Jak sobie radzić z chorobą zakrzepową? [PORADNIK]

Choroba długo nie daje żadnych objawów. Niekiedy zakrzep odrywa się od ściany żyły i może spowodować groźny dla życia zator.

Tych objawównie lekceważ

Choroba bywa tak dyskretna, że pierwszym i jedynym objawem może być dopiero nagłe zatrzymanie krążenia i oddychania. Typowymi symptomami zakrzepicy żył głębokich jest ból i uczucie napięcia bądź rozpychania w obrzękniętej kończynie. Ból występuje podczas chodzenia, często również w spoczynku, pojawia się też zasinienie i obrzęk kończyn. Niestety, często ma miejsce fałszywe rozpoznanie zakrzepicy żył głębokich. Jest ona mylona z takimi schorzeniami jak: zaostrzenie się przewlekłej niewydolności żylnej, infekcjami skóry i tkanki podskórnej, zmianami pourazowymi, obrzękiem limfatycznym czy stanami zwyrodnieniowymi układu kostno-stawowego.

Zobacz: PRZEPOWIEDNIA Kukiza: Wybory za dwa lata

Charakterystycznymi objawami zakrzepicy mogą być:

- obrzęk i ból w obrębie kończyn dolnych,

-zaczerwienienie i zwiększona ciepłota w obrębie kończyn dolnych,

- uczucie rozpierania w obrębie kończyn dolnych,

- powiększenie obwodu podudzi,

- ból łydki przy ucisku,

- ból przy zginaniu stopy przy wyprostowanym kolanie,

- ból podeszwy stopy przy ucisku,

- ból podudzia przy opukiwaniu,

- ból łydki przy ucisku sfigmomanometrem,

- czasem stan podgorączkowy lub gorączka,

- przyspieszona czynność serca.

Objawy mogą występować razem lub osobno. Czasem nie pojawiają się w ogóle. Większość z nich bywa ignorowana, dlatego do lekarza często zgłaszają się osoby z mocno zaawansowaną zakrzepicą.

Przyczyny choroby

Prawdopodobieństwo powstania zakrzepicy żylnej wzrasta, jeśli występują tak zwane czynniki ryzyka zakrzepicy. Najczęściej choroba atakuje osoby starsze, po 60. roku życia. Krążenie może utrudniać także ciasna odzież, zakładanie nogi na nogę, guzy w okolicach pachwin i miednicy. Czynnikami ryzyka są też otyłość i błędy dietetyczne, tj. spożywanie zbyt dużej ilości tłuszczów zwierzęcych i cukru, a za mało owoców i warzyw. Żyłom nie służą też nikotyna, kawa i alkohol.

Samo zażywanie leków antykoncepcyjnych zwiększa ryzyko rozwoju zakrzepicy aż pięciokrotnie, a jednoczesne palenie papierosów jeszcze dodatkowo je zwielokrotnia. Jeżeli do tego jeszcze występuje wrodzona zwiększona krzepliwość, czyli oporność na aktywowane białko C (APC-R), ryzyko jest aż 50-100 razy większe! Należy liczyć się także z możliwością wystąpienia powikłań zakrzepicy, którymi mogą być:

- nawrót zakrzepicy,

- całkowite zamknięcie żyły może prowadzić do bardzo dużego obrzęku, oziębienia skóry kończyny, wstrząsu, niewydolności nerek,

- zespól pozakrzepowy, polegający na nieodwracalnym uszkodzeniu zastawek żylnych,

- zatorowość płucna, która jednak w większości przypadków przebiega bezobjawowo.

Trafna diagnoza

Lekarz może podejrzewać zakrzepicę na podstawie dokładnego wywiadu i oględzin nogi. Jednak diagnozę powinny potwierdzić badania specjalistyczne. Często zdarza się, że chorzy na zakrzepicę nie mają żadnych objawów, dlatego sam wywiad lekarski i badanie fizykalne mogą nie wystarczyć . Stosowane są badania, takie jak:

- dopplerowskie badanie ultrasonograficzne,

- flebografia kontrastowa,

- rezonans magnetyczny,

- badanie stężenia D dimerów w osoczu.

Leczenie

Leczeniem zakrzepicy zajmuje się m.in. chirurg naczyniowy. Leki przeciwkrzepliwe stosuje się u osób z nadmierną krzepliwością krwi oraz u osób z grup ryzyka rozwoju zakrzepicy. Leki dzielimy na doraźne, stosowane w nagłych sytuacjach oraz długotrwałe, które mają na celu zmniejszenie ryzyka zakrzepicy. W przypadku ostrego ataku zakrzepicy stosuje się heparynę w zastrzykach. Chorobę można leczyć także poprzez doustne stosowanie leku przeciwkrzepliwego. Leczenie trwa dość długo, zwykle do 45 dni.

Jeżeli choroba zwiększająca ryzyko powstawania skrzeplin jest przewlekła, niezbędne jest przewlekłe leczenie przeciwkrzepliwe, niekiedy do końca życia. Głównymi wskazaniami do długotrwałego leczenia przeciwzakrzepowego są choroby serca. W przypadku zajęcia żyły w obrębie uda bardzo blisko pachwiny, czyli w okolicy ujścia żyły powierzchownej do układu głębokiego, konieczna może być konsultacja chirurgiczna w związku z ryzykiem przejścia zakrzepicy do żył głębokich. W takich przypadkach chirurg może zdecydować o potrzebie podwiązania zmienionej zapalnie żyły. W trakcie trwania choroby należy dużo chodzić, co przyspiesza przepływ żylny, i zastosować wielowarstwowy opatrunek uciskowy z bandaża elastycznego. Po ustąpieniu ostrego stanu zapalnego i obrzęku należy dobrać odpowiednie podkolanówki lub pończochy uciskowe.

Ważna jest właściwa profilaktyka choroby zakrzepowej i stałe kontrolowanie stanu układu żylnego. Zakrzepicy nie można bagatelizować, tak jak innych symptomów niewłaściwego krążenia żylnego.

Uwaga!

U osób narażonych na chorobę zakrzepową ważną kwestią jest ruch, wykonywanie określonych ćwiczeń, noszenie materiałów uciskowych podczas dłuższej podróży. Istotne jest także regularne uzupełnianie płynów.