Zadanie 1. (1 pkt)
Na zdjęciu przedstawiono Dolinę Będkowską i skałę nazywaną Sokolicą (A3).
Podaj kierunek geograficzny, w którym skierowano obiektyw aparatu fotograficznego podczas wykonywania zdjęcia.
północny wschód
Zadanie 2. (1 pkt)
Na północny zachód od Doliny Będkowskiej znajduje się forma terenu mająca postać otworu wydrążonego przez wodę powierzchniową zanikającą pod powierzchnią ziemi.
Nazwa formy: ponor Łykowiec
Pole mapy: A2
Zadanie 3. (2 pkt)
Na barwnej mapie przedstawiono trzy doliny.
Uzupełnij tabelę nazwami dolin, do których odnoszą się podane opisy.
Dolna część doliny wyróżniająca się walorami przyrodniczymi została objęta szczególną ochroną przyrody. - Dolina Bolechowicka
W płaskim dnie doliny znajduje się kilka stawów rybnych. - Dolina Będkowska
Kręta dolina, która w górnym odcinku kończy się wąwozem. - Dolina Kobylańska
Wylot doliny jest położony w przysiółku Łączki Kobylańskie u podnóża Kobylskich Gór. - Dolina Będkowska
Zadanie 4. (2 pkt)
Wymień trzy przyrodnicze cechy tej części Doliny Będkowskiej, w której płynie potok Będkówka.
1. Płaskie dno doliny 2. Zbocza doliny pokryte są roślinnością 3. Występują liczne wychodnie skał
Zadanie 5. (1 pkt)
Zaznacz poprawne dokończenie zdania.
Przedstawione na mapie liczne formy skalne występujące na zboczach Doliny Kobylańskiej są zbudowane ze skał:
A) magmowych głębinowych
B) magmowych wylewnych
C) osadowych okruchowych
D) osadowych organicznych
Zadanie 6. (2 pkt)
Przedstaw podobieństwa i różnice w środowisku przyrodniczym oraz w zagospodarowaniu Doliny Będkowskiej i Doliny Kobylańskiej.
Podobieństwo: przyrodnicze: zbocza obu dolin pokryte są lasami
w zagospodarowaniu: w obu dolinach poprowadzono szlaki turystyczne
Różnica:
przyrodnicza: tylko w dnie Doliny Będkowskiej płynie ciek
w zagospodarowaniu: tylko w dnie Doliny Będkowskiej poprowadzono drogę asfaltową
Zadanie 7. (2 pkt)
W dniu 22 czerwca zmierzono w jednym miejscu przedstawionych na mapie wysokość Słońca w momencie górowania. Zmierzona wysokość wyniosła 63 º 15'
Oblicz szerokość geograficzną miejsca, w którym dokonano pomiaru. Przyjmij wartość deklinacji Słońca 23 º 26'. Zapisz obliczenia, a następnie wybierz położenie miejsca pomiaru wśród podanych poniżej, podkreślając poprawne dokończenie zdania.
Zadanie 8. (2 pkt)
Porównaj granit i bazalt według podanych kryteriów.
Pochodzenie: obie skały są skałami magmowymi. Granit jest skałą magmową głębinową, a bazalt magmową wylewną.
Struktura skały: granit jest jawno-krystaliczną skałą, a bazalt skrytokrystaliczną
Zawartość krzemionki: granit - duża zawartość krzemionki, bazalt - mała zawartość krzemionki
Zadanie 9. (1 pkt)
Założono, że wymienione poniżej formy polodowcowe powstały w wyniku działalności lądolodu w Polsce podczas tego samego zlodowacenia.
A. morena czołowa
B. sander
C. morena denna
D. pradolina
Wpisz do schematu litery, którymi oznaczono podane formy. Uwzględnij kolejność położenia od północy ku południowi
C,A,B,D
Zadanie 10. (2 pkt)
Na mapie literami od A do D oznaczono wybrane obszary, na których występują formy polodowcowe.
Zadanie 11. (2 pkt)
Na schemacie przedstawiono ogólną cyrkulację atmosfery. Literami od A do F oznaczono wybrane strefy szerokości geograficznych.
a) Podaj litery wskazujące strefy szerokości geograficznych, w których dominują:
- pasaty: C,D
- wiatry zachodnie: B,E
b) Wyjaśnij, jak powstają okołobiegunowe wyże baryczne.
Nad obszary okołobiegunowe dociera mniej energii słonecznej, wobec tego powietrze nad tymi obszarami jest zimne, a przez to i ciężkie. Opadając wywiera większy nacisk na powierzchnię Ziemi. To oznacza właśnie wyższe ciśnienie atmosferyczne.
Zadanie 12. (2 pkt)
Jednym z przejawów procesu wietrzenia mechanicznego jest krystalizacja soli w szczelinach skalnych. Krystalizując, sole zwiększają objętość, rozszerzają szczeliny i powodują rozpad skał.
a) Zaznacz nazwę klimatu, w którym istnieją najdogodniejsze warunki do opisanego procesu krystalizacji soli w szczelinach skał.
A. subpolarny
B. umiarkowany morski
C. zwrotnikowy suchy
D. równikowy wilgotny
b) Zaznacz czynnik, który przyczynia się do krystalizacji soli w szczelinach skał.
A. Kwaśne deszcze.
B. Wysokie parowanie.
C. Wahania temperatury powietrza około 0 °C.
D. Wysokie roczne amplitudy temperatury powietrza.
Zadanie 13. (2 pkt)
Na mapie zaznaczono obszary wybranych wybrzeży morskich.
Wpisz do tabeli litery, którymi zaznaczono na mapie położenie opisanych wybrzeży.
Wybrzeże poddawane jest wstrząsom sejsmicznym związanym z podsuwaniem się płyty oceanicznej pod kontynentalną. - D
Wybrzeże zostało ukształtowane przez rzeki i jęzory lodowców. - A
Wybrzeże o charakterze piaszczystej pustyni. Do niskich opadów na wybrzeżu przyczynia się przybrzeżny zimny prąd morski. - E
Wybrzeże, na którym duże amplitudy pływów w zatoce morskiej stwarzają warunki do wykorzystywania ruchów wody do produkcji energii. - B
Zadanie 14. (3 pkt)
Na mapie przedstawiono zasolenie powierzchniowych wód oceanicznych.
a) Sformułuj prawidłowość opisującą zmiany zasolenia wody wzdłuż linii AB.
W miarę oddalania się od bieguna w kierunku zwrotnika wzrasta zasolenie wód.
b) Podaj dwie przyczyny wartości zasolenia wód oceanicznych oblewających Antarktydę.
1 niskie parowanie 2. topienie lodowców
Podaj, w którym akwenie - Zatoce Perskiej czy Zatoce Gwinejskiej - jest większe zasolenie wody. Uzasadnij, podając dwa argumenty, dlaczego wody akwenu wskazanego przez Ciebie są bardziej zasolone.
Akwen: Zatoka Perska
1. wysokie parowanie 2. Brak dopływu wód słodkich z rzek
Zadanie 15. (1 pkt)
Wśród poniższych wykresów zamieszczono trzy wykresy przedstawiające wielkość przepływów Nilu w miejscach oznaczonych na mapie numerami 1-3.
Podaj literę, którą oznaczono wykres przedstawiający wielkość przepływów Nilu w miejscu wskazanym na mapie numerem 2.
Wykres: A
Zadanie 16. (2 pkt)
a) Zaznacz dwie formy rzeźby, które są skutkiem erozji wodnej.
A. kanion
B. delta
C. przełom
D. stalaktyt
b) Podaj dwa przykłady działań gospodarczych człowieka przyczyniających się do rozwoju erozji wodnej.
1. wycinanie i wypalanie lasów 2. zbyt intensywny wypas zwierząt
Zadanie 17. (2 pkt)
a) Wpisz w tabeli, obok każdego opisu bariery rozwoju osadnictwa, właściwą nazwę wybraną z podanych.
termiczna świetlna wodna grawitacyjna
Występuje na skutek niskich wartości ciśnienia atmosferycznego oraz zmniejszonej ilości tlenu w powietrzu. - grawitacyjna
Występuje wyłącznie w wysokich szerokościach geograficznych. - świetlna
Występuje na skutek niskich wartości ciśnienia atmosferycznego oraz zmniejszonej ilości tlenu w powietrzu. - grawitacyjna
Występuje wyłącznie w wysokich szerokościach geograficznych. - świetlna
b) Obok każdego z podanych obszarów wpisz po dwie główne przyrodnicze bariery rozwoju osadnictwa wybrane spośród podanych w poleceniu a).
Nowa Ziemia: termiczna, świetlna
Andy: grawitacyjna, termiczna
Zadanie 18. (2 pkt)
Na mapie przedstawiono wartości salda migracji wewnętrznych na pobyt stały w 2012 roku według województw oraz płci migrantów.
a) Sformułuj dwa wnioski odnoszące się do migracji wewnętrznych w Polsce według województw.
1. Polacy migrują do województw z silnymi ośrodkami miejskimi (Trójmiasto - pomorskie, Warszawa - mazowieckie, Kraków - małopolskie) 2. W większości województw częściej migrują kobiety
b) Przedstaw dwa skutki migracji wewnętrznych w województwie lubelskim dla sytuacji społeczno-gospodarczej tego województwa.
1. Znacznie częściej migrują kobiety. Może wystąpić problem związany z opieką nad dziećmi 2. Odpływ dobrze wykwalifikowanej kadry, która mogłaby rozwijać gospodarczo dane województwo
Zadanie 19. (2 pkt)
Na mapie literami A-C oznaczono trzy trasy podróży. Każda trasa prowadzi przez obszary, na których ludność używa języków urzędowych z rodziny języków indoeuropejskich.
Wpisz do tabeli nazwy języków urzędowych (z rodziny języków indoeuropejskich) używanych na obszarach państw, przez które prowadzą zaznaczone na mapie trasy podróży.
Trasa podróży
A - hiszpański
B - francuski, portugalski
C - hiszpański
Zadanie 20. (2 pkt)
Na mapie zaznaczono główne obszary występowania wybranych surowców energetycznych w Polsce.
a) Podaj nazwę surowca energetycznego, którego główne obszary występowania na mapie oznaczono w legendzie literą A.
węgiel kamienny
b) Wymień dwa przykłady przeobrażeń środowiska przyrodniczego obszarów intensywnej eksploatacji surowca energetycznego, któremu odpowiada na mapie litera B.
1. Degradacja pokrywy glebowej i szaty roślinnej przez wydobywanie metodą odkrywkową 2. Powstanie leja depresyjnego - obniżenie zwierciadła wód gruntowych
Zadanie 21. (1 pkt)
Wymień dwa sposoby zmniejszania zużycia surowców naturalnych w gospodarce, stosowane we współczesnym świecie.
1. Recykling surowców wcześniej używanych 2. Wzrost zużycia surowców odnawialnych kosztem surowców nieodnawialnych
Zadanie 22. (3 pkt)
Na wykresach przedstawiono zmiany w wydobyciu wybranych surowców energetycznych na świecie w latach 2000-2010. Każdemu z wymienionych w tabeli surowców energetycznych przyporządkuj właściwy opis oraz wykres przedstawiający zmiany w jego wydobyciu.
ropa naftowa
rudy uranu
węgiel brunatny
A. Surowiec wykorzystywany w energetyce od drugiej połowy XX wieku. Miał zastosowanie także w przemyśle zbrojeniowym. Występuje w wielu rejonach świata, ale złoża są na ogół ubogie. Charakteryzuje się dużą wydajnością energetyczną.
B. Największe złoża znajdują się w Ameryce Południowej i Azji. W wielu krajach wysoko rozwiniętych zaprzestano jednak jego wydobycia, ale w krajach dynamicznie rozwijających przemysł zapotrzebowanie na ten surowiec stale rośnie.
C. Koszty pozyskiwania surowca są relatywnie niskie. Światowe wydobycie koncentruje się w Europie. Złoża ulegają stosunkowo szybkiemu wyczerpywaniu ze względu na małe zasoby surowca.
D. Początkowo wydobycie koncentrowało się w Ameryce Północnej i Południowej. Obecnie największe wydobycie przypada na kraje położone w Azji. Duży popyt na ten surowiec powoduje, że jego eksploatacja jest podejmowana nawet w bardzo trudnych warunkach przyrodniczyc
Zadanie 23. (2 pkt)
Na mapie zaznaczono i wskazano strzałkami wybrane państwa z grupy głównych producentów kawy w 2013 roku.
a) Na podstawie mapy wymień po jednym państwie Ameryki Południowej, Afryki i Azji z grupy głównych producentów kawy.
Ameryka Południowa: Brazylia lub Kolumbia Afryka: Etiopia lub Uganda Azja: Wietnam lub Indonezja
b) Zaznacz poprawne dokończenie zdania.
Cechy klimatu, które są charakterystyczne dla zaznaczonych na mapie państw i sprzyjają uprawie kawy, to
A. niewielkie roczne amplitudy temperatury powietrza i wysokie sumy opadów rocznych.
B. gorące, suche lata, wilgotne zimy i małe dobowe wahania temperatury powietrza.
C. wysokie temperatury przez cały rok, skąpe opady w porze lata i obfite opady zimą.
D. duże roczne amplitudy temperatury powietrza i obfite opady przez cały rok.
Zadanie 24. (2 pkt)
Niektóre cechy środowiska geograficznego Polski wpływają niekorzystnie na rozwój rolnictwa.
a) Uzasadnij, dlaczego w Polsce na uprawę ziemi niekorzystny wpływ wywiera niewielka grubość pokrywy śnieżnej.
Zimą pokrywa śnieżna stanowi warstwę ochronną dla roślin ozimych przed przymrozkami.
b) Uzasadnij, podając dwa argumenty, dlaczego wysoki udział gospodarstw o powierzchni poniżej 5 ha w strukturze gospodarstw Polski jest jedną z barier rozwoju rolnictwa.
1. Rozdrobnienie gospodarstw sprzyja obniżeniu towarowości 2. Wysoki udział gospodarstw o powierzchni poniżej 5 ha ogranicza specjalizację w rolnictwie
Zadanie 25. (1 pkt)
W tabeli zestawiono państwa o najwyższym pogłowiu w 2010 roku wybranych zwierząt gospodarskich. Uzupełnij tabelę nazwami zwierząt gospodarskich dobranymi spośród podanych.
bydło owce trzoda chlewna
Zadanie 26. (2 pkt)
Przedstaw zaletę i wadę przemysłowego chowu zwierząt gospodarskich.
Zaleta: chów przemysłowy umożliwia automatyzację i mechanizację produkcji, a co za tym idzie jej wzrost. Może to ograniczyć ryzyko głodu
Wada: 1. Znaczny wzrost zużycia energii 2. Wzrost zanieczyszczenia środowiska ściekami - głównie gnojowica 3. Niehumanitarne traktowanie zwierząt
Zadanie 27. (2 pkt)
W tabeli przedstawiono spożycie niektórych artykułów w wybranych państwach. Uzupełnij tabelę nazwami państw dobranymi spośród podanych.
Chiny Indie Japonia Stany Zjednoczone
Zadanie 28. (1 pkt)
Uzasadnij, podając dwa argumenty, dlaczego w krajach słabo rozwiniętych występują inne wartości spożycia mięsa na 1 mieszkańca niż w krajach wysoko rozwiniętych.
1. Wysokie koszty produkcji mięsa 2. W krajach słabo rozwiniętych środowisko naturalne utrudnia chów zwierząt (choroby, pasożyty, susze)
Zadanie 29. (2 pkt)
Każdej grupie państw przyporządkuj jedną charakterystyczną dla całej grupy cechę społeczną lub gospodarczą.
A. Indonezja, Turcja, Albania - 2 Liczebna przewaga wyznawców islamu nad wyznawcami innych religii.
B. Bułgaria, Ukraina, Łotwa - 1 Ujemny przyrost naturalny.
C. Norwegia, Holandia, Rosja - 5. Duży eksport gazu ziemnego.
D. Hiszpania, Malta, Francja - 4. Przynależność do Unii Europejskiej.
Zadanie 30. (2 pkt)
Na wykresach przedstawiono użytkowanie gruntów w wybranych państwach świata w % ogólnej powierzchni. Wpisz pod każdym z wykresów nazwę odpowiedniego państwa. Wybierz ją spośród podanych.
Finlandia Islandia Niemcy Rosja Ukraina
Zadanie 31. (1 pkt)
Uzasadnij, dlaczego na zachodnich wybrzeżach Ameryki Południowej występuje jedno z najzasobniejszych łowisk Oceanu Spokojnego.
Zimny Prąd Peruwiański (Humboldta) niesie za sobą dużo planktonu głębinowego, który unosi się ku powierzchni dzięki zjawisku upwellingu.
Zadanie 32. (2 pkt)
Jednym ze skutków przełowienia łowisk morskich jest spadek populacji odławianych ryb. Podaj dwa inne negatywne skutki przełowienia łowisk morskich.
1. Zakłócenie równowagi w ekosystemie wodnym i wymarcie innych organizmów (ptaków, fok) 2. Spadek dochodów przedsiębiorstw i osób, które utrzymują się z połowów
Zadanie 33. (2 pkt)
Wyjaśnij, dlaczego wraz z rozwojem gospodarczym zmniejsza się zapotrzebowanie na przewóz towarów transportem kolejowym, a wzrasta zapotrzebowanie na usługi łączności.
W krajach o wysokim stopniu rozwoju gospodarczego dominuje zatrudnienie w usługach. Wymiana informacji i usług jest niezbędna. Do prawidłowego funkcjonowania tej gałęzi gospodarki.
Zadanie 34. (1 pkt)
W ostatnich latach Polska Akcja Humanitarna organizowała pomoc dla mieszkańców m.in. Sudanu i Japonii. Poniżej, obok nazw tych krajów, wskazano rok, w którym pomoc ta była udzielona. Podaj główne wydarzenie, które stało się przyczyną udzielenia pomocy przez Polską Akcję Humanitarną mieszkańcom w każdym z wymienionych państw.
Japonia (2011 r.) - tsunami
Sudan (2011/2012 r.) - wojna domowa/ susza
Wszystkie odpowiedzi są przykładowe i pochodzą z serwisu edulandia.pl.
Matura z geografii- poziom podstawowy: Mamy ARKUSZE, PYTANIA i przykładowe ODPOWIEDZI! Sprawdź