Mąż planuje rozpocząć działalność gospodarczą. Dotąd wszystko, czego się dorabialiśmy, było wspólne. Teraz obawiamy się, że jeżeli mężowi nie powiedzie się w biznesie, to stracimy to, co zgromadziliśmy - mieszkanie i samochód. Znajomy powiedział, że powinniśmy zrobić u notariusza rozdzielność. Czy to zabezpieczy nasz majątek? Barbara ze Słupska
Ekspert: Z listu wynika, że w państwa małżeństwie panuje ustawowy ustrój majątkowy, czyli wspólność ustawowa. Oznacza to, że wszystko to, co zostało nabyte w czasie trwania związku małżeńskiego przez oboje lub tylko jednego z małżonków, stanowi ich majątek wspólny. Zasada ta obowiązuje niezależnie od stopnia, w którym każdy z małżonków przyczynił się do powstania majątku, a za takie przyczynianie uznaje się też nakład osobistej pracy przy wychowaniu dzieci i wspólnym gospodarstwie domowym.
Wspólność ustawowa wpływa również na zakres odpowiedzialności za zaciągane przez małżonków zobowiązania. Zakres tej odpowiedzialności jest różny w zależności od tego, kto zaciąga zobowiązanie. Jeżeli zobowiązanie zaciągane jest przez oboje małżonków - odpowiadają za nie całym majątkiem wspólnym oraz majątkami osobistymi. Gdy zobowiązanie zaciągane jest przez jednego z małżonków za zgodą drugiego - wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku osobistego małżonka dłużnika oraz z majątku wspólnego małżonków. W obydwu tych przypadkach wierzyciel będzie zatem mógł się zaspokoić z państwa wspólnego mieszkania i samochodu. Jeżeli natomiast zobowiązanie zaciągane jest przez jednego małżonka bez zgody drugiego, wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku osobistego małżonka dłużnika, jego wynagrodzenia za pracę lub dochodów uzyskanych przez niego z innej działalności zarobkowej. Gdy wierzytelność powstanie w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, wierzyciel może żądać zaspokojenia także z przedmiotów majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa. Może to stanowić istotny uszczerbek dla państwa majątku wspólnego. Przedstawione przez panią obawy są zatem w pełni zasadne.
PRZECZYTAJ TEŻ: Jak przenieść własność majątku?
Małżonkowie mogą jednak odmiennie uregulować swoje stosunki majątkowe poprzez zawarcie umowy majątkowej małżeńskiej i ustanowienie rozdzielności majątkowej zwanej intercyzą. Zawiera się ją u notariusza. Od chwili ustanowienia rozdzielności małżonkowie nie mają już majątku wspólnego, każdy z nich ma swój majątek osobisty, którym zarządza samodzielnie. Wszystko, co małżonkowie nabywają po ustanowieniu rozdzielności majątkowej, to ich majątek osobisty, a zaciąganie zobowiązań przez jednego z nich daje wierzycielowi możliwość zaspokojenia się wyłącznie z majątku osobistego małżonka dłużnika.
Przy ustanawianiu rozdzielności majątkowej istotne jest również to, co się dzieje z dotychczasowym majątkiem wspólnym. Od chwili ustanowienia rozdzielności małżonkom przysługują udziały w majątku wspólnym, które wchodzą w skład ich majątków osobistych, i które zazwyczaj wynoszą po połowie. Po ustanowieniu rozdzielności każde z państwa będzie miało majątek osobisty, w skład którego wejdzie udział wynoszący prawdopodobnie pół mieszkania i samochodu. Za zaciągnięte zobowiązania pani mąż będzie więc odpowiadał wszystkim tym, co nabędzie po ustanowieniu rozdzielności, oraz udziałem wynoszącym pół mieszkania i samochodu.
Aby rozdzielność majątkowa była skuteczna względem wierzycieli, konieczne jest poinformowanie każdego wierzyciela o ustanowionej rozdzielności.
Dyżur eksperta
Już jutro! W godzinach 10-12 pod nr. telefonu: 22 515-93-13 notariusz Monika Strus-Siodłowska z Izby Notarialnej w Warszawie odpowie na pytania Czytelników