W Krakowie powstaje ponad 300 000 ton odpadów rocznie. Chociaż większość nadaje się do recyklingu, zaledwie jedną czwartą z nich segregujemy i odzyskujemy. To nie tylko wyrzucone na śmietnik pieniądze, ale przede wszystkim rosnące zagrożenie dla środowiska naturalnego i dla nas samych. Problem można rozwiązać, dlatego od lat w Krakowie prowadzone są konsekwentne działania, których ostatnim etapem będzie uruchomienie Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów. Dzięki niemu miasto zamiast ponosić koszty składowania odpadów, będzie z nich produkować energię elektryczną i cieplną.
Do ZTPO mają trafiać odpady komunalne, z których mieszkańcy wyodrębnią wcześniej użyteczne surowce wtórne. Aby rzeczywiście tak było, wszyscy niezależnie od wieku powinni dowiedzieć się, jak prawidłowo postępować ze śmieciami.
Bo w tym cały jest ambaras, żeby wszyscy chcieli naraz
Zainicjowany przez KHK S.A. projekt edukacji ekologicznej w zakresie gospodarowania odpadami ma za zadanie uświadomić mieszkańcom Krakowa problemy, związane ze śmieciami wytwarzanymi w naszych domach oraz wskazać najlepsze sposoby ich rozwiązania. W ramach przedsięwzięcia prowadzone są również działania informacyjne dotyczące powstającego w Krakowie Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów oraz jednej z najbardziej ekologicznych metod postępowania z odpadami, czyli ich termicznego przekształcania z odzyskiem energii. Działania edukacyjne skierowane są do dzieci w wieku przedszkolnym, uczniów szkół podstawowych, gimnazjów, szkół średnich, studentów, nauczycieli oraz osób dorosłych. Od wspólnego działania w tym zakresie zależy bowiem ostatecznie powodzenie planu gospodarowania odpadami w Krakowie.
Ważna treść, ciekawa forma
W ramach programu edukacji ekologicznej, w krakowskich przedszkolach i szkołach prowadzone są zajęcia lekcyjne w formie warsztatów, dostosowane do możliwości poznawczych dzieci w różnych grupach wiekowych. Dzieci dowiadują się dlaczego śmieci stanowią wyzwanie z którym musimy się zmierzyć wspólnie, w jaki sposób Kraków zamierza rozwiązać ten problem i jak dzięki uruchomieniu ZTPO czerpać z odpadów korzyści, zamiast je składować. Uczestnicy zajęć otrzymują także przygotowane materiały informacyjne, a najmłodsi zabawki dydaktyczne i maskotki.
Projekt edukacji ekologicznej jest częścią projektu „Program gospodarki odpadami komunalnymi w Krakowie” realizowanego przez Krakowski Holding Komunalny S.A. w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ), Priorytet II: Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi, Działanie 2.1 Kompleksowe przedsięwzięcia z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi ze szczególnym uwzględnieniem odpadów niebezpiecznych.
Ważnym elementem programu są również wycieczki edukacyjne na Składowisko Odpadów Komunalnych Barycz. Dzięki nim dzieci i młodzież mogą zobaczyć jak wygląda sortownia odpadów oraz przekonać się, jak obecnie wygląda ich składowanie. Dowiadują się także, że wkrótce Kraków produkować będzie energię elektryczną i ciepło z odpadów oraz zaznajamiają się z działaniem ZTPO.
Nie tylko uczniowie biorą udział w lekcjach - wiedzę zdobywają także nauczyciele. Odgrywają oni ważną rolę w przygotowaniu dzieci do jednego z najpoważniejszych wyzwań przed jakim staną one w przyszłości, czyli zasypujących nasz świat śmieci. Nauczyciele otrzymują informację o efektywnych i bezpiecznych dla środowiska metodach gospodarowania odpadami, a w szczególności o ich termicznym przekształcaniu . Poza dużą dawką rzetelnej wiedzy pedagodzy otrzymują także nowatorskie pomoce dydaktyczne w postaci scenariusza ekologicznej lekcji wraz multimedialną prezentacją, ukazującą sposób działania Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów.
Lekcje edukacyjne, wycieczki dydaktyczne oraz szkolenia eksperckie dla nauczycieli prowadzone są bezpłatnie, w odpowiedzi na zgłoszenia przesłane za pośrednictwem strony www.szkolaztpo.krakow.pl. Stronę internetową warto polecić młodym ludziom i zachęcić ich do udziału w upcyklingowym konkursie, w którym zadaniem uczestników jest stworzenie przedmiotu użytkowego z odpadów. Przetwarzanie jest twórcze i tanie, a w konkursie można dzięki niemu wygrać atrakcyjne nagrody.
Lekcja działania Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów
Przywożone odpady będą trafiać do bunkra, gdzie zostaną wymieszane w celu ujednorodnienia. Następnie, chwytakiem będą przenoszone do lejów załadowczych, aby przez rynnę zasypową przesunąć się na ruszt znajdujący się w komorze spalania. Obieg powietrza w komorze zapewni niemal całkowite ich spalenie. Opadające na dno pieca popiół i żużel, stanowiące pozostałości procesu termicznego przekształcania odpadów, po waloryzacji mogą zostać wykorzystane na przykład w budownictwie drogowym.
Schemat Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów w Krakowie
Odzyskane w procesie termicznego przekształcania odpadów ciepło posłuży do zamiany wody przepływającej przez kocioł odzysknicowy w przegrzaną parę wodną. Para wykorzystana zostanie do produkcji energii elektrycznej, a odzyskane ciepło trafi do miejskiej sieci ciepłowniczej.
Powstałe w procesie termicznego przekształcania odpadów spaliny przejdą skuteczny proces oczyszczania. Najpierw zneutralizowane zostaną metodą selektywnej, niekatalitycznej redukcji tlenków azotu z wykorzystaniem mocznika. Następnie, poddane zostaną reakcji z tzw. mleczkiem wapiennym oraz reakcji z węglem aktywnym. Ostatnim etapem będzie przepuszczenie ich przez filtry workowe. Po przejściu całego procesu oczyszczone gazy przy pomocy głównego wentylatora ciągu wprowadzane będą do atmosfery.