Historia kolei w Polsce. Kalendarium

2018-11-10 0:00

Pierwszą linię kolejową uruchomiono na terenie Polski ponad 150 lat temu. Przez wiele lat jednak kolej nie rozwijała się tak prędko jak w państwach sąsiednich. Powód? Zaborcy niechętnie inwestowali w infrastrukturę. Dopiero pod odzyskaniu niepodległości rozwój przyspieszył. W 1926 r. powstały Polskie Koleje Państwowe. Problemem nowej instytucji była nie tylko odbudowa zniszczonych dworców, mostów i wiaduktów, ale również powiązanie w jedną całość trzech pozaborowych obszarów kolejowych.

1842 – uruchomienie pierwszej trasy kolejowej na terenie obecnej Polski (z Wrocławia do Oławy);

1845 – uruchomienie pierwszego odcinka Drogi ŻelaznejWarszawsko-Wiedeńskiej (tzw. wiedenki), który był pierwszą trasą kolejową w zależnym od Imperium Rosyjskiego Królestwie Polskim;

1918 – powstaje niepodległa II Rzeczpospolita Polska. Zarządzanie kolejami przechodziw polskie ręce;

1926 – na mocy rozporządzenia Prezydenta RP powstają Polskie Koleje Państwowe. Jedną z pierwszych decyzji nowo powstałego przedsiębiorstwa jest budowa nowych linii kolejowych i zakup taboru w celu stworzenia spójnego systemu komunikacyjnego po latach zaborów;

1926 – początek budowy magistrali węglowej łączącej Górny Śląsk z portem w Gdyni;

1933 – PKP kończy budowę linii średnicowej w Warszawie. Zakończenie inwestycji i uruchomienie trasywpływa na decyzję o elektryfikacji linii kolejowych, która rozpoczyna się w 1936 r.;

1936 – Fabryka Lokomotyw w PolsceSA produkuje pierwsze pięć „luxtorped”;

1937 – wpływ polskiej myśli technicznej na rozwój światowego kolejnictwa. W tym roku polski parowóz Pm 36 otrzymał złoty medal na Międzynarodowej Wystawie „Sztuka i Technikaw życiu współczesnym” zorganizowanej w Paryżu;

1939 – 1 września kolejarze z Szymankowa biorą czynny udział w obronie mostu kolejowego w Tczewie;

 

KOLEJARZE WALCZYLI Z OKUPANTEM

W czasie okupacji niemieckiej polscy kolejarze przeprowadzali liczne akcje sabotażowe mające na celu utrudnienie sprawnego funkcjonowania podległej okupantowi kolei. Służyli również pomocą w zapewnieniu nielegalnych dostaw żywności do miast, w przewozie konspiracyjnych przesyłek i poczty kurierskiej czy ukrywających się osób, a także w ostrzeganiu przed łapankami na dworcach. Brali również udział w pracy wywiadowczej.

1945 – już pod koniec 1945 r. zrekonstruowano około 3,5 tys. km linii, drugie tyle przekuto z rozstawu szerokiego na normalny. Rozpoczęły się prace naprawcze przy mostach i tunelach. W tym czasie odprawiono łącznie 52 pary pociągów w różnych kierunkach. PKP przejmują od radzieckiej administracji wojskowej zarząd kolejami na całym obszarze państwa polskiego w jego nowych granicach;

1971 – rozpoczyna się budowa Centralnej Magistrali Kolejowej o długości 224 km. Infrastruktura kolejowa łącząca Śląsk z Warszawą została zrealizowana w ramach największej powojennej inwestycji PKP. Połączenie zostało uruchomione w 1977 r.;

1975 – powstaje Dworzec Centralny – jeden z najważniejszych obiektów w ówczesnej Polsce, wybudowany według projektu Arseniusza Romanowicza i Piotra Szymaniaka. Dziś obiekt ten stanowi jeden z symboli Warszawy i ikonę modernizmu;

1978 – rozpoczęcie szerokiego programu elektryfikacji polskiejkolei. Ukończona została budowa sieci trakcyjnej, połączona z gruntowną modernizacją linii na trasie Poznań – Szczecin Główny (214 km). Rok później dotarła do Goleniowa, a w 1980 r. do Świnoujścia. Zelektryfikowano również Magistralę Wschód-Zachód: Poznań – Zbąszynek (1979 r.)– Rzepin (1984 r.), Łuków – Biała Podlaska – Terespol (1980 r.) – granica państwa (1981 r.);

1979 – oddanie do eksploatacji Linii Hutniczo-Siarkowej (obecnie PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa). W latach 80. Linia była nadal rozwijana;

1980 – strajk lubelskich kolejarzy – jednej z najważniejszych i najlepiej zorganizowanych protestów przeciwko władzy PRL na Lubelszczyźnie.

1984 – po CMK z prędkością ponad 140 km/h kursują pierwsze dwa ekspresy z Warszawy do Krakowa i Gliwic;

1992 – uruchomiono pierwszy pociągEC z Warszawy do Berlina. Pięciu ekspresom (z Warszawy do Krakowa, Gliwic i Poznania) nadano standard pociągów Intercity;

1995 – przyjęcie ustawy o przedsiębiorstwie państwowym PKP. Rozpoczyna się proces restrukturyzacji;

2001 – powstaje Grupa PKP. Zgodnie z ustawą działalność przewozowa PKP zostaje oddzielona od zarządzania infrastrukturą. Rusza wielki proces restrukturyzacji. Powstaje 20 niezależnych spółek odpowiedzialnych za przewozy, utrzymanie infrastruktury i naprawy taboru;

2005 – PKP S.A. rozpoczyna przygotowania do długofalowego programu modernizacji dworców kolejowych. Największe inwestycje dworcowe realizowane są w 2012 r. To wtedy podróżnizyskują zmodernizowane przy wsparciu środków unijnych dworce we Wrocławiu czy Gdyni;

2010 – PKP Cargo otrzymuje pierwsze certyfikaty bezpieczeństwa za granicą. Tym samym przewoźnik może rozpocząć prowadzenie działalności poza Polską – w Czechach i Niemczech. W kolejnych latach spółka poszerza swój zasięg terytorialny o kolejne kraje europejskie;

2013 – powstaje Fundacja Grupy PKP, która zajmuje się prowadzeniem działalności społecznie użytecznej i dobroczynnej. Misją Fundacji jest m.in. pogłębianie wiedzy i świadomości w zakresie bezpiecznego korzystania z transportu kolejowego, promowanie nowych technologii i innowacji dla kolejnictwa;

2014 – powstaje Xcity Investment – nowa spółka w Grupie PKP, która ma odpowiadać za realizację projektów deweloperskich;

2015 – PKP Cargo wkracza na rynek dalekowschodni. Spółka rozpoczyna współpracę z Chinami w zakresie wymiany handlowej w ramach Nowego Jedwabnego Szlaku;

2017 – do sprzedaży wprowadzony zostaje Pakiet Podróżnika– oferta, która umożliwia podróż pociągami trzech przewoźników po zakupieniu biletów na jednym blankiecie. W 2018 r. do oferty dołączają kolejni przewoźnicy samorządowi.

 

Partner:

PKP

i

Autor: Materiały Prasowe/ Materiały prasowe

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki