Lekarz, pacjent i farmaceuta w ścisłej współpracy – nowe podejście do opieki nad pacjentem

Inspiracją do zorganizowania kongresu była analiza sytuacji pacjentów w krajach wysokorozwiniętych, gdzie ścisła współpraca między lekarzem, pacjentem i farmaceutą umożliwia zapewnienie kompleksowej opieki medycznej pacjentowi. W krajach Zachodu opieka farmaceutyczna działa już od wielu lat. Farmaceuci są tam zaangażowani w przegląd leków, konsultacje w kwestii uzależnień czy w porady zdrowotne. Polscy farmaceuci też postulowali o wdrożenie farmaceutycznej opieki nad pacjentem.

Zwiększenie roli farmaceutów

Już od lipca 2021 r. w chwili wejścia w życie rozporządzenia dotyczącego szczepień sytuacja farmaceutów zaczęła się zmieniać. Rozpoczyna się nowa era w aptekach. Śladem europejskich sąsiadów Polska zmierza w kierunku zwiększenia roli farmaceutów w opiece nad pacjentem. Zwłaszcza, że zdaniem specjalistów obecnych na kongresie sytuacja pacjentów w naszym systemie zdrowotnym jest zła.

– Dług zdrowotny podczas COVID-u i obecnej sytuacji geopolitycznej powiększa się – mówi  Stanisław Maćkowiak, Prezes Federacji Pacjentów – musimy zapewnić opiekę zdrowotną Polakom jak i uchodźcom z zagranicy. To bardzo duże wyzwanie. A warto podkreślić, że liczba lekarzy w Polsce jest najniższa w całej Europie.

Zdaniem specjalistów szansą na poprawę sytuacji polskich pacjentów może być wprowadzenie opieki farmaceutycznej. Pacjent w centrum uwagi to pacjent pozostający pod opieką lekarza i farmaceuty, którzy potrafią ze sobą współpracować na rzecz pacjenta.

– Cieszę się, że możemy spotkać się na kongresie poświęconym pacjentowi i wymieniać poglądy, szukać rozwiązań, aby polepszyć sytuację pacjenta w Polsce. Mało jest takich inicjatyw – mówi Irena Rej, Prezes Izby Gospodarczej Farmacja Polska.

Konieczna opieka farmaceutyczna w Polsce

Podczas Kongresu „Pacjent w Centrum Uwagi” jednym z kluczowych tematów była opieka farmaceutyczna.

– Grupa zawodowa farmaceutów to kilkadziesiąt tysięcy doskonale wykształconych osób, które mają kompetencję, aby prowadzić poradnictwo zdrowotne – mówi dr hab. n. med. Agnieszka Neumann-Podczaska. Opieka farmaceutyczna w Polsce ma polegać głównie na przeglądzie lekowym, ale też na usługach prozdrowotnych i poradnictwie.

– W krajach wysoko rozwiniętych pacjent ma kilkadziesiąt usług prozdrowotnych z których może skorzystać w aptekach – podkreśla Marcin Piskorski, Prezes Związku Pracodawców Aptecznych PharmaNET.

Organizacje farmaceutyczne zaproponowały wprowadzenie do aptek 12 usług, w tym szczepienia, poradnictwo czy wypożyczanie drobnego sprzętu medycznego.

– Przeanalizowaliśmy w jakim zakresie możemy deklarować wprowadzenie nowych usługi. Chcemy, aby to były usługi, których nikt nie oferuje lub są bardzo trudne osiągalne – mówi Marcin Piskorski.

Program pilotażowy

Wraz z początkiem czerwca uruchomiony został program pilotażowy programu lekowego, wdrażanego w ramach opieki farmaceutycznej. W pilotażu bierze udział 75 aptek z całego kraju oraz tysiąc pacjentów – opieką objęto osoby dorosłe, przyjmujące minimum 5 leków na receptę oraz osoby po 75 r.ż., które zażywają 10 lub więcej leków.

– To wydarzenie historyczne, kiedy siadają pierwsi pacjenci w pokojach do konsultacji przeglądu lekowego – mówi koordynator projektu dr hab. Neumann – wreszcie można powiedzieć, że pacjent rzeczywiście jest pacjentem w centrum uwagi. Warto również podkreślić, że farmaceuci to grupa zawodowa najlepiej przygotowana i wykształcona do wykonywania takiej usługi.

W pilotażu kluczowy jest dialog między lekarzem, pacjentem i farmaceutą, który udziela konsultacji na temat wprowadzanych do terapii leków. Szczególnie ważne jest, aby farmaceuta był partnerem lekarza, wspierał go w decyzjach dotyczących leczenia farmakologicznego, a pacjenta w wyborze leków bez recepty i suplementów. To właśnie farmaceuci są wyspecjalizowani w dziedzinie wiedzy o lekach. Takie podejście pozwoli zoptymalizować proces leczenia w Polsce. Zdaniem dr n. farm. Piotr Brukiewicz, wiceprezesa Śląskiej Okręgowej Izby Farmaceutycznej, wdrożenie opieki farmaceutycznej do systemu zdrowotnego w Polsce poprawi jego kondycji i korzystnie wpłynie na finanse.