MATURA 2012 - JĘZYK POLSKI - poziom podstawowy - CO BĘDZIE?
Matura z języka polskiego na poziomie podstawowym składa się z dwóch części – rozumienia tekstu czytanego oraz sprawdzenia umiejętności pisania tekstu na zadany temat.
Egzamin w części pierwszej zawiera zarówno pytania otwarte, jak i zamknięte. Uczeń może uzyskać 70 punktów. Na wykonanie zadań ma 170 minut.
Tekst sprawdzający umiejętności czytania nie jest tekstem beletrystycznym, tylko popularnonaukowym lub publicystycznym. Zawsze jest skonstruowany w sposób jasny i przejrzysty, napisany poprawną i staranną polszczyzną. Nie może również obrażać uczuć religijnych.
Pytania dotyczące tej publikacji dotyczyć mogą zarówno poziomu znaczeń, czyli rozumienia pojedynczych słów i związków frazeologicznych, lub myśli przewodniej tekstu, jak i poziomu struktury – kompozycji, związków logicznych pomiędzy poszczególnymi elementami, rozumienia znaczeń wyrazów.
Natomiast część sprawdzająca umiejętność pisania własnego tekstu pozwala uczniowi wybrać jeden z dwóch tematów. Wypracowanie nie może mieć mniej niż 250 słów. Redagowanie tekstu opiera się na przytoczonym utworze literackim, a polecenie często zawiera słowa: analiza, interpretacja, porównanie, skomentowanie, opinia, charakterystyka.
Warto przypomnieć sobie różnicę między analizą, która dotyczy struktury tekstu, a interpretacją dotyczącą przekazywanego przy pomocy słów sensu.
Lektury obowiązkowe
-Czytaj lektury! - radzi jeden z ubiegłorocznych maturzystów na portalu społecznościowym – Przede wszystkim te z podstawy programowej, bo one najczęściej pojawiają się na testach.
Zgodnie z tą radą, poniżej prezentujemy spis lektur, które obowiązują każdego ucznia przystępującego do obowiązkowej matury na poziomie podstawowym:
1. Literatura polska
- Adam Mickiewicz - Romantyczność
- Adam Mickiewicz - wybór wierszy
- Adam Mickiewicz Dziady cz. III
- Adam Mickiewicz Pan Tadeusz
- Bogurodzica w kontekście poezji średniowiecznej
- Bolesław Leśmian - wybór wierszy
- Bolesław Prus Kamizelka
- Bolesław Prus Lalka
- Cyprian Kamil Norwid - wybór wierszy
- Czesław Miłosz - wybór wierszy
- Daniel Naborowski - wybór wierszy
- Eliza Orzeszkowa Gloria victis
- Eliza Orzeszkowa Nad Niemnem - fragmenty z tomu III: rozmowa Andrzejowej Korczyńskiej z synem, rozmowa Benedykta Korczyńskiego z synem
- Gustaw Herling-Grudziński Inny świat
- Hanna Krall Zdążyć przed Panem Bogiem
- Henryk Sienkiewicz Potop
- Ignacy Krasicki - bajki, satyry (wybór), Hymn do miłości ojczyzny
- Jan Andrzej Morsztyn - wybór wierszy
- Jan Kasprowicz - wybór wierszy
- Jan Kochanowski - fraszki, pieśni i treny (wybór)
- Jan Twardowski - wybór wierszy
- Julian Tuwim - wybór wierszy
- Juliusz Słowacki - wybór wierszy
- Juliusz Słowacki Kordian: akt I, akt II, akt III sc. 5 i 6
- Kazimierz Przerwa-Tetmajer - wybór wierszy
- Krzysztof Kamil Baczyński - wybór wierszy
- Leopold Staff - wybór wierszy z różnych epok
- Maria Konopnicka Mendel Gdański
- Maria Pawlikowska-Jasnorzewska - wybór wierszy
- Miron Białoszewski - wybór wierszy
- Sławomir Mrożek Tango
- Stanisław Barańczak - wybór wierszy
- Stanisław Wyspiański Wesele
- Stefan Żeromski Ludzie bezdomni
- Stefan Żeromski Przedwiośnie
- Tadeusz Borowski Pożegnanie z Marią (Pożegnanie z Marią, U nas, w Auschwitzu ..., Proszę państwa do gazu, Bitwa pod Grunwaldem)
- Tadeusz Różewicz - wybór wierszy
- Wacław Potocki - wybór wierszy
- Wisława Szymborska - wybór wierszy
- Witold Gombrowicz Ferdydurke - rozdz. II, III, VI, VII, VIII, IX, X, XII, XIV
- Władysław Stanisław Reymont Chłopi (t. I)
- Zbigniew Herbert - wybór wierszy
- Zofia Nałkowska Granica
- Zygmunt Krasiński Nie-Boska komedia: część I, część III, część IV
2. Literatura światowa
- Albert Camus Dżuma
- Fiodor Dostojewski Zbrodnia i kara
- Horacy - wybór pieśni
- Jan Wolfgang Goethe Cierpienia młodego Wertera
- Joseph Conrad Jądro ciemności
- Molier Świętoszek
- Sofokles Król Edyp
- William Szekspir Makbet
MATURA 2012 - JĘZYK POLSKI - poziom rozszerzony
Matura z języka polskiego na poziomie rozszerzonym odbywa się 7 maja, a zadaniem uczniów jest napisanie tekstu związanego z fragmentem lub fragmentami utworów literackich zamieszczonych w arkuszu egzaminacyjnym. Abiturient ma na to 180 minut.
Tematy są zazwyczaj dokładnie sprecyzowane, zawierają takie sformułowania, jak analiza i interpretacja, interpretacja w wyszczególnionym kontekście, w nawiązaniu do całej twórczości, porównanie z analizą i interpretacją.
Lektury obowiązkowe
Na poziomie podstawowym poprzeczka jest postawiona znacznie wyżej, ponieważ tekst literacki może pochodzić spoza kanonu lektur, a jedynie nawiązywać do znanych uczniowi toposów i motywów. Warto jednak przypomnieć sobie, że lektury obowiązujące na poziomie rozszerzonym to podstawa oraz kilka dodatkowych pozycji:
1. Literatura polska
- Jan Kochanowski Treny
- Juliusz Słowacki Kordian
- Maria Kuncewiczowa Cudzoziemka
- Stanisław Ignacy Witkiewicz Szewcy
- Witold Gombrowicz Trans-Atlantyk
2. Literatura światowa
- Dante Boska Komedia - fragmenty Piekła
- Franz Kafka Proces
- Jan Wolfgang Goethe Faust - część I: fragmenty sceny w pracowni
- Michaił Bułhakow Mistrz i Małgorzata
MATURA 2012 z języka polskiego - PRZECIEKI
Choć nie wiadomo, co będzie tematem tegorocznej matury z języka polskiego, warto przyjrzeć się uważniej temu, co w ostatnim czasie działo się w świecie kultury. Trzeba przy tym uwzględnić, że testy powstają ze sporym wyprzedzeniem i zwrócić uwagę na zdarzenia sprzed mniej więcej roku.
Rok temu na poziomie podstawowym pojawiło się „Zdążyć przed panem Bogiem”, co miało związek ze śmiercią Marka Edelmana.