Do Europy po nowemu

Kontrole na granicach pomiędzy państwami należącymi do układu z Schengen praktycznie przestają istnieć. Mamy prawo je przekraczać w dowolnym czasie i w każdym miejscu. Na przykład do Niemiec możemy się dostać, przepływając Odrę kajakiem lub łódką. Wędrując lasem czy wspinając się po górach, często nawet nie zauważymy, że jesteśmy już na terytorium innego kraju. Przy przekraczaniu granicy nie będzie nas sprawdzała straż graniczna ani służba celna. Koniec z uciążliwymi odprawami i wielogodzinnymi kolejkami na przejściach granicznych z państwami Unii Europejskiej sąsiadującymi z Polską.

Jednak, chociaż będziemy mogli przejść czy przejechać do innego kraju w strefie Schengen w dowolnym miejscu i czasie, nadal musimy mieć przy sobie dowód tożsamości. Dokumentem uprawniającym do poruszania się po tych państwach jest ważny paszport lub dowód osobisty. Paszporty lub dowody muszą mieć również dzieci.

Kontrola na wyrywki

Na granicach wewnętrznych nie będzie kontroli, jednak nie oznacza to, że w ogóle one znikną. Mogą być przeprowadzane wyrywkowo na terenie całej strefy Schengen. Powinniśmy być przygotowani na to, że na autostradzie czy w innym miejscu mogą nas zatrzymać strażnicy graniczni lub celni, żeby skontrolować nasze dokumenty i sprawdzić samochód w poszukiwaniu narkotyków czy niedozwolonych towarów. Jeśli nie będziemy mieli ważnego paszportu lub dowodu osobistego, możemy być zmuszeni do przerwania podróży, zawrócenia do kraju, doprowadzeni na posterunek policji w celu ustalenia tożsamości.

Na lotnisku po staremu

Na razie kontrole graniczne znikną na przejściach drogowych i morskich. Natomiast na lotniskach straż graniczna będzie nas sprawdzać po staremu jeszcze do końca marca 2008 roku.

Wyjaśniamy najważniejsze wątpliwości związane z nowymi przepisami:

1. Czy można przekroczyć granicę na podstawie prawa jazdy?

Prawo jazdy nie jest dokumentem podróży, bo nie ma w nim informacji o naszym obywatelstwie i narodowości. Legitymacja szkolna, studencka, zaświadczenie o złożeniu wniosku o wydanie paszportu lub dowodu osobistego, świadectwo urodzenia - też nie wystarczą.

2. Czy przekraczając granicę pociągiem będziemy kontrolowani?

Na granicy nie będzie obowiązkowej kontroli dokumentów, choć straż graniczna może wsiąść do pociągu i wylegitymować podróżnych. To samo dotyczy autokaru wiozącego wycieczkę lub rejsowego np. z Warszawy do Amsterdamu czy Paryża. Paszport lub dowód osobisty powinniśmy więc mieć przy sobie.

3. Czy można przekraczać granicę zachodnią ze starym dowodem osobistym?

Na podstawie starych dowodów osobistych można przekraczać granicę tylko do końca 2007 roku. Od 1 stycznia 2008 będzie to już niemożliwe. Zaświadczenie o złożeniu wniosku o wymianę dowodu nie wystarczy! Trzeba wtedy mieć ważny paszport!

4. Czy Polacy będą kontrolowani przy wjeździe do Anglii i Irlandii?

Wielka Brytania i Irlandia jako państwa członkowskie Unii Europejskiej nie przyjęły w pełnym zakresie zasad Schengen. Dlatego podczas przekraczania granic z tymi państwami nadal musimy obowiązkowo okazać ważny dowód osobisty lub paszport.

5. Czy polska policja będzie miała prawo kontrolować podróżnych na terenie innych krajów Schengen?

Polska policja będzie mogła wjechać na teren innego państwa Schengen tylko wtedy, gdy sprawca przestępstwa przekroczy granicę, i po poinformowaniu policji tego kraju. Polscy funkcjonariusze, którzy ścigają przestępcę, będą mogli go zatrzymać, ale aresztować musi go już policja miejscowa. Polscy policjanci nie mają też prawa kontrolować pojazdów w innych krajach Schengen, np. sprawdzać, czy kierowca ma dowód rejestracyjny lub ważne prawo jazdy.

Uwaga! Zakaz pracy wciąż obowiązuje

Wejście Polski do strefy Schengen nie oznacza zniesienia zakazu podejmowania pracy przez obywateli polskich w niektórych państwach grupy Schengen: Austrii, Belgii, Danii, Francji i Niemczech.

Swobodne poruszanie się w ramach tej strefy nie jest równoznaczne z prawem stałego pobytu na terenie innego państwa UE. Pobyt dłuższy niż 3 miesiące wymaga zgłoszenia!

Do strefy Schengen należą:

Finlandia, Szwecja, Norwegia, Dania, Holandia, Niemcy, Belgia, Luksemburg, Austria, Francja, Hiszpania, Portugalia, Włochy, Grecja, Islandia. W nocy z 20 na 21 grudnia wraz z Polską do strefy Schengen wejdą: Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Słowacja, Słowenia i Węgry.