MATURA 2012 WYNIKI, WOS ROZSZERZONY - ODPOWIEDZI, ROZWIĄZANIA, wszystkie ZADANIA

Wyniki matury pojawią się 29 czerwca 2012 r.

MATURA 2012, WOS poziom PODSTAWOWY - ARKUSZE, PYTANIA, ZADANIA, ODPOWIEDZI >>>

MATURA 2012: WOS - poziom PODSTAWOWY - ODPOWIEDZI, ROZWIĄZANIA WSZYSTKICH ZADAŃ >>>

MATURA 2012 WOS poziom ROZSZERZONY 11.05.2012 - ARKUSZE, PYTANIA, ZADANIA, ODPOWIEDZI >>>

Odpowiedzi do matury rozszerzonej z WOS-u 2012 zamieszczone na portalu edulandia.pl

ZADANIE 1.
Do każdego podanego w tabeli opisu dopisz nazwę odpowiadającej mu formy organizacji społeczeństwa.

A. Po I wojnie światowej rozwijający się przemysł stał się najistotniejszą częścią gospodarki, w której zatrudnienie znalazło ponad 60% społeczeństwa państw Europy Zachodniej - Społeczeństwo industrialne (przemysłowe)

B. Po II wojnie światowej proces rozwoju gospodarczego doprowadził do przewagi sektora usług i spadku znaczenia dotychczasowych dziedzin produkcji - Społeczeństwo postindustrialne (poprzemysłowe)

C. W latach 90. XX wieku w związku z upowszechnieniem się technik komunikacyjnych i informacyjnych najważniejszą rolę zaczęło odgrywać zarządzanie informacją i dostęp do niej - Społeczeństwo informacyjne

ZADANIE 2.
Podkreśl alternatywną nazwę uwarstwienia społecznego.
ODPOWIEDŹ - B (stratyfikacja społeczna)

ZADANIE 3.
Podaj nazwy dwóch rodzajów ruchliwości pionowej.
ODPOWIEDŹ - awans, degradacja

ZADANIE 4.
Podkreśl nazwę ideologii, której założenia przedstawiono w tekście.
ODPOWIEDŹ - katolicka nauka społeczna.

ZADANIE 5.
Podaj nazwę modelu państwa, którego założenia przedstawiono w tekście.
ODPOWIEDŹ -  państwo opiekuńcze (dobrobytu)

ZADANIE 6.
Do każdej podanej w tabeli nazwy państwa dopisz obowiązującą w nim metodę wyboru prezydenta oraz zakres jego kompetencji. Odpowiedzi wybierz spośród poniższych.

A. Republika Federalna Niemiec - Metoda wyboru prezydenta:
ODPOWIEDŹ - 4. Bundestag i członkowie Landtagów
Zakres kompetencji prezydenta:
ODPOWIEDŹ - 6. reprezentacyjne

B. Francja - Metoda wyboru prezydenta:
ODPOWIEDŹ - 1 - bezpośrednie powszechne.
Zakres kompetencji prezydenta:
ODPOWIEDŹ - 8.  może przewodniczyć rządowi, decyduje o polityce zagranicznej i bezpieczeństwa

C. Stany Zjednoczone Ameryki
Metoda wyboru prezydenta:
ODPOWIEDŹ - 3 - powszechne pośrednie
Zakres kompetencji prezydenta:
ODPOWIEDŹ - 5 - władza wykonawcza

ZADANIE 7.
Do każdej podanej nazwy państwa dopisz nazwę występującego w nim systemu partyjnego. Odpowiedzi wybierz spośród: system kooperacji partii, system dwublokowy, system dwupartyjny, system dwuipółpartyjny, system partii hegemonicznej.

A. Francja - system dwublokowy
B. Wielka Brytania - system dwupartyjny
C. Szwajcaria - system kooperacji partii

ZADANIE 8.
Rozstrzygnij, które zdania dotyczące ustroju Rzeczypospolitej Polskiej są prawdziwe, a które fałszywe. W tabeli obok każdego zdania wpisz odpowiednio prawda lub fałsz.

A. Zgromadzenie Narodowe jest zwoływane przez Prezesa Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej. - fałsz
B. Rada Ministrów ma w Rzeczypospolitej Polskiej prawo inicjatywy ustawodawczej. - prawda
C. Ważność wyborów parlamentarnych w Rzeczypospolitej Polskiej stwierdza Państwowa Komisja Wyborcza. - fałsz

ZADANIE 9.
Podaj nazwę stanowiska osoby, która w podanej w tekście sytuacji przejęła, zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązki głowy państwa.

Po II turze wyborów prezydenckich w Polsce w lipcu 2010 roku prezydent elekt Bronisław Komorowski, pełniący jako Marszałek Sejmu obowiązki głowy państwa, złożył mandat poselski.

ODPOWIEDŹ - marszałek Senatu (następnie marszałek Sejmu)

ZADANIE 10.

Zdjęcie A - Jerzy Buzek
Zdjęcie B - Marek Belka

ZADANIE 11.

Zaznacz w tabeli literą P imię i nazwisko osoby, która pełniła urząd Rzecznika Praw Obywatelskich jako pierwsza, a literą O - imię i nazwisko osoby, która pełniła ten urząd jako ostatnia.
ODPOWIEDŹ:
P - Ewa Łętowska
O - Janusz Kochanowski

ZADANIE 12.

Do każdego podanego w tabeli opisu kompetencji dopisz pełną nazwę właściwego organu Rzeczypospolitej Polskiej.

A. Sprawdza legalność, gospodarność, rzetelność i celowość działań organów administracji rządowej oraz NBP.
ODPOWIEDŹ- Najwyższa Izba Kontroli

B. Strzeże praworządności oraz czuwa nad ściganiem przestępstw.
ODPOWIEDŹ- Prokurator Generalny

ZADANIE 13.
Do każdego podanego w tabeli opisu dopisz nazwę właściwego rodzaju prawa. Odpowiedzi wybierz spośród: prawo rzeczowe, prawo rodzinne, prawo spadkowe, prawo handlowe.

A. Reguluje kwestie powstawania, łączenia i rozwiązywania spółek, m.in. akcyjnych i komandytowych.
B. Reguluje instytucję własności oraz inne formy korzystania z ruchomości i nieruchomości.
C. Reguluje stosunki społeczne wynikające z pokrewieństwa, powinowactwa i opieki.

ODPOWIEDZI:
A - prawo handlowe
B - prawo rzeczowe
C - prawo rodzinne

ZADANIE 14.

Podkreśl nazwę aktu prawnego, z którego pochodzi podany przepis prawny.

Art. 415. Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.
ODPOWIEDŹ - B. kodeks cywilny

ZADANIE 15.

Podaj nazwę ładu międzynarodowego, którego cechy przedstawiono w tekście.

"Zmienił się charakter konfliktów, a siła, również militarna, państw zależy od sposobu, w jaki wytwarzają bogactwo [...]. Wkraczamy w świat [...], w którym żadne mocarstwo nie będzie w stanie samodzielnie dyktować warunków gry".

ODPOWIEDŹ - wielobiegunowy.

ZADANIE 16.

A. LITWA nr na mapie - 5.
B. MOŁDAWIA nr na mapie - 2
C. ESTONIA - 7.

ZADANIE 17.
Uzupełnij tabelę, wpisując miejsca podpisania umów międzynarodowych stanowiących podstawę integracji europejskiej.

A. Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Węgla i Stali 1951
B. Traktat o Unii Europejskiej 1992

ODPOWIEDZI:
A - Paryż
B - Maastricht

ZADANIE 18.
Rozstrzygnij, które zdania dotyczące prawa wtórnego Unii Europejskiej są prawdziwe, a które fałszywe. W tabeli obok każdego zdania wpisz odpowiednio prawda lub fałsz.

A. Rozporządzenia to najważniejsze akty prawne, mają moc wiążącą, stosuje się je we wszystkich państwach członkowskich, obowiązują tak samo, jak prawo krajowe.- PRAWDA
B. Dyrektywy to wiążące akty prawne, które - adresowane do obywateli państw członkowskich - pozostawiają adresatom swobodę wyboru środków służących osiągnięciu wyznaczonego celu. - PRAWDA
C. Decyzje to akty zindywidualizowane, dotyczące konkretnych przypadków i niemające charakteru prawotwórczego. - PRAWDA

ZADANIE 19.
Na podstawie tekstu źródłowego wykonaj polecenia.

"Demokracja jako forma ustrojowa dopiero wtedy ma realne szanse na społeczne zakorzenienie, naturalne i sprawne funkcjonowanie, gdy ma oparcie w demokratyzmie wzorów kulturowych, w cechach mentalności oraz obyczajowości rozpowszechnionej i dominującej w danym społeczeństwie. Co więcej, gdy niejako wyrasta z utrwalonej, względnie ciągłej tradycji demokratyzmu w stosunkach społecznych [...]. Demokracja „narzucana” (np. importowana i przeszczepiana przez suwerenny, może nawet światły, modernizacyjnie nastawiony ośrodek reformatorski czy też „nadawana” krajom wyzwolonym z dyktatur siłą nacisku zewnętrznego [...]) przyjmuje się, jak wiadomo, opornie. I raczej sama degeneruje się w zderzeniu z lokalną tradycją autorytarną i konserwatywną niż przekształca więzi społeczne [...]. Trudno o rzeczywisty i pełny, czyli autentyczny demokratyzm w warunkach ostrych kontrastów socjalno-ekonomicznych, sztywnej hierarchizacji społeczeństwa, antagonizmów i niemal wojennych konfliktów społecznych [...]. Możliwa jest demokracja pozorna, fasadowa, selektywna (i o tyle ułomna)"

A. Wskaż warunki, które – zdaniem autora tekstu – muszą być spełnione, aby demokracja była pełna i autentyczna.
ODPOWIEDŹ: oparcie w demokratyzmie wzorów kulturowych i w cechach mentalności i obyczajowości
- wyrasta z utrwalonej, ciągłej tradycji demokratyzmu - nie jest "narzucona" (importowana i przeszczepiana lub nadawana siłą nacisku zewnętrznego)

B. Podaj sformułowany przez autora tekstu argument przeciwko odgórnemu wprowadzaniu demokracji.
ODPOWIEDŹ: . "Demokracja "narzucana" (np. importowana i przeszczepiana przez suwerenny, może nawet światły, modernizacyjnie nastawiony ośrodek reformatorski czy też "nadawana" krajom wyzwolonym z dyktatur siłą nacisku zewnętrznego [...]) przyjmuje się, jak wiadomo, opornie. I raczej sama degeneruje się w zderzeniu z lokalną tradycją autorytarną i konserwatywną niż przekształca więzi społeczne [...]."

ZADANIE 20.

Społeczeństwo polskie nie postrzega demokracji jako wartości uniwersalnej ani nadrzędnej. Według wykresu prawie połowa (47%) badanych uważa, że demokracja nie przystaje do tradycji politycznych i kultury niektórych krajów, toteż nie należy jej w nich rozwijać, natomiast przeciwny pogląd wykazuje ponad 1/3 badanych (39%). Należy też zauważyć, że odsetek osób, które w badaniu opisanym w tabeli zgadzają się z tezą, że rządy niedemokratyczne mogą być bardziej pożądane niż demokratyczne, jest wyższy od odsetka osób o przeciwnym zdaniu (43% do 36%). Jednocześnie jednak respondenci uważają, że dla nich samych charakter rządów raczej ma znaczenie (48% wobec 41% uważających, że jest to bez znaczenia).

ZADANIE 21.

- W Turcji proces demokratyzacji rozpoczął się już po II wojnie światowej, nabierając tempa na początku XXI wieku. W krajach arabskich proces ten został faktycznie zapoczątkowany dopiero po rozpadzie bloku wschodniego (lata 1989-1991).

- w Turcji obecnie demokracja jest określana jako nieskonsolidowana, tzn. istnieją procedury demokratyczne, ale elity nie wypracowały konsensusu co do ich porządku, natomiast w krajach arabskich doszło dopiero do obalenia reżimów autorytarnych, zaś ustanowienie demokracji jest kwestią przyszłości lub co najwyżej dopiero następuje.

ZADANIE 22.

A. Wskaż argumenty krytyczne wobec rewolucji aksamitnych na obszarze WNP.
- nie doprowadziły do wymiany przywódców i elit władzy
- nie doprowadziły do przyspieszenia demokratyzacji, skutkując kryzysami i autorytaryzmem

B. Wymień państwa postradzieckie, w których w XXI wieku doszło do rewolucji aksamitnych.
Ukraina, Gruzja, ewentualnie Kirgizja, Białoruś (nieudana)

ZADANIE 23.

Na podstawie tekstów źródłowych wskaż podobieństwo i różnicę w czynnikach, na których oparta jest tożsamość Białorusinów w Polsce i Polaków na Białorusi.
Podobieństwo:
- dla obu mniejszości podstawowym kryterium jest wyznanie (prawosławne dla Białorusinów, katolickie dla Polaków)
Różnica:
- dla Białorusinów w Polsce język jest podstawową częścią tożsamości (obok religii), natomiast wród Polaków na Białorusi tylko 13,3% wymieniło język polski jako ojczysty, z czego duża część nie potrafi czytać i pisać w tym języku

ZADANIE 24

Na podstawie tabeli sformułuj wniosek dotyczący zależności między rodzajem praw mniejszości a stopniem ich akceptacji społecznej.

Największym stopniem akceptacji cieszą się prawa mniejszości dotyczące kwestii edukacji, głównie nauka języka na lekcjach dodatkowych. Nauka w swoim języku (a więc nie w języku polskim, czyli języku większości) cieszy się już mniejszym poparciem, choć wciąż ponad połowy badanych. Prawa dotyczące osobnych nazw miejscowości czy zwolnienia z progu wyborczego cieszą się niewielkim poparciem, będąc prawami wykonywanymi w przestrzeni publicznej i sugerującymi naruszanie dominującej pozycji większości.
Prawa polityczne (zwolnienie z progu wyborczego 5% do Sejmu) mają niskie poparcie społeczne ze względu na wrażenie dawania mniejszości uprzywilejowanej pozycji.

ZADANIE 25.

A. Wymień dwa typy przyczyn asymilacji łotewskich Polaków i do każdego z nich podaj przykład.

- przyczyny obiektywne (rusyfikacja, brak polskich szkół i organizacji polonijnych)
- przyczyny subiektywne (chęć poprawy bytu i szans życiowych, chęć zrobienia kariery)

B. Wskaż niezgodność pomiędzy wiedzą naukową zaprezentowaną w drugim z tekstów a przekonaniami łotewskich Polaków na temat zmiany narodowości.

- Opisana w drugim tekście wiedza naukowa określa tożsamość narodową jako rezultat kulturowego oddziaływania, podatnego na modyfikację, a nawet całkowitą przemianę. Z kolei przekonania łotewskich Polaków wyrastają z idei swoistej predestynacji, bycia stworzonym jako członek określonego narodu, którego można się wyrzec ("zdradzić naród"), ale to nie zrywa więzi z narodem, za przedstawiciela którego wciąż jest dana osoba uważana.

ZADANIE 26.

Na podstawie wykresu oraz tekstu źródłowego oceń, czy deklaracje większości społeczeństwa polskiego na temat identyfikacji z dwoma narodami są zgodne z przedstawionymi w tekście wynikami badań i poglądami. Odpowiedź uzasadnij.

Deklaracje większości społeczeństwa polskiego na temat identyfikacji z dwoma narodami są z gruntu zgodne, aczkolwiek otwartą kwestią pozostaje kwestia proporcji ilościowych pomiędzy przedstawicielami poszczególnych typów mniejszości ukraińskiej. Większość społeczeństwa przychyla się do opinii, że możliwe jest bycie związanym jednocześnie z dwoma narodami, co widać na przykładzie "Ukraińca z Polski" i "Ukraińca-Polaka", którzy w różnym stopniu podkreślają swój związek tak z państwem i obywatelstwem, jak i z narodowością.