Jak powstaje TRĄBA POWIETRZNA? Jak tworzy się TORNADO?

Trąba powietrzna, tornado - co to jest, jak się tworzy

Trąba powietrzna, czyli inaczej tornado to silny wir powietrza powstający w cumulonimbusie (chmura kłębiasta deszczowa).

Prędkość wiatru w wirze dochodzi nawet do 120 metrów na sekundę, natomiast prędkość jej przemieszczania się wzdłuż szlaku to ok. od 20-40 km na godzinę. Taka trąba powietrzna potrafi powalać drzewa, podnosić dachy w budynkach i powodować inne poważne zniszczenia.

Tornada osiągają różne rozmiary. Zwykle przyjmują postać widzialnego leja kondensacyjnego, węższym końcem dotykającego ziemi. Dolna część leja jest często otoczona chmurą odłamków i pyłu.

Lej kondensacyjny trąby powietrznej to, jak podaje wikipedia, widoczna widoczna część tornada, o charakterystycznym, stożkowatym kształcie. Tworzy się na skutek różnicy ciśnień między powietrzem wewnątrz i na zewnątrz tornada.

Na skutek niższego ciśnienia powietrze wznoszące się wewnątrz tornada ochładza się szybciej wraz ze wzrostem wysokości, niż wznoszące się powietrze o wyższym ciśnieniu, znajdujące się dalej od środka tornada. Przy założeniu, że wznoszące się powietrze ma taką samą wilgotność w całej objętości, powietrze bliżej środka tornada osiąga punkt rosy na niższej wysokości niż powietrze znajdujące się dalej.

Dalsze wznoszenie powietrza doprowadza do kondensacji i powstania widocznej chmury. Ponieważ ciśnienie jest najniższe w osi tornada, im dalej od tej linii, tym wyżej znajduje się punkt rosy wznoszącego powietrza - stąd bierze się charakterystyczny kształt leja.

Siłę tornad mierzy się w skali Fujity.

F0 - wiatr o prędkości poniżej 115 km/h
F1 - wiatr o prędkości od 115 do 180 km/h (może zniszczyć drewniane budynki gospodarcze i elementy dachów, przewracać lekkie pojazdy o dużej powierzchni, np. przyczepy kempingowe, naczepy, spychać jadące samochody)
F2 - wiatr o prędkości od 181 do 250 km/h (może zrywać dachy, wykolejać pociągi)
F3 - wiatr o prędkości od 251 do 330 km/h (może wyrywać drzewa i kompletnie niszczyć nawet duże budynki)
F4 - wiatr o prędkości od 331 do 415 km/h (może porywać duże i ciężkie pojazdy)
F5 - wiatr o prędkości od 416 do 510 km/h (może unosić bardzo ciężkie obiekty i przenosić je nawet o kilkaset metrów, zrównuje z ziemią wszystko, co napotka na swej drodze)
F6 - wiatr o prędkości powyżej 510 km/h (w większości skal kategoria ta jest pomijana - mało prawdopodobny wiatr).

Większość najbardziej niszczycielskich tornad formuje się w chmurach burzowych zwanych superkomórkami. Superkomórka burzowa to rodzaj burzy, którą charakteryzuje wirujący prąd wstępujący powietrza (tzw. mezocyklon). Superkomórki burzowe to najgroźniejsza odmiana chmur burzowych: mogą powodować ulewne opady, grad wielkości piłeczki golfowej, porywiste wiatry oraz właśnie trąby powietrzne.