Gminy mają obowiązek zadbać o dach nad głową dla najuboższych. Żeby jednak dostać lokal od gminy, musisz spełnić warunki określane w uchwałach rady gminy.
Nie ma jednakowych dla całego kraju kryteriów przyznawania tych mieszkań. W każdej gminie sprawa ta może być rozwiązana w sposób znacznie różniący się od zasad przyjętych np. w sąsiedniej miejscowości. Dlatego - żeby sprawdzić, czy przysługuje ci mieszkanie od gminy - musisz się zapoznać z uchwałą rady gminy w tej sprawie.
Zapoznaj się z uchwałąRada gminy uchwala wieloletnie programy gospodarowania lokalami należącymi do gminy oraz ustala zasady wynajmowania tych mieszkań, a w szczególności: wysokość dochodu gospodarstwa domowego uprawniającego do ubiegania się o mieszkanie komunalne, warunki zamieszkiwania kwalifikujące do ich poprawy (np. zagęszczenie, budynek przeznaczony do rozbiórki), kryteria wyboru osób, którym przysługuje pierwszeństwo w przyznaniu mieszkania komunalnego, warunki dokonywania zamiany, tryb rozpatrywania i załatwiania wniosków o mieszkanie komunalne. Uchwała rady gminy określa dokładnie, jaki jest tryb załatwiania wniosków o najem mieszkania komunalnego. Ustala też kolejność rozpatrywania wniosków, sytuacje, w jakich możesz być skreślony z listy oczekujących, zasady okresowej weryfikacji osób oczekujących na mieszkania komunalne - np. jeśli trzykrotnie odmówisz przyjęcia zaproponowanego mieszkania lub nie dostarczysz na czas wymaganych dokumentów, zostaniesz przesunięty na koniec kolejki, albo musisz zawrzeć umowę najmu w ciągu kilku dni po zaakceptowaniu mieszkania.
Pamiętaj! Żeby ubiegać się o mieszkanie komunalne, nie możesz mieć (ani nikt z osób zgłoszonych do wspólnego zamieszkiwania) tytułu prawnego do innego lokalu.
Mieszkanie komunalne możesz wykupićJeśli zajmujesz mieszkanie komunalne, masz szansę zostać jego właścicielem. Przy wykupie możesz liczyć na wysokie bonifikaty. Decyzję o wystawieniu takiego lokalu na sprzedaż zwykle podejmuje gmina, ale sam też możesz złożyć wniosek o wykup mieszkania. O tym, czy twoje mieszkanie jest przeznaczone na sprzedaż, możesz się dowiedzieć w gminie. Procedura wykupu trwa zazwyczaj od kilku do kilkunastu miesięcy. Żeby starać się o przejęcie mieszkania komunalnego na własność, musisz spełnić określone kryteria. Przede wszystkim musisz być jego najemcą. Aby mieć szansę na wykup, nie możesz też mieć żadnych zaległości w opłatach czynszowych, a twoje mieszkanie musi być w dobrym stanie technicznym. Ponadto musi być uregulowana jego sytuacja prawna.
Dochód - najważniejsze kryteriumJeśli chcesz się ubiegać o mieszkanie z gminy, musisz przede wszystkim spełnić podstawowe kryterium, czyli zmieścić się w granicach dochodu przypadającego na osobę w gospodarstwie domowym. Nie ma jednolitych dla całej Polski kryteriów dochodowych, które uprawniałyby do starania się o mieszkanie komunalne. Maksymalny limit dochodu każda gmina ustala indywidualnie w swojej uchwale, a wysokość ta jest bardzo zróżnicowana w zależności od gminy (różnice pomiędzy miastami mogą sięgać nawet kilkuset złotych miesięcznie). Zwykle określa się ją jako procent najniższej emerytury (np. 150 proc. najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym lub 100 proc. w gospodarstwie wieloosobowym).
Złóż wniosek o przyznanie mieszkaniaJeśli chcesz się ubiegać o mieszkanie z gminy, sprawdziłeś kryteria i wiesz, że je spełniasz, powinieneś złożyć wniosek o zawarcie umowy najmu mieszkania w wydziale lokalowym swojej gminy (powinien być potwierdzony przez administratora domu, w którym aktualnie mieszkasz). Warto wcześniej poszukać na stronie internetowej lub zapytać urzędników gminnych o dokumenty wymagane przy składaniu wniosku - np. zaświadczenie, że od kilku lat pracujesz na terenie tej gminy, zaświadczenie o wysokości dochodu itp. Najczęściej potrzebne są dokumenty potwierdzające zameldowanie oraz wysokość zarobków wszystkich członków gospodarstwa domowego. Urzędnik może zażądać okazania dowodów osobistych osób mieszkających razem z tobą. Jeśli w twojej rodzinie są pełnoletni uczniowie albo studenci, powinni dostarczyć zaświadczenia ze szkoły lub uczelni (czy i w jakiej wysokości otrzymują stypendium). Powinieneś również dołączyć kserokopie aktu małżeństwa oraz aktów urodzenia dzieci.
Komu lokal socjalnyMieszkanie socjalne przysługuje najbiedniejszym mieszkańcom gminy i może być przyznane tylko na mocy orzeczenia sądu Pierwszeństwo w uzyskaniu prawa do mieszkania socjalnego mają m.in.: kobiety w ciąży, osoby niepełnosprawne lub obłożnie chore, bezrobotni, osoby małoletnie. Lokale socjalne przyznawane są też osobom, którym grozi eksmisja z mieszkań komunalnych, spółdzielczych lub należących do TBS.Czynsz w mieszkaniu socjalnym nie może być wyższy niż połowa najniższego czynszu obowiązującego w mieszkaniach komunalnych w tej gminie.
Liczy się nie tylko dochódOprócz kryterium dochodowego uchwała gminy określa również wymogi dotyczące twoich dotychczasowych warunków zamieszkania, np. nie możesz mieć tytułu prawnego do innego mieszkania w swojej lub pobliskiej miejscowości, na jedną osobę może przypadać nie więcej niż 5 mkw. powierzchni pokoi. Podobnie jak przy wysokości dochodów także tutaj nie ma jednolitych kryteriów i każda rada gminy może je uregulować indywidualnie w swojej uchwale. Wiele gmin wprowadza jeszcze dodatkowe wymogi, np. musisz mieszkać lub być zameldowany na terenie gminy przez kilka lat od daty złożenia wniosku albo pracować w firmie mieszczącej się na terenie gminy przez określony czas. Niektóre gminy przyznają pierwszeństwo w przydzieleniu mieszkań komunalnych określonym osobom, np. niepełnosprawnym, wychowankom domu dziecka, poszkodowanym w wypadkach losowych.
Jaka proceduraBez względu na to, w jakiej miejscowości starasz się o przyznanie mieszkania, procedura, przez którą trzeba przejść, jest podobna.
. składasz wniosek o przyznanie lokalu komunalnego wraz z oświadczeniem o wysokości dochodów i dokumentami, które tę wysokość potwierdzają,
. gmina ocenia sytuację majątkową finansową i rodzinną twoją oraz osób zgłoszonych do wspólnego zamieszkania,
. twój wniosek ocenia specjalna komisja mieszkaniowa,
. po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku: . zostaniesz wpisany na listę oczekujących, . gmina przedstawi ci propozycje lokalowe, . podpisujesz umowę najmu.
Na przyznanie mieszkania komunalnego - w zależności od gminy i jej zasobów lokalowych - możesz czekać od kilku miesięcy nawet do kilku lat.