Boję się, że wyrzucą mnie z mieszkania

Blady strach padł na tysiące mieszkańców przedwojennych domów i kamienic. Obawiają się, że już niedługo mogą stracić dach nad głową.

Zwrotu majątków zagrabionych w czasie II wojny światowej i w okresie PRL coraz głośniej domagają się potomkowie ich prawowitych właścicieli. Żądają tego też międzynarodowe instytucje, a nawet amerykański Kongres. A wszystko to obywa się na tle kampanii kłamstw i nienawiści w stosunku do Polaków, jaka rozpętała się łamach zachodniej prasy.

W kilkadziesiąt lat po zakończeniu II wojny światowej polskie rodziny znowu mogą paść jej ofiarami! Tym razem wskutek roszczeń (między innymi żydowskich) tysiącom z nich grozi utrata własnych czterech kątów. Dawni właściciele i ich spadkobiercy domagają się bowiem zwrotu utraconych domów i kamienic. - Boję się o swoją przyszłość, bo jak stracę mieszkanie, nie będę miała się gdzie podziać - mówi Maria Jedna (62 l.), bibliotekarka z Otwocka.

Dom, w którym od 30 lat ma mieszkanie, został niedawno zwrócony potomkom jego dawnych właścicieli. Pani Maria dowiedziała się o tym dopiero po fakcie, kiedy decyzja sądu była już nieodwracalna. - Gdybym wiedziała o planowanym zwrocie, przed sądem walczyłabym o prawo do mieszkania - tłumaczy. - Nie wiem, co teraz ze mną będzie. Może każą mi się wyprowadzać albo drastycznie podwyższą czynsz. Nie chcę skończyć na ulicy - mówi z obawą kobieta.

Niestety, taki los grozi też innym rodzinom. Dawni właściciele odzyskują domy na mocy wyroków sądowych, a ustawa reprywatyzacyjna, która regulowałaby kwestie odszkodowań i zabezpieczałaby dzisiejszych lokatorów, wciąż nie jest gotowa. Rząd prowadzi właśnie prace nad ustawą, która dawnym właścicielom przyzna zadośćuczynienia finansowe. Do Sejmu projekt ma trafić jesienią.

A ministerstwo tłumaczy, że wciąż pracuje nad ustawą:

Maciej Wiewiór (29 l.), rzecznik Ministerstwa Skarbu:

- Obecnie w ministerstwie trwają prace nad ustawą, na podstawie której wszyscy obywatele polscy lub ich prawowici spadkobiercy będą mogli występować o odszkodowania za mienie utracone w latach 1944-62. Będzie to również dotyczyć osób pochodzenia żydowskiego. W tym projekcie wyjątkowy nacisk kładziemy na formę zadośćuczynienia finansowego, gdyż po latach przekształceń majątkowych zwrot mienia byłby nieuczciwy w stosunku do obecnych właścicieli lub mieszkańców. Ustawa nie odbiera jednak właścicielom lub ich spadkobiercom prawa od ubiegania się o zwrot utraconego majątku na drodze sądowej.