Co po gimnazjum?

Pewnie masz niejedną wątpliwość, pytania, obawy. Wszyscy pytają: do jakiej szkoły idziesz? Czy już wybrałeś zawód? Gdzie składasz dokumenty? Czasem te pytania denerwują, a czasem przypominają, że ważna decyzja jest tuż-tuż. Wiem, że podejmowanie decyzji o dalszej edukacji i wyborze zawodu w wieku 15-16 lat może "boleć", może być czymś trudnym. Ale chyba się zgodzisz, że jest możliwe!

Podejmowanie decyzji od zawsze sprawiało kłopoty, także wiele lat temu, gdy świat był uporządkowany i przejrzysty, a zmiany dokonywały się powoli. Tym bardziej dzisiaj, gdy wiele dzieje się wokół, coś, co dzisiaj jest "takie", jutro już zupełnie "inne". Dlatego pojawiają się wątpliwości przy podejmowaniu decyzji.

Co warto wziąć pod uwagę, by podjąć dobrą decyzję? Pierwszym krokiem jest rozpoznanie własnego potencjału. Jak? Chcesz się dowiedzieć? Jeśli tak, to usiądź wygodnie i przeczytaj ten tekst. Nie jest zbyt długi, bo zależy mi na tym, aby cię nie zanudzić!

Mam jeszcze jedną propozycję: weź kartkę i ołówek. Zrób notatki dotyczące swoich zainteresowań, marzeń i uzdolnień. Stwórz swój niepowtarzalny "portret". Pewnie będzie super! Poznaj siebie. Ważne jest, by przed wyborem szkoły wiedzieć dużo o sobie:

Zainteresowania

Każdy z nas ma zainteresowania, choć nie zawsze potrafimy je nazwać i o nich mówić. A naprawdę warto, ponieważ większość dorosłych zadowolonych ze swojej pracy mówi, że sekret ich szczęścia polega na tym, że otrzymują pieniądze za to, co uwielbiają robić. Warto przyjrzeć się swoim zainteresowaniom, bo może uda ci się znaleźć to "coś", co będziesz lubił robić, i uczynić z tego sposób na życie.

Uzdolnienia

Zdolności stanowią te różnice między ludźmi, które decydują o niejednakowych rezultatach w uczeniu się i działaniu przy jednakowej motywacji i uprzednim przygotowywaniu się. Pewnie zaobserwowałeś to u siebie i swoich znajomych. Jedni tyrają na szóstkę i nie zawsze im się to udaje, a inni prawie nic nie muszą robić i mają najlepszą ocenę! Ale na innym przedmiocie może być odwrotnie. Przykłady uzdolnień? Proszę bardzo: inteligencja, spostrzegawczość, wyobraźnia, zręczność oraz zdolności specjalne, np. matematyczne, językowe, literackie, interpersonalne, plastyczne, muzyczne, techniczne, sportowe czy organizacyjne. A ty jakie masz uzdolnienia?

Umiejętności

Zastanawiasz się czasami nad tym, co umiesz robić najlepiej? Może ktoś cię już pytał o to, co potrafisz, na czym się znasz? Jeśli tak, to przypomnij sobie udzielone wówczas odpowiedzi. Jeśli dojdziesz do wniosku, że niewiele możesz tu wymienić - nie szkodzi. Pomyśl zatem, jakimi umiejętnościami jesteś zainteresowany, co chciałbyś umieć robić. Może np. umiesz łatwo nawiązywać kontakty z innymi, doradzać im, może jesteś przywódcą wśród znajomych albo potrafisz znaleźć rozwiązanie w trudnej sytuacji, a może dobrze gotujesz czy naprawiasz sprzęt. Powodzenia w poszukiwaniach!

Wartości

Wartości to przewodnik w kształtowaniu naszych postaw. Są wyobrażeniem tego, co jest godne pożądania, na zdobyciu czego najbardziej ci zależy. Jeśli np. dla ciebie wartością jest pomaganie innym, warto wybrać zawód, w którym będzie można tę wartość realizować. Nie powinno się wybierać zawodu pozostającego w sprzeczności z wyznawanymi wartościami. A co ty sobie cenisz w życiu?

Temperament

Z pewnością zauważyłeś, że w tych samych okolicznościach ludzie różnie reagują na to samo zdarzenie. Jedni bardzo emocjonalnie, inni zaś spokojnie. Jedni potrafią długo wykonywać monotonne zajęcie, nie odczuwając znużenia, innych po minucie dopada zniecierpliwienie i zniechęcenie. Są osoby niezwykle łatwo nawiązujące kontakt z innymi, ale też i takie, które wolą samotność i własne towarzystwo. Różnice związane są właśnie z temperamentem. Do jakiej grupy osób ty należysz?

Cechy charakteru

W przypadku cech charakteru mówimy o tych dobrych, stanowiących naszą mocną stronę, lub o złych, które składają się na nasze słabe strony. Jedni są uprzejmi, uczynni, dyskretni, uczciwi, a inni obojętni, nieopanowani, niecierpliwi. Również w sferze edukacji i pracy, w podejściu do obowiązków niektóre osoby są systematyczne, odpowiedzialne, skrupulatne, dokładne i sumienne, podczas gdy inne zachowują się beztrosko, "spoko", "na luziku". Powinny więc wykonywać inne prace. A ty jaki jesteś?

Stan zdrowia

Jeśli jesteś pod opieką jakiejś specjalistycznej poradni, to zapytaj lekarza, czy nie ma przeciwwskazań do wykonywania zawodu, który sobie wymarzyłeś. Praca nie może być w kolizji ze stanem zdrowia. To też jest ważne!

W Internecie możesz znaleźć testy służące do tego, aby samodzielnie spróbować określić swoje predyspozycje. Wykonując je, możesz otrzymać informacje o tym, co lubisz, co cię interesuje, w czym będziesz dobry.

Jeśli zdarzy się, że coś cię zaintrygowało, masz ochotę omówić z kimś wyniki twojej pracy z testem; jeśli nie masz pewności, czy dostatecznie dużo wiesz o sobie, to poszukaj pomocy. Możesz porozmawiać ze szkolnym doradcą zawodowym (jeśli jest ktoś taki w twojej szkole), pedagogiem szkolnym, wychowawcą. Porozmawiaj ze swoimi rodzicami czy opiekunami, znajomymi. Możesz poszukać specjalisty, który pomoże dokonać wyboru szkoły czy zawodu.

Tu znajdziesz podpowiedzi

- www.talentgame.pl

- labirynt-zawodow.progra.pl

- zawodowe.info

- www.interklasa.pl

- www.einsteinpce.strefa.pl

- www.kariera.pl

Czym się kierować, podejmując decyzję o wyborze szkoły

Powyższe pytanie jest ciągle aktualne. Nie traci ono na znaczeniu. Zadaje je sobie także gimnazjalista, który ma wybrać najlepszą ofertę, będącą spełnieniem wszelkich oczekiwań, nawet marzeń. Prawda?

Aby dobrze wybrać szkołę, warto kierować się:

- informacjami o sobie (czy to dla mnie?),

- informacjami o swoich możliwościach (trzeba pamiętać, że dostanie się do danej szkoły to jedno, a to, czy sobie poradzę z nauką w niej i będzie mi się w niej podobać - to drugie),

- ofertą edukacyjną, zawodową szkoły (jej zgodnością z zainteresowaniami, uzdolnieniami itp.),

- wynikami nauczania (informacje o maturach, egzaminach potwierdzających kwalifikacje zawodowe),

- wymogami rekrutacyjnymi obowiązującymi w danej szkole,

- osiągnięciami szkoły np. w olimpiadach, konkursach zawodowych, turniejach,

- informacjami (w przypadku szkół zawodowych) o tym, czy szkoła współpracuje z pracodawcami,

- w przypadku liceum ogólnokształcącego o tym, co kryje się pod nazwą pięknie brzmiącej nazwy profilu (co oferuje i do czego nam się przyda?),

- jakie zajęcia dodatkowe proponuje szkoła.

Na tym zakończę wymienianie czynników, które warto przeanalizować. Pewnie myślisz, że listę trzeba uzupełnić. Oczywiście jest taka możliwość. Do dzieła! Co chcesz dodać? Inne czynniki ważne dla twoich rówieśników znajdziesz także na tej stronie. Ważne, by mieć taką listę dla siebie, gdyż ona porządkuje nasze myślenie, może być pomocna w podjęciu słusznej decyzji. A przecież o to chodzi!

Nie zawiedź się w sprawie zawodu

Szukanie informacji o tym, jak wygląda praca w interesującym cię zawodzie, to kolejny krok w procesie podejmowania decyzji edukacyjnych, zawodowych. Jeśli znasz siebie, to zwykle wiesz, co cię interesuje, jakie masz predyspozycje i w jakiej pracy mogą się one przydać.

Wybieranie zawodu bez rzetelnej, aktualnej i wyczerpującej informacji to spore ryzyko. Zwłaszcza że wiele profesji ma podobnie brzmiące, tajemnicze nazwy.

Wybrać technika mechatronika czy technika elektronika? A może technika optyka lub ortoptystę? Aby poznać różnice, warto skorzystać z zasobów informacji zawodowej.

Jeśli interesuje cię jakiś konkretny zawód, to zachęcam do tego, byś dowiedział się o nim jak najwięcej.

Na co zwrócić uwagę

Przede wszystkim dobrze jest wiedzieć:

- co robi osoba wykonująca dany zawód, jakie ma zadania, jakie wykonuje czynności,

- jakie są wymagania wobec osób zainteresowanych określonym zawodem,

- w jakich warunkach wykonuje się pracę w danym zawodzie,

- jakie są przeciwwskazania do pracy w danym zawodzie (kto go nie powinien wykonywać ze względu na stan zdrowia),

- jakie trzeba zdobyć wykształcenie, by móc wykonywać dany zawód,

- jakie są możliwości doskonalenia zawodowego, poszerzania zakresu kompetencji w zawodzie,

- jakie są szanse na znalezienie pracy,

- czy dany zawód mogą wykonywać osoby niepełnosprawne.

Gdzie szukać informacji

Są oczywiście dostępne źródła informacji o zawodach, w tym o nauczanych w szkole. Warto do nich sięgnąć, by się upewnić, że wiemy, co wybieramy. Dobrymi przykładami takich materiałów są:

1. "Informator o zawodach", który w bardzo ciekawy sposób zaprasza na spotkanie z profesjami. Co ważne, został on przygotowany zgodnie ze zmianami, które dotyczą szkolnictwa ponadgimnazjalnego i obowiązują od września 2012 r. Oczywiście opracowanie to powstało z myślą o tobie. W przewodniku opisano 193 zawody, które można zdobyć, kształcąc się w różnych typach szkół ponadgimnazjalnych zawodowych. Właśnie w części II przewodnika możesz znaleźć opisy grup zawodów. Każda grupa jest przedstawiona na dwóch stronach. Na pierwszej stronie wypisane są wszystkie zawody, które należą do danej grupy; typy szkół, w których można kształcić się w tych zawodach, dodatkowe warunki dotyczące kształcenia, jeśli są zapisane w prawie. Na drugiej stronie pokazane są zawody o wspólnych kwalifikacjach. Każdy zawód opisano także na dwóch stronach. Na pierwszej stronie znajdują się:

- krótka informacja o tym, co robi osoba zatrudniona w tym zawodzie,

- nazwa kwalifikacji,

- typ szkoły, w której można się kształcić w tym zawodzie,

- informacja o tym, czy zawód ma kontynuację na poziomie technikum,

- informacja o tym, czy zawodu można się nauczyć w rzemiośle lub na kwalifikacyjnych kursach zawodowych,

- informacja o tym, czy w danym zawodzie uczy się wiele osób.

Na drugiej stronie znajdują się informacje o warunkach pracy, potrzebnych kompetencjach, karierze edukacyjnej i zawodowej. Zaglądając do tej publikacji, masz gwarancję dotarcia do profesjonalnie przygotowanej informacji zawodowej. I to w ciekawej formie.

Ten przewodnik jest dostępny w wersji elektronicznej na stronie: www.euroguidance.pl.

Oczywiście zawodów i specjalności jest o wiele więcej. Zgadnij ile. Na rynku pracy jest ich 2360. Co ty na to?

2. "Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy". Tam właśnie znajdziesz tak długą listę zawodów, którymi można się zainteresować. Nie ma ich wszystkich w opisanym wyżej przewodniku, gdyż drogi do ich zdobycia bywają inne niż te możliwe w szkołach ponadgimnazjalnych (np. w postaci studiów wyższych). Klasyfikacja zawodów i specjalności jest przydatna np. podczas oswajania się z nazwami zawodów, ich wielością, a także wtedy, gdy chcemy sprawdzić, czy w naszym kraju jest możliwe podjęcie kształcenia w danym zawodzie i na jakim poziomie. Klasyfikacja zawodów i specjalności jest dostępna na stronie: www.psz.praca.gov.pl.

3. Baza opisów zawodów i specjalności dostępnych na rynku pracy umożliwia wyszukiwanie zawodu według jego kodu i nazwy. Ta baza stwarza możliwość zapoznania się z opisem zawodu, przygotowanym według schematu: synteza, zadania zawodowe, dodatkowe zadania zawodowe. Opisy zawodów są dostępne na stronie: www.psz.praca.gov.pl.

4. Ciekawe informacje o zawodach znajdziesz m.in. w formie filmów zawodoznawczych na stronie: www.ohpdlaszkoly.pl.

Jeśli interesują cię informacje o lokalnym i krajowym rynku pracy, np. o zawodach nadwyżkowych (na które nie ma zapotrzebowania) lub deficytowych (na które jest zapotrzebowanie), to znajdziesz je w urzędach pracy. Ich wykaz jest dostępny na stronie www.psz.praca.gov.pl. Może łatwiej będzie ci wybrać zawód, gdy dowiesz się, jakie jest obecnie jego znaczenie dla gospodarki. Warto wiedzieć, czy zawód, który wybieramy, należy do tych, które mają rację bytu na rynku pracy.

Jak widzisz, źródeł informacji jest wiele. Podano te, do których możesz mieć najszybszy dostęp. Zajrzyj i przekonaj się, że warto. Zrób to dla siebie.

Sposoby zbierania informacji o zawodach

Jeśli myślisz, że o pracy lekarza, dziennikarza czy mechanika wszystkiego dowiesz się z telewizyjnego serialu, możesz się mocno zawieść. Warto sięgnąć do innych źródeł informacji o zawodach.

Jest ich wiele, więc by mieć gwarancję zdobycia aktualnej, rzetelnej i wyczerpującej wiedzy, warto korzystać z kilku z nich.

Proponuję:

- poproś pedagoga, wychowawcę, by zorganizował spotkania z osobami wykonującymi zawody, które interesują ciebie i twoich rówieśników,

- zgłoś swojemu wychowawcy pomysł zorganizowania wycieczki zawodoznawczej do firmy, która zatrudnia osoby wykształcone w interesujących ciebie i twoje koleżanki i kolegów zawodach,

- wybierz się do instytucji, które zajmują się gromadzeniem i udostępnianiem zbiorów informacji zawodowej (patrz str. 4),

- czytaj czasopisma młodzieżowe, w których można znaleźć opisy zawodów - zwykle są one prenumerowane przez biblioteki,

- zajrzyj na wymienione obok przykładowe strony www,

- odwiedzaj strony internetowe ponadgimnazjalnych szkół zawodowych,

- jeśli szkoły ponadgimnazjalne znajdujące się w twojej okolicy, firmy lub instytucje organizują konkursy czy quizy związane z wiedzą o zawodach, to weź w nich udział. Będziesz mieć dobry trening w pozyskiwaniu informacji zawodowej,

- rozmawiaj z rodziną, znajomymi o zawodach, które wykonują,

- jeśli masz możliwość, bierz udział w targach edukacyjnych, targach pracy,

- uczestnicz w dniach otwartych szkół, akcjach promocyjnych szkół ponadgimnazjalnych,

- sięgaj do informatorów szkolnych, broszur i ulotek,

- korzystaj z mediów, w których są filmy, reportaże związane tematycznie z zawodami,

- odwiedź strony z katalogami zawodów bądź testami pomagającymi wybrać zawód,

- wykorzystuj pocztę pantoflową.

Jak widzisz, sposobów szukania informacji o zawodach jest wiele. Wybierz te, które uznasz za ciekawe i przydatne. Ta inwestycja zapewne zaprocentuje w przyszłości satysfakcją z wykonywania wymarzonego zawodu.

Tu zajrzyj

www.uczelnie.info.pl

www.perspektywy.pl

www.kluczdokariery.pl

www.katalogzawodow.pl

www szkół kształcących zawodowo

Test: Czy wiesz, czym zajmuje się technik mechatronik?

Poniżej umieszczono przykłady zadań zawodowych. Tylko w jednym z poniższych punktów jest zadania zawodowe pasujące do wymienionego zawodu. Tylko w jednym punkcie! Ale w którym?

a) opracowuje, uruchamia i obsługuje własne programy aplikacyjne, przystosowuje aplikacje firmowe na potrzeby zakładu pracy;

b) projektuje, wytwarza części i zespoły maszyn i urządzeń mechanicznych z wykorzystaniem technik komputerowych;

c) organizuje i nadzoruje produkcję, montaż, naprawy i konserwacje wszelkich maszyn i urządzeń produkowanych we wszystkich rodzajach przemysłu;

d) instaluje, montuje, konserwuje i naprawia aparaturę i urządzenia elektroniczne;

e) montuje, uruchamia i konserwuje np. urządzenia radiokomunikacyjne, radiolokacyjne, telewizyjne, telekomunikacyjne.

Która odpowiedź, twoim zdaniem, pasuje do zawodu technik mechatronik? Czy było łatwo wybrać zadania definiujące zawód? Czy nie korzystałeś z pomocy kogoś lub czegoś?

Zadania zawodowe technika mechatronika znajdują się w pkt b. Co ty na to?

Wszystko, co musisz wiedzieć o szkołach

Wiesz już, co chcesz robić? Zebrałeś informacje o interesujących cię zawodach? Przed tobą jeszcze jeden ważny krok: wybór szkoły. Której? Tej, która umożliwi zdobycie kwalifikacji zawodowych,

na których ci zależy i które są adekwatne do twoich potrzeb, możliwości i oczekiwań.

Ostatni etap twojej pracy (gdy już znasz siebie; wiesz, który zawód szczególnie przypadł ci do gustu) to wybranie szkoły, która umożliwi zdobycie wymarzonego zawodu.

Liceum ogólnokształcące

Powiem krótko: jeśli wybierasz zawód, który jest dostępny dopiero na studiach wyższych (np. prawnik, lekarz, dziennikarz, psycholog), zastanów się nad liceum ogólnokształcącym.

To szkoła, której ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego. Nauka trwa trzy lata (wyjątek: 4-letnie liceum plastyczne i 4-letnie klasy dwujęzyczne).

Absolwenci liceów ogólnokształcących po ukończeniu ostatniej klasy uzyskują wykształcenie średnie, co daje im możliwość ubiegania się o przyjęcie do szkół policealnych. Po zdaniu egzaminu maturalnego uzyskują prawo do ubiegania się o przyjęcie na studia wyższe. Licea ogólnokształcące proponują klasy, w których kilka przedmiotów będzie nauczanych w zakresie rozszerzonym. Dlatego ważne jest sprawdzenie już na tym etapie, jakie przedmioty są wymagane na maturze przez uczelnie wyższe na kierunkach, które cię interesują. Np. jeśli myślisz o zawodzie lekarza, to strzałem w dziesiątkę może być klasa z rozszerzeniem biologiczno-chemicznym. Z kolei gdy chcesz dostać się na filologię angielską, to wybór klasy z rozszerzeniem humanistyczno-językowym będzie lepszym rozwiązaniem.

Pamiętaj jednak, że po liceum możesz także kontynuować dalszą naukę w szkole policealnej lub na kwalifikacyjnych kursach zawodowych. Wybierasz zawód, po ukończeniu szkoły i zdaniu egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe zdobywasz tytuł technika w wybranym zawodzie, np. technik geodeta, technik awionik lub idziesz na studia wyższe.

Technikum

Wybierając czteroletnie technikum, masz też pewność, że po jego ukończeniu będziesz miał dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe. Ta szkoła zapewnia dobre przygotowanie do wyższych studiów technicznych (np. na politechnikach). Zatem decydując się na wybór tego typu szkoły ponadgimnazjalnej, wybierasz zawód (np. technik mechanik, technik pojazdów samochodowych) i jednocześnie zdobywasz wykształcenie średnie, którego ukoronowaniem jest matura.

Polecam ten typ szkoły, jeśli marzysz o tym, by zdobyć zawód i móc szukać pracy, bądź by mając konkretny zawód, myśleć o studiach. Absolwent technikum, który decyduje się na studia wyższe związane tematycznie z wybranym dotychczas zawodem, ma solidne przygotowanie do określonego kierunku na studiach. Przykładowo jeśli uczeń ukończył technikum: technik informatyk, to ma dobre przygotowanie, solidną bazę do studiów informatycznych albo takich, na których informatyka jest ważna, na przykład na mechatronice.

Dobry zawód jest dzisiaj w cenie. Absolwent technikum może szukać pracy w wyuczonym zawodzie, zdobywać kwalifikacje zawodowe także w szkole policealnej (wybierając inny zawód niż wyuczony), jeśli np. nie zdał matury czy też nie chce podejmować studiów wyższych. Może oczywiście łączyć pracę zawodową ze studiami. Możliwości dalszego rozwoju po ukończeniu technikum jest kilka. Ich wybór zależy od absolwenta, od jego potrzeb i możliwości.

Zasadnicza szkoła zawodowa

Wybierając trzyletnią zasadniczą szkołę zawodową, pamiętaj o tym, że jej ukończenie umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe. Możesz też dalej kształcić się w liceum ogólnokształcącym dla dorosłych. Polecam ci ten typ szkoły, jeśli jesteś zainteresowany szybkim zdobyciem konkretnego zawodu i chcesz szybko podjąć pracę. Wybierając zasadniczą szkołę zawodową, możesz się spodziewać dużej liczby godzin zajęć praktycznych, które służą przede wszystkim nabywaniu kompetencji zawodowych potrzebnych w wybranym zawodzie. Zatem: mniej teorii, a więcej praktyki zawodowej. Wybór tego typu szkoły to superprzygotowanie do tego, by w przyszłości pracować i dalej (gdy przyjdzie na to czas) się uczyć. Ukończenie tego typu szkoły nie przekreśla też szansy na bycie w przyszłości studentem.

Zatem życzę dobrego wyboru ścieżki kształcenia!

Gdzie szukać informacji o szkołach

Szkół jest wiele, a ty wiesz, że którąś z nich trzeba wybrać. W jaki sposób zbierać informacje o szkołach? Podpowiadam.

Proponuję:

- poproś pedagoga, wychowawcę, by zorganizował spotkania z przedstawicielami szkół ponadgimnazjalnych, które interesują ciebie i twoich kolegów,

- zgłoś swojemu wychowawcy pomysł zorganizowania wyjścia do szkoły, która interesuje ciebie i twoich kolegów,

- wybierz się do instytucji (patrz str. 4), które zajmują się gromadzeniem i udostępnianiem zbiorów informacji zawodowej (także o szkolnictwie),

- zajrzyj na strony WWW szkół, które bierzesz pod uwagę, przygotowując się do podjęcia decyzji edukacyjnej,

- sprawdź wymogi rekrutacyjne obowiązujące w szkołach,

- jeśli szkoły ponadgimnazjalne organizują jakieś konkursy, to weź w nich udział. Będziesz mieć dobry trening w pozyskiwaniu informacji o szkole,

- rozmawiaj z rodziną, znajomymi o szkołach, poznaj ich zdanie,

- jeśli masz możliwość, bierz udział w targach edukacyjnych, targach pracy, prezentacjach szkół ponadgimnazjalnych,

- uczestnicz w dniach otwartych i akcjach promocyjnych szkół,

- sięgaj do informatorów szkolnych,

- korzystaj z dostępnych rankingów szkół ponadgimnazjalnych,

- jeśli masz znajomych uczących się w interesującej cię szkole, to porozmawiaj z nimi, dowiedz się, czy warto zabiegać o miejsce w tej szkole (nie traktuj tych informacji jako jedynych i najważniejszych),

- czytaj prasę lokalną, szczególnie w okresie rekrutacji są w niej dostępne informacje o szkołach ponadgimnazjalnych,

- wykorzystuj tzw. pocztę pantoflową,

- korzystaj z mediów, w których są filmy, reportaże tematycznie związane ze szkołami.

Tu zajrzyj:

www.koweziu.edu.pl

www.ore.edu.pl

www.interklasa.pl

www.edubaza.pl

www.perspektywy.pl

www.szkolnictwo.pl

www kuratorium oświaty w interesującym cię województwie

Kim jest doradca zawodowy

Myśląc o swojej przyszłości, o tym, kim być i gdzie znaleźć miejsce dla siebie na rynku pracy, warto skorzystać z pomocy fachowca. Proponujemy pomoc doradcy zawodowego. Naprawdę może się przydać.

Doradca zawodowy to osoba zajmująca się udzielaniem pomocy w wyborze profili kolejnych szkół lub znalezieniu właściwego dla danej osoby zawodu.

Pracuje z dziećmi, młodzieżą i osobami dorosłymi. Jego główne zadania to:

- pomaganie w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych,

- prowadzenie porad indywidualnych,

- organizowanie zajęć grupowych (np. warsztaty, pogadanki, spotkania informacyjne),

- zajmowanie się diagnozą predyspozycji zawodowych,

- gromadzenie i udostępnianie informacji o szkołach i poszukiwanych na rynku pracy zawodach,

- wspieranie młodzieży i osób dorosłych poszukujących swojego miejsca na rynku pracy.

Oczywiście może mieć jeszcze inne, dodatkowe zadania. To zależy od miejsca, w którym pracuje, jego specyfiki, a także od tego, z jaką grupą zwykle pracuje. Inne zadania realizuje, gdy jest szkolnym doradcą zawodowym, a inne gdy pracuje z osobami dorosłymi np. w urzędzie pracy.

Gimnazjalisto, jeśli:

- nie znasz swoich predyspozycji,

- nie wiesz, co wybrać, co cię interesuje,

- rozważasz różne propozycje szkół albo brakuje ci o nich informacji,

- nie znasz zawodów,

- chcesz zaplanować swoją przyszłość, to bardzo pomocna może być dla ciebie rozmowa z doradcą zawodowym. Gdzie go znaleźć? Na tej stronie znajdziesz odpowiedź.

Gdzie znaleźć doradcę zawodowego

Najbardziej znane miejsca pracy doradcy zawodowego:

- szkoła (szkolny doradca zawodowy),

- szkolny ośrodek kariery (w wielu szkołach działają takie ośrodki),

- poradnia psychologiczno-pedagogiczna (zwykle jest w niej dział zawody, w którym doradca zawodowy zajmuje się pomocą z zakresu doradztwa zawodowego),

- ochotnicze hufce pracy: centrum edukacji i pracy młodzieży, młodzieżowe centrum kariery, mobilne centrum Informacji zawodowej, młodzieżowe biuro pracy, punkt pośrednictwa pracy,

- powiatowy urząd pracy; centrum informacji i planowania kariery zawodowej (głównie pomoc jest skierowana do osób bezrobotnych, ale młodzież planująca swoją przyszłość edukacyjną, zawodową czy wchodząca na rynek pracy może także liczyć na pomoc),

- akademickie biuro karier (przy uczelniach wyższych).

Oczywiście na spotkanie z doradcą zawodowym możesz umówić się indywidualnie lub razem z rodzicem/opiekunem. Jest taka możliwość. A potem może czas na działanie?

Jak wygląda wizyta u doradcy zawodowego

Rozmowa z Joanna Mintą, doradcą zawodowym Biura Karier w Dolnośląskiej Szkole Wyższej we Wrocławiu

- Czego może się spodziewać uczeń, który przyjdzie do doradcy zawodowego?

- Przede wszystkim może liczyć na to, że spotka osobę, z którą będzie mógł porozmawiać na temat swojej przyszłości edukacyjnej, a w dalszej perspektywie - zawodowej. Doradca zawodowy to odpowiednia osoba, aby porozmawiać z nią o swoich pomysłach dotyczących wyboru kolejnej szkoły lub studiów, zweryfikować swoją wiedzę na temat interesujących młodego człowieka ścieżek kariery zawodowej, porównać swoje wyobrażenia o wybranych sferach zawodowych lub konkretnych profesjach z własnym potencjałem oraz z realiami rynku pracy. A jeżeli młody człowiek jeszcze nie wie, co chciałby robić w przyszłości, także dla niego doradca zawodowy jest odpowiednią osobą, aby o tym porozmawiać. Doradca może pomoże uczniowi określić jego zainteresowania, rozpoznać możliwości i preferencje, a na tej podstawie wspólnie z uczniem omówić te obszary edukacyjno-zawodowe, które mogą być dla niego ciekawe i wokół których mógłby budować dalszą ścieżkę kariery.

- Co dzieje się podczas porady, spotkania z doradcą zawodowym?

- Porada to najczęściej nic innego jak rozmowa z życzliwą osobą o swoich planach, obawach i wątpliwościach. Czasami uczeń może wykonać testy lub wypełnić kwestionariusze predyspozycji zawodowych (zainteresowań, umiejętności itp.), aby dzięki wiedzy uzyskanej w nich doradca mógł bardziej adekwatnie opracować interesującą młodego człowieka ścieżkę edukacyjną i/lub zawodową. Zatem w trakcie porady doradca rozmawia z uczniem o jego dotychczasowych pomysłach, marzeniach, ideach. Jeśli uczeń dotąd takich w sobie nie odkrył, to stara się wraz z nim je określić i wypracować jakieś alternatywne pomysły dotyczące tego, co dalej młody człowiek mógłby robić, gdzie dalej się uczyć.

- Czy uczeń powinien się przygotować do spotkania?

- To zależy. Jeżeli uczeń chce, by doradca pomógł mu wybrać kolejną szkołę, byłoby dobrze, gdyby zastanowił się i przemyślał przed spotkaniem, na jakim obszarze chciałby się skoncentrować. Przemyślał swoją dotychczasową edukację, przypomniał sobie, co lubi, co go interesuje, określił, czego jeszcze nie wie, o co chciałby zapytać. Jeżeli zaś uczeń nie ma jeszcze pomysłu na siebie i liczy, że ten pomysł uda się wypracować w trakcie spotkań z doradcą zawodowym, wystarczy, aby przyszedł z gotowością do rozmowy i współpracy.

- Czy porada to jednorazowe spotkanie?

- To zależy. Jeżeli uczeń potrzebuje jedynie informacji na temat szkół i ich ofert lub rynku pracy, zawodów i możliwości rozwoju w interesujących ucznia zawodach, wówczas porada może mieć charakter jednorazowego spotkania. Jeżeli natomiast po poradę do doradcy zgłasza się uczeń, który wraz z nim chciałby rozpoznać swój potencjał i zaprojektować swoją dalszą karierę edukacyjno-zawodową, wówczas spotkań może być kilka.

4 mity dotyczące pracy z doradcą

Z osobą doradcy zawodowego, stylem jego pracy wiążą się pewne mity. Są one wynikiem oczekiwań niektórych osób chcących skorzystać ze wsparcia doradcy zawodowego.

1. Nie da ci recepty na życie

Mitem jest myślenie, że jeśli przyjdziesz do doradcy zawodowego, powie on, co masz zrobić, jakiego dokonać wyboru. Doradca nie podejmuje decyzji za ucznia. Doradca pomaga, wspiera w procesie podejmowania decyzji edukacyjnych i zawodowych. Nie daje gotowych rozwiązań, recept na życie, także zawodowe. Doradca nie zadecyduje, co jest najważniejsze dla Oli, Małgosi czy Bartka. Raczej pomoże Oli znaleźć to, co będzie dla niej najlepsze. Ostateczna decyzja należy zawsze do ciebie.

2. Pomoże, ale nie od razu

Kolejny mit to przeświadczenie, że pomoc doradcy ma charakter jednorazowej akcji. Czyli dziś pytanie, dziś odpowiedź. W rzeczywistości zdarza się, że trzeba kilka razy spotkać się z doradcą, wykonać pewne ćwiczenia, przemyśleć różne kwestie, by potem wspólnie zadecydować, co wybrać.

3. Nie jest wszechwiedzący

Mitem jest także traktowanie pracy doradcy jako eksperta, który będzie wiedział wszystko sam. Spotkanie z doradcą wymaga bowiem zaangażowania dwóch stron.

4. Decyzja wymaga czasu

Mitem jest także przeświadczenie, że wystarczy chwila, by się dowiedzieć, czym się zająć zawodowo. "Miałem chwilę, to przychodzę, by pani powiedziała, co mam robić w życiu". Przygotowanie pomysłu wymaga czasu, informacji, refleksji, rozmów. Zdarza się, że ktoś jest niezadowolony, bo doradca proponował termin spotkania, zadawał konkretne pytania, "jakoś za wiele oczekiwał". Bywa, że znalezienie odpowiedzi na nurtujące radzącego się pytanie jest długim procesem. Ale warto - dobra przemyślana decyzja, satysfakcjonujący pomysł, rozwiązanie to sukces.

O swoje wybory warto się troszczyć, dać sobie czas. Mitów jest wiele. Warto od nich odejść. Naprawdę!