Super AGRO. Jak dostać rentę rolniczą

Jeśli twój stan zdrowia nie pozwala ci pracować w gospodarstwie rolnym, masz prawo do renty rolniczej.

Niezdolny, czyli kto

Za całkowicie niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym uważa się ubezpieczonego, który z powodu naruszenia sprawności organizmu utracił zdolność do osobistego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym. Całkowitą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym uznaje się za trwałą, jeżeli ubezpieczony nie rokuje odzyskania zdolności do osobistego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym. Natomiast w przypadku, gdy ubezpieczony rokuje odzyskanie zdolności do pracy - całkowitą niezdolność do pracy uznaje się za okresową.

Komu przysługuje renta

Przysługuje ubezpieczonemu (rolnikowi lub domownikowi), który spełnia łącznie następujące warunki:

- jest trwale lub okresowo całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym,
- całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu lub nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tego okresu,
- podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez wymagany okres wynoszący co najmniej:

- rok - jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku do 20 lat,
- 2 lata - jeśli niezdolność ta powstała w wieku powyżej 20 lat do 22 lat,
- 3 lata - jeśli niezdolność ta powstała w wieku powyżej 22 lat do 25 lat,
- 4 lata - jeśli niezdolność ta powstała w wieku powyżej 25 lat do 30 lat,
- 5 lat - jeśli niezdolność ta powstała w wieku powyżej 30 lat;

Uwaga!

Pięcioletni okres podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu wymagany od osoby, która stała się niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 30 lat, powinien przypadać w ostatnim 10-leciu przed złożeniem wniosku o przyznanie renty rolniczej.

Co się zalicza do okresów ubezpieczenia

Do okresów podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, od których zależy prawo do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, zalicza się również okresy:

- podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników indywidualnych i członków ich rodzin w latach 1983-1990,
- prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16. roku życia, przed dniem 1 stycznia 1983 r.,
- od których zależy prawo do emerytury zgodnie z przepisami emerytalnymi.

Uwaga!

Tych okresów nie zalicza się do okresów ubezpieczenia, jeżeli zostały one zaliczone do okresów, od których zależy prawo do emerytury lub renty na podstawie odrębnych przepisów, np. przy przyznawaniu emerytury z ZUS.

Ważne!

Przy ustalaniu prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy (również i wysokości tego świadczenia) uwzględnia się nadal okresy ubezpieczenia innego niż rolnicze, np. w ZUS - bez względu na datę urodzenia osób ubiegających się o to świadczenie. Jeśli więc poza okresami ubezpieczenia rolniczego posiadasz ubezpieczenie w systemie powszechnym (np. z tytułu zatrudnienia), KRUS przy ustalaniu prawa i wysokości renty rolniczej zaliczy ci okresy ubezpieczenia w ZUS.

Gdy niezdolność jest wynikiem wypadku lub choroby zawodowej

Jeśli niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej, nie jest wymagany określony okres ubezpieczenia. Wystarczy wówczas jakikolwiek okres ubezpieczenia, który obejmuje dzień wypadku lub dzień zachorowania na chorobę zawodową.

Kto orzeka

O niezdolności do pracy orzekają w postępowaniu orzeczniczym:

- lekarz rzeczoznawca KRUS - (I instancja) lub
- komisja lekarska KRUS - (II instancja)
- jeśli rolnik odwołał się od orzeczenia lekarza rzeczoznawcy lub
- jeśli lekarz regionalny inspektor ds. orzecznictwa lekarskiego wniósł zarzut wadliwości orzeczenia lekarza rzeczoznawcy.

Złóż wniosek

Żeby uzyskać prawo do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, musisz złożyć wniosek w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Do wniosku powinieneś dołączyć dowody, które uzasadniają prawo do świadczenia oraz wpływają na jego wysokość:

- dokumenty potwierdzające tożsamość oraz datę urodzenia,
- dokumenty potwierdzające okresy pracy i prowadzenia gospodarstwa rolnego oraz podlegania z tego tytułu ubezpieczeniu społecznemu rolników i opłacenia składek (jeśli takie dokumenty nie znajdują się w posiadaniu KRUS),
- dokumenty potwierdzające okresy podlegania ubezpieczeniu społecznemu, jeśli legitymujesz się innym ubezpieczeniem społecznym niż rolnicze (również z instytucji zagranicznych),
- zaświadczenie o stanie zdrowia wystawione przez lekarza prowadzącego leczenie na druku KRUS N-14.

Renta stała lub okresowa

Rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy przyznaje się jako rentę stałą, jeżeli całkowita niezdolność ubezpieczonego do pracy w gospodarstwie rolnym jest trwała i nie orzeczono celowości przekwalifikowania zawodowego. W pozostałych przypadkach renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy przysługuje przez okres wskazany w decyzji prezesa KRUS lub do czasu objęcia rencisty innym ubezpieczeniem społecznym. Jeżeli KRUS przyznał ci prawo do okresowej renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy i chcesz uzyskać prawo do tego świadczenia na kolejny okres lub na stałe, powinieneś przed upływem okresu, na który renta została ci przyznana, złożyć nowy wniosek o świadczenie rentowe wraz z zaświadczeniem o stanie zdrowia (na druku KRUS N-14) wystawionym przez lekarza prowadzącego twoje leczenie.

Kiedy zmniejszenie lub zawieszenie renty

Jeśli masz prawo do okresowej renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy i podejmiesz działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, nie tracisz prawa do tej renty. W zależności od uzyskanego przychodu świadczenie może być jednak zawieszone lub zmniejszone (zawieszeniu nie podlega część składkowa renty rolniczej).

Jeśli twoje przychody nie przekraczają 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia - od 1.03.2016  r. - 2846 zł 90 gr - renta okresowa jest nadal wypłacana w dotychczasowej wysokości.

Natomiast przychody ponad 2846 zł 90 gr, ale nieprzekraczające stanowiącej 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia - od 1.03.2016 r. - 5287 zł 10  gr, powodują zmniejszenie części uzupełniającej renty.

Gdy osiągasz przychód przekraczający 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia - od 1.03.2016  r. - 5287 zł 10 gr - część uzupełniająca renty zostaje zawieszona.