To była prawdziwa gratka dla fanów muzyki i sztuki tłumnie przybyłych do Filharmonii Częstochowskiej i pelplińskiej katedry. Mogli oni się przekonać, jak brzmi połączenie orkiestry symfonicznej, solistów i elementów rockowych. Podczas koncertu „Lustra – Wyspiański, Stefczyk, Herbert” melomani usłyszeli m.in. Marka Piekarczyka lidera zespołu TSA, sopranistkę Anitę Rywalską-Sosnowską, Jacka Królika – wirtuoza gitary elektrycznej oraz Pawła Szewczyka na instrumentach perkusyjnych i Pawła Grubę na najdłuższej w Europie bazunie, tradycyjnym kaszubskim instrumencie ludowym. To prawdziwie wybuchowa mieszanka stylów muzycznych, która – pod batutą Gedymina Grubby – wyzwoliła niezwykłe emocje utkwione w życiowych dziełach Wyspiańskiego, Herberta i Stefczyka.
Ojczyzna na pierwszym miejscu
Inspiracją do powstania utworu stało się życie dwóch osób, które na przełomie XIX i XX wieku działały w Krakowie: Stanisława Wyspiańskiego i Franciszka Stefczyka. Stanisław Wyspiański był dramaturgiem (m.in. „Wesele”), poetą, malarzem, grafikiem, architektem… Ogólnie artystą Młodej Polski. Franciszek Stefczyk to nauczyciel, ekonomista, działacz społeczny i spółdzielczy, patron największej spółdzielczej kasy w Polsce. W swej działalności – jakże odmiennej i różnej w efektach – kierowali się jednak podobnymi zasadami i odwoływali do tych samych wartości, na pierwszym miejscu stawiając ojczyznę. Połączyły ich oraz ich ideowego spadkobiercę, Zbigniewa Herberta. To zmarły 25 lat temu polski poeta, eseista, dramaturg i twórca cyklu poetyckiego „Pan Cogito”. Treści dzieł stworzonych przez tych trzech wybitnych Polaków znalazły się w „Lustrach” – utworze symfonicznym skomponowanym przez Gedymina Grubbę w 30. rocznicę utworzenia Kasy Stefczyka.

i
Troska o to, co wspólne
Muzyka stała się nie tylko odzwierciedleniem patriotycznej postawy wspomnianych artystów, lecz także odwoływała się do ważnej idei wspólnoty i jedności narodowej. Wspomniała o tym prezes Kasy Stefczyka Joanna Mędrzecka.
– Tym, co łączy pisma Franciszka Stefczyka, dramaty Wyspiańskiego, poezję Herberta, jest właśnie to pragnienie, żeby ludzie bardziej troszczyli się o to, co wspólne, wcale nie tracąc przy tym swojej wolności. Marzeniem, zarówno twórców tego wspaniałego spektaklu, jak i tych wszystkich ludzi, których ma on na celu uhonorować, jest właśnie dążenie do stworzenia takiej wspólnoty, w której ludzie są razem w wolności – podkreśla prezes Joanna Mędrzecka.
Prawykonanie koncertu „Lustra” obyło się w Filharmonii Częstochowskiej 29 sierpnia 2023 r., natomiast dzień później dzieło to zabrzmiało na zakończenie XXV Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Organowej, który odbywał się w murach katedry w Pelplinie.
– Dwa pokazy premierowe są oczywiście ukłonem w stronę naszych członków, których Kasa ma przecież w całej Polsce. Chcemy, aby zobaczyło go jak najwięcej widzów - zaznacza Andrzej Sosnowski, członek zarządu i wieloletni prezes Kasy.
Bezpieczne miejsce do oszczędzania
Pokaz „Luster” zaszczyciło wielu wybitnych gości, nie tylko ze świata kultury.
– Ten koncert jest wielkim wkładem w Polską kulturę. To wspaniały przykład tego, jak misja spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych powinna być pojmowana. Kasy trwają nie tylko po to, aby ludzie mieli bezpieczne, dobre miejsce do oszczędzania, lecz także dbają o to, aby wzrastała polska kultura – podkreślał senator RP Grzegorz Bierecki.
Kasa Stefczyka powstała w 1993 r. Za swojego patrona obrała wielkiego patriotę i społecznika działającego na przełomie XIX i XX wieku, dr. Franciszka Stefczyka. W swej działalności nawiązuje do ideałów spółdzielczości finansowej, wśród których kluczowym jest zapewnienie dostępu do produktów finansowych szerokiemu gronu odbiorców – także wykluczonym finansowo. Ideą działania Kasy Stefczyka jest także pełnienie misji społecznej. Członkami Kasy jest ponad 800 tysięcy Polaków.
Sponsorem wydarzenia była marka SALTUS Ubezpieczenia.