacego Gogolewskiego, znani ministrowie PRL, zasłużeni naukowcy oraz utalentowani sportowcy. Wiele z ofiar katastrof lotniczych pochowanych jest na Powązkach Wojskowych w Warszawie.

Ofiary katastrof lotniczych. Członkowie rządu PRL, nastoletni syn ministra. Śmierć na planie filmowym, tragedie na pokazach akrobacji. Niezapomniani

Katastrofa samolotu An-28 Bryza-2RF w Babich Dołach. Samolot należący do Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej, wykonywał lot szkoleniowy.31 marca 2009 roku zginęli: kpt. marynarki pilot Marek Sztabiński (+36 l.) – dowódca załogi, pilot szkolący-instruktor, nalot 1142 godzin,kmdr ppor. pilot Roman Berski (+48 l.) – pilot kontrolujący, nalot 1505 godzin, por. marynarki pilot Przemysław Dudzik (1982-2009) – pilot szkolony, nalot 260 godzin, pochowany na cmentarzu parafialnym w Chrzanowie oraz chor. sztabowy marynarki Ireneusz Rajewski (+43 l.) – technik pokładowy, nalot 1854 godzin.

Katastrofa samolotu szkolno-treningowego TS-8 Bies w miejscowości Dziwiszów, koło Jeleniej Góry. Miała miejsce 17 maja 1968 roku. Zginął w niej major Ireneusz Ryndak (1932-1968). Wylatał ok. 2 tysięcy godzin. Został pochowany na Powązkach Wojskowych.

Katastrofa lotnicza na Ławicy – wypadek lotniczy samolotu An-2 z 17 eskadry łącznikowej Dowództwa Wojsk Lotniczych, do którego doszło 14 lutego 1977.Zginęło 8 osób - 3 członków załogi oraz 5 pasażerów: sierż. sztab. Franciszek Gierwazik – technik pokładowy (awansowany pośmiertnie do stopnia chorążego) - cmentarz Junikowo w Poznaniu, st. chor. pil. Andrzej Wiktor Wawrzaszek – I pilot, dowódca załogi (pilot 1. klasy z nalotem 1239 godzin na samolotach An-2),ppor. pil. inż. Wojciech Rzepka – II pilot (pilot 3. klasy z nalotem 1026 godzin na samolotach Ił-14 i An-2 (awansowany pośmiertnie do stopnia porucznika),

Pasażerami byli: ppłk Henryk Wiktor Bełżek – oficer Oddziału Organizacji i planowania Szefostwa Wojsk Łączności i Radiolokacyjnego Ubezpieczania lotów, ppłk pil. inż. Hieronim Jerzak – starszy inspektor Oddziału Szkolenia Podstawowego i Kursów Zarządu Szkolenia Lotniczego Dowództwa Wojsk Lotniczych, kpt. mgr inż. Marek Kozłowski, ppłk pil. inż. Mieczysław Piętowski – starszy inspektor Zarządu Szkolenia Lotniczego Dowództwa Wojsk Lotniczych, płk dypl. pil. Józef Piorun – starszy oficer Wydziału Planowania Operacyjnego Sztabu Dowództwa Wojsk Lotniczych

Katastrofa lotnicza w Nowym Mieście nad Pilicą – wypadek lotniczy w Nowym Mieście nad Pilicą, do którego doszło 13 lipca 1982. Zginęło w nim 4 żołnierzy (2 polskich pilotów i 2 studentów z Libii) Byli to: por. pil. inż. Włodzimierz Podbielski – pilot-instruktor w II kluczu lotniczej eskadry szkolnej, Saleh Mohamed Salem – student libijski, dowódca grupy studentów z Libii, por. pil. inż. Jan Kubica – dowódca III klucza lotniczej eskadry szkolnej - cmentarz parafialny w Mnichowie i Abdussalam Mohamed Baroud – student libijski.

Katastrofa pod Mirosławcem, Gwiazda Polski i rekordziści. Groby tragicznie zmarłych pilotów. Niezapomniani

Katastrofa lotnicza pod Piasecznem samolotu pasażerskiego PLL LOT Lockheed Electra lecącego z Krakowa do Warszawy, która wydarzyła się 11 listopada 1937 roku. Zginęły 4 osoby, a 8 zostało rannych. Ofiary: Janina (Joanna) Maria Kostanecka (1870-1937), córka przemysłowca Jana Gotliba Blocha (1836-1902) i żona byłego przewodniczącego PAU oraz byłego rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego Kazimierza Kostaneckiego (1863-1940), ich syn dr Jan Kostanecki (1902-1937), docent ekonomii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Jerzy Gablenz (1888-1937 - Cmentarz Salwatorski), przemysłowiec i muzyk z Krakowa, oraz obywatel Szwecji o nazwisku Bergrin z firmy SKF.

Wcześniej ten sam model samolotu uległ dwóm bliźniaczym katastrofom. Katastrofa lotnicza pod Malakasą w Grecji - 1 grudnia 1936. Śmierć poniósł na miejscu pilot Józef Bargiel, zwycięzca II Krajowego Konkursu Awionetek w 1928 r., mający za sobą ponad 500 000 km lotów w komunikacji powietrznej - Powązki Wojskowe.

Katastrofa lotnicza pod Suścem - 28 grudnia 1936 - w wyniku katastrofy śmierć na miejscu poniosło dwóch pasażerów: Józef Zimmerman, 36-letni właściciel firmy "Autopomoc" ze Lwowa oraz Zygmunt Łoś, 49-letni doktor praw, ziemianin, dyrektor Centrali Obrotu Nasionami Oleistymi w Warszawie, mąż Zofii z Rostworowskich (1900-1962), ojciec późniejszego matematyka Jerzego Łosia (1920-1998) oraz radiomechanik Józef Fronc - Powązki Wojskowe

Katastrofa lotnicza na Policy - 2 kwietnia 1969 na terenie gminy Zawoja. W katastrofie rozbił się samolot An-24 SP-LTF. Na pokładzie znajdowały się 53 osoby (47 pasażerów i 6 członków załogi), wszyscy zginęli. Wśród ofiar znajdowali się m.in. językoznawca Zenon Klemensiewicz (1891-1969 - Cmentarz Rakowicki) - jego imieniem nazwano rezerwat przyrody na Policy, były minister lasów Stanisław Tkaczow (1913-1969 - Powązki Wojskowe), czternastoletni syn ministra komunikacji Piotra Lewińskiego (1915-1991 - cmentarz w Wieliczce) – Stanisław - Powązki Wojskowe, duchowny Kościoła Polskokatolickiego Antoni Naumczyk (1925-1969) z rodziną, a także pilot szybowcowy i pilot PLL LOT Zbigniew Rawicz (1932-1969), który leciał w roli pasażera (cmentarz wojskowym przy ul. Prandoty w Krakowie). Samolot pilotował kapitan Czesław Doliński - Powązki Wojskowe.

Katastrofa lotnicza w Polskiej Nowej Wsi - 16 września 1984. Samolot An-2T należał do Aeroklubu PRL. Rozbił się tuż po starcie w trakcie pokazów lotniczych. W maszynie była przekroczona dwukrotnie liczba pasażerów (26 osób). Kilkanaście sekund po oderwaniu się od pola wzlotów, uległ katastrofie. Samolot pilotował Antoni Cepak (pierwszy pilot), który nigdy więcej nie usiadł za sterami. Zginęło 12 osób: Jerzy Bartha, Szymon Bartha, Iwona Berezowska, Ryszard Berezowski, Bogdan Bulski,Kazimierz Chrzęstek, Piotr Grams, Adrian Laskowski, Dariusz Pazur, Piotr Staniszewski, Adam Więcław i Sławomir Żylak.

Katastrofa lotnicza w Poznaniu – wypadek lotniczy, który wydarzył się w Poznaniu 10 czerwca 1952 roku. Samolot bombowy typu Pe-2FT, należący do stacjonującego na lotnisku na Ławicy 21. Pułku Lotnictwa Zwiadowczego w Poznaniu. Zginęło 9 osób, 6 w samolocie i 3 cywilów na ziemi:  pilot, chorąży Zdzisław Lara (1932-1952) - pochowany w Gidlach koło Radomska, chorąży Stanisław Kuć – nawigator (przeżył moment upadku samolotu, lecz ciężko ranny zmarł w szpitalu po kilku godzinach), Józef Bednarek – strzelec-radiotelegrafista, pracownicy Poznańskiego Przedsiębiorstwa Robót Telekomunikacyjnych: Władysław Benedyczak, Feliks Broda, Józef Gruszczyński oraz przypadkowi przechodnie: Władysław Bibrowicz – rzemieślnik, prowadzący własny zakład ślusarski, Ignacy Roliński – emeryt (poparzony płonącym paliwem, zmarł po czterech dniach od wypadku) i Jadwiga Lehr – wdowa.

Katastrofa lotnicza w Topolowie - 5 lipca 2014. W wyniku katastrofy samolotu Piper PA-31 Navajo, transportującego spadochroniarzy, śmierć poniosło 11 osób, a jedna została ranna - Marek Haczyk, kierowca rajdowy. Zginęli wówczas:, Aleksander Dziąg (lat 21), Rafał Grabowski (lat 35), Damian Lesiak (lat 23), Przemysław Matuszewski (lat 37) - cmentarz w Dankowie, st. kpr. Cezary Młyńczak (lat 35) - cmentarz parafialny w Mstowie, st. kpr. Andrzej Otręba (lat 32) - cmentarz w RadzionkowieKamil Stachura (1991-2014) - cmentarz komunalny w Czechowicach-Dziedzicach, Jakub Stożek (lat 30), mł. chor. rez. Adam Strużyk (lat 40), Paula Szymańska (lat 28) - cmentarz ewangelicki w Łodzi i st. szer. Bartłomiej Wójciak (1987-2014) - cmentarz w Nowym Targu.

Katastrofa lotnicza w Warszawie w 1962 roku – katastrofa lotnicza samolotu rejsowego PLL LOT Vickers Viscount 804 lecącego z Brukseli do Warszawy.Zginęły wówczas 33 osoby (wszyscy pasażerowie) oraz 5 członów załogi: Fryderyk Bluemke (1903-1962), polski inżynier, konstruktor silników dwusuwowych, m.in. silnika S-31 do samochodu Syrena - Powązki Wojskowe, Aleksander Jarzębski, polski kompozytor i pedagog, dyrektor Liceum Muzycznego w Warszawie, Marek Kwiek (1913-1962), profesor Uniwersytetu Poznańskiego i poseł na Sejm - Cmentarz Junikowo w Poznaniu, Heinz Rauch, prezes urzędu statystycznego NRD w randze członka rady ministrów oraz jego żona i dwóch synów, Marcin Szeligiewicz (1906-1962), polski pedagog i działacz kulturalny, kompozytor, pianista - cmentarz przy ul. Francuskiej w Katowicach oraz członkowie załogi: kpt. M. Rzepecki i pierwszy oficer Henryk Kafarski - Powązki Wojskowe.

Katastrofa samolotu rządowego pod Szczecinem - 28 lutego 1973. W wypadku zginęła pięcioosobowa załoga i wszyscy pasażerowie, łącznie osiemnaście osób. Delegacja czechosłowacka: Radko Kaska (1928-1973) – Minister Spraw Wewnętrznych Czechosłowacji, Michal Kudzej – Kierownik Wydziału Administracji państwowej Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Czechosłowacji, płk. Jaroslav Klíma, MSW Czechosłowacji, ppłk. Ladislav Hužvík (1920-1973), MSW Czechosłowacji, mjr dr Olga Merunová, MSW Czechosłowacji, Antonín Dufek, MSW Czechosłowacji.

Delegacja polska: Wiesław Ociepka (1922-1973) – Minister Spraw Wewnętrznych - Powązki Wojskowe, płk. Czesław Karski, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, płk. Wiesław Zajda (1925-1973), Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, mjr Włodzimierz Strzelecki, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, mjr Mieczysław Szumowski, Biuro Ochrony Rządu, ppor. Włodzimierz Andrzej Wulkiewicz, Biuro Ochrony Rządu i plut. Mikołaj Stefan Tomala, Biuro Ochrony Rządu. Pochowani są oni w sąsiadujących grobach na Powązkach Wojskowych. Spoczywa tu także załoga samolotu: mjr pil. Edward Jedynak (+43 l.) , kpt. pil. Kazimierz Marczak (+34 l.), kpt. nawig. Daniel Sterna (+39 l.), kpt. Janusz Główka (+48 l.) i sierż. sztab. Tadeusz Błażejczyk (+44 l.).

Na Starych Powązkach pochowany jest Adam Brzoza (1931-1957) - student kursu magisterskiego Wydziału Lotniczego Politechniki Warszawskiej. Młody pilot zginął w katastrofie szybowcowej.

Tu także spoczywa por. obs. Kazimierz Szałas (1900-1928), który zginął śmiercią lotnika w Bagdadzie podczas lądowania samolotem pasażerskim Fokker F VII. W dniach 30–31 lipca 1928 roku wykonał lot na trasie Dęblin – Bagdad. W trakcie lądowania samolot uległ rozbiciu. Pozostali członkowie załogi – porucznik Kazimierz Kalina (1898-1982) i sierżant Stanisław Kłosinek z katastrofy wyszli z niegroźnymi obrażeniami. Bagdad stanowić miał metę pierwszego etapu lotu na trasie Dęblin – Bagdad – Kair – Warszawa mającego na celu przygotowanie nowej trasy komunikacyjnej firmy AEROLOT.

Józef Lewoniewski (1899-1933) - kapitan pilot inżynier Wojska Polskiego, mąż wicemiss Polonia 1929 Aliny Rzyszczewskiej (1911-1986, cmentarz parafialny w Sopocie). 11 września 1933 podjął z ppłk obs. Czesławem Filipowiczem (1892-1967) próbę pobicia międzynarodowego rekordu długości lotu w linii prostej bez lądowania dla samolotów turystycznych I kategorii (w 1929 ustanowionego przez pilota Lalouetta), na trasie Warszawa - Kazań – Swierdłowsk – Omsk (3400 km) oraz ewentualnie – Krasnojarsk (4600 km), na specjalnie przerobionym samolocie PZL.19 (m.in. dodanie dodatkowych zbiorników z paliwem) ze znakami SP-AHH. Po starcie z lotniska Okęcie i ośmiu i pół godzinach lotu, w wyniku silnej turbulencji w chmurach, doszło do przeciągnięcia i wejścia w niezamierzony korkociąg. Samolot udało się wyprowadzić z korkociągu tuż nad ziemią, jednak maszyna zahaczyła skrzydłem o ziemię i rozbiła się we wsi Zasurskoje koło miejscowości Jadrino pod Kazaniem. Pilot Józef Lewoniewski zginął, a Czesław Filipowicz został lekko ranny. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera A17-7-1). Jego brat Zygmunt Lewoniewski (1902-1937) był pilotem radzieckim. 12 sierpnia 1937 podjął próbę przelotu czterosilnikowym samolotem DB-A numer N-209, z Moskwy nad Biegunem Północnym do Fairbanks w USA, jako dowódca załogi, z 5 innymi lotnikami na pokładzie. 13 sierpnia 1937 o 13.40 samolot przeleciał nad biegunem, lecz o 14.32 załoga doniosła o zatrzymaniu się prawego skrajnego silnika, po czym samolot zaginął bez wieści i nie został odnaleziony. Prawdopodobnie uległ katastrofie przed brzegami Alaski (w bezskutecznych poszukiwaniach wziął udział m.in. James Mattern).

Marek Szufa (1954-2011) - pilot samolotowy i szybownik. Specjalizował się w akrobacjach samolotowych. Był kapitanem Polskich Linii Lotniczych LOT, w których pracował od 1979 roku. Zginął tragicznie 18 czerwca 2011 r. podczas V Płockiego Pikniku Lotniczego. Jego samolot, Christen Eagle II, po wykonaniu kilku figur akrobacyjnych na niskiej wysokości, rozbił się na Wiśle, uderzając w lustro wody. Marek Szufa zmarł wkrótce po przewiezieniu do szpitala. Został pochowany na Powązkach Wojskowych.

Wacław Nycz (1954-2013) - pilot samolotowy sportowy i lotnictwa komunikacyjnego, mistrz świata (3-krotnie złoty -1985, 1987, 1992) i Europy w lataniu precyzyjnym. Zginął 17 kwietnia 2013 roku w wypadku samochodowym w Warszawie. Pochowany na Powązkach Wojskowych.

Edward Makula (1930-1996) - pilot szybowcowy i samolotowy. Ukończył studia na Politechnice Śląskiej w Gliwicach i uzyskał tam dyplom magistra inżyniera mechanika, ze specjalizacją technologii budowy maszyn. Od 1965 roku był pilotem i nawigatorem w PLL LOT. Szybowcowy mistrz świata w klasie otwartej (1963) i wicemistrz świata w tej klasie (1960) na szybowcu Zefir 2. Jego Kuzyn Jerzy Makula to 7-krotny indywidualny mistrz świata w akrobacji szybowcowej. Pochowany na Powązkach Wojskowych.

Piloci grupy Aeroklubu Ziemi Lubuskiej Grupy Akrobacyjnej Żelazny. 1 września 2007 podczas Radom Air Show tragicznie zginęli Lech Marchelewski (1947-2007), twórca akrobatycznej grupy "Żelazny" i Piotr Banachowicz (1982-2007). Do wypadku doszło w trakcie wykonywania na trzech maszynach pętli z rozejściem u szczytu – tzw. "rozety". Samoloty miały minąć się w najniższym punkcie manewru w odległości około 10 metrów od siebie. Maszyny leciały z prędkością około 300 kilometrów na godzinę. W trakcie wykonywania manewru niespodziewanie samolot Lecha Marchelewskiego (Zlin 526F) zderzył się z samolotem Piotra Banachowicza (Zlin 526AFS). Oba samoloty uległy niemal całkowitemu zniszczeniu, a piloci zginęli w momencie kolizji.

Podpułkownik rezerwy Lech Marchlewski był pilotem i instruktor szybowcowy oraz pilotem samolotów pasażerskich. Pochowany został na cmentarzy Przylep w Zielonej Górze. Piotr Banachowicz - inżynier pilot, syn redaktora muzycznego Radia Zachód – Eugeniusza Banachowicza. Pochowany na Starym Cmentarzy w Zielonej Górze.

2 czerwca 2003 roku podczas lotu szkoleniowego zginęło dwóch innych pilotów grupy Żelazny - Marek Dubkiewicz i Sebastian Chrząszcz.

Air Show Radom 2009 - katastrofa myśliwca Su-27, w której zginęli pułkownik Alaksandr Marficki (1956-2009), zastępcy dowódcy operacyjno-taktycznego Dowództwa Sił Powietrznych i Wojsk Obrony Przeciwlotniczej Białorusi) oraz pułkownik Alaksandr Żuraulewicz (1963-2009), zastępcy dowódcy 61. Myśliwskiej Bazy Lotniczej. Piloci nie katapultowali się, by do końca kontrolować, czy maszyna nie rozbije się o domy mieszkalne. Końcowy raport ws. katastrofy nie został opublikowany do wiadomości publicznej na życzenie strony białoruskiej.

Film Leonarda Buczkowskiego (1900-1967) pt. "Gwiaździsta eskadra", był jednym z najdroższych przedwojennych filmów, w trakcie nagrywania zginęli pilot Jan Bilski oraz obserwator, ppor. Feliks Szczęsny Lipiński (1907-1929) - Poznań, Cytadela - Cmentarz Garnizonowy. Zderzyli się w powietrzu swoim samolotem Potez XV z maszyną pilotowaną przez por. pil. Eugeniusza Wyrwickiego (1901-1940) - pochowany na cmentarzu wojennym w d’Auberive nad Marną

Andrzej Pęcko (1963-2004), syn Józefa (1934-2017), płk pil. Wojska Polskiego, dowódcy Nadwiślańskich Jednostek Wojskowych MSW - Stare Powązki. Wystartował z Babic motoszybowcem "Bocian M-2000" razem z Danielem Flisińskim, prezesem firmy "Polonia Airlines". Mieli udać się na lotnisko w Modlinie. Tuż po starcie, w odległości około 1100 m od końca pasa, na wysokości około 100 m, w trakcie wykonywania zakrętu w prawo, maszyna wpadła w prawy korkociąg, wykonując prawie 3 zwoje. W trakcie trzeciego zwoju zderzył się z drzewami wysokopiennego lasu i pionowo uderzył w ziemię. Pilot i pasażer ponieśli śmierć na miejscu.

Marina Samet-Niecikowska (1941-1978) była żoną Ignacego Gogolewskiego (1931-2022). Ich małżeństwo przetrwało jednak tylko dwa miesiące. Kobieta zginęła w katastrofie lotniczej, do której doszło w miejscowości Gabare 16 marca 1978 roku w Bułgarii. Samolot Tu-134 leciał z Sofii do Warszawy i rozbił się wkrótce po starcie, prawdopodobnie na skutek awarii instalacji elektrycznej. Zginęły wówczas 73 osoby, w tym wiceminister kultury i sztuki Janusz Wilhelmi (1927-1978), reprezentanci Polski w kolarstwie torowym (Tadeusz Włodarczyk i Witold Stachowiak - cmentarz w Wiskitkach, Marek Kolasa, Krzysztof Otocki i Jacek Zdaniuk - cmentarz prawosławny w Warszawie), reprezentantki Bułgarii w gimnastyce artystycznej kobiet (Walentina Kiriłowa, Sneżana Michajłowa, Albena Petrowa, Sewdalina Popowa i Rumjana Stefanowa wraz z trenerką Żulietą Sziszmanową) oraz bułgarski piłkarz i trener Georgi Dimitrow (1931-1978), brązowy medalista igrzysk olimpijskich 1956.

Marina Samet-Niecikowska pełniła funkcję dyrektor Departamentu Programowego Naczelnego Zarządu Kinematografii, była także dziennikarką telewizyjną. Została pochowana na Powązkach Wojskowych obok Jerzego Tabora, wicedyrektora Departamentu Organizacyjno-Prawnego Naczelnego Zarządu Kinematografii), który także zginął w tej katastrofie.

Katastrofa samolotu Ił-14P lecącego z Warszawy do Moskwy. Maszyna rozbiła się 14 czerwca 1957 roku na podmoskiewskim lotnisku Wnukowo. Zginęło wówczas 9 osób (5 pasażerów i 4 członków załogi). Cztery osoby ocalały, w tym stewardessa Ewa Fedorowska. Ofiarami śmiertelnymi byli: Purewijn Baatar (minister handlu Mongolskiej Republiki Ludowej), inny obywatel Mongolii, dwoje obywateli Stanów Zjednoczonych (małżeństwo Becker) oraz obywatele polscy: nazwisko Turek i członkowie załogi: kpt. Władysław Snacki (I pilot) - Powązki Wojskowe, Mieczysław Pląder (II pilot) - Cmentarz Rakowicki, Michał Łukasiewicz (radiotelegrafista) - Powązki Wojskowe i Marian Siemieniak (mechanik). Za przyczynę katastrofy uznano zejście maszyny na zbyt małą wysokość wynikłe z zastosowania innych niż przyjęte dla lotniska Wnukowo procedur.

Listen on Spreaker.

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki