Pani Bożena (36 l.) marzyła o wypasionym smartwatchu. Model, który jej się podobał, kosztował ok. 700 zł. Miał mnóstwo funkcji, mógł współdziałać z jej telefonem i mierzyć różne parametry podczas uprawiania sportów.
Fałszywy sklep internetowy
Pani Bożena zobaczyła jednak, że jeden ze sklepów sprzedaje takie zegarki za 450 zł. Dlaczego tak tanio? Podobno oryginalne opakowania zostały zniszczone. Pani Bożena chciała zegarek kupić dla siebie, nie na prezent, pogniecione pudełko jej nie przeszkadzało. Zapłaciła. Smartwatch był śliczny. Nie chciał się jednak łączyć z jej telefonem i przejmować rozmów. Pani Bożena zaniosła urządzenie do serwisu z prośbą o pomoc w ustawieniu parametrów. Tam okazało się, że elektroniczne cacko jest tylko tanią podróbką markowego smartwatcha! Sklep internetowy nie odpowiadał na maile. Numeru telefonu nie było. Okazało się, że jego siedziba – o ile adres jest prawdziwy – mieści się poza Polską. Pani Bożena jest na siebie wściekła – w tak głupi sposób straciła pieniądze!
13 zasad bezpiecznych zakupów w sieci
1. Pamiętajmy, by kupując w sieci, korzystać ze sprawdzonych lub polecanych sklepów internetowych. Za okazjami, takimi jak smartwatch pani Bożeny, często kryje się nieuczciwa oferta.
2. Podczas zakładania kont w e-sklepach używajmy różnych haseł. W ten sposób, gdy ktoś ukradnie nasze dane, unikniemy włamania na profil na Facebooku lub na inne konto.
3. Poczytajmy komentarze i opinie klientów o danym sklepie, najlepiej na różnych forach internetowych. 4. Zabezpieczanie certyfikatem SSL (kłódka i skrót: „https” przy adresie ULR), to standard. Jeśli go nie ma, nie kupujmy.
5. Zobaczmy, czy sklep ma jakiś adres biura, gdzie się fizycznie znajduje. Można to sprawdzić w rejestrach przedsiębiorców. Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG) zawiera dane najmniejszych przedsiębiorców. Krajowy Rejestr Sądowy ma bazę przede wszystkim spółek. Zawsze też można zadzwonić do sklepu. Jeśli się nie uda dodzwonić przez dłuższy czas, to zły znak.
6. Sprawdźmy wiarygodność operatora płatności internetowych. Jeśli go nie znamy, albo ma złe opinie – nie kupujmy.
7. W trakcie dokonywania zakupów warto logować się do internetowych systemów transakcyjnych banków. Nie inaczej. Unikajmy sprzedawców, którzy rachunek bankowy do płatności chcą przesłać mailem, a kartą płatniczą trzeba zapłacić bezpośrednio na stronie internetowej sklepu.
8. Ważna jest również data uruchomienia sklepu (data zarejestrowania domeny). Jeśli jest nowa – uważajmy, bo mógł zostać założony tylko do celów „przekrętu”. Datę rejestracji domeny oraz inne informacje na temat danej domeny można sprawdzić np. na stronie internetowej: https://centralops.net/co/domaindossier.aspx
9. Zawsze zachowujmy maile od sprzedawcy, a po otrzymaniu przesyłki – paragon. To podstawy dochodzenia swoich praw.
10. Gdy kupujemy na aukcji internetowej, przeczytajmy komentarze o sprzedającym. Brak komentarzy pozytywnych lub ich niewielka liczba powinny wzbudzić naszą szczególną czujność.
11. Otrzymując ofertę e-mailem, nie korzystajmy z linków — na stronę sklepu wejdźmy wpisując adres w oknie przeglądarki, unikniemy w ten sposób stron podszywających się pod legalnie działające sklepy.
12. Do bankowości elektronicznej logujmy się na urządzeniach z aktualnym i legalnym oprogramowaniem/przeglądarką.
13. Kupując telefon komórkowy zapytajmy o oryginalne opakowanie, ładowarkę i dowód zakupu. Telefony kradzione sprzedawane są często bez akcesoriów i dokumentacji.
Płaćmy bezpiecznie za zakupy
- Robiąc zakupy w sieci mamy do wyboru kilka sposobów płatności. Jednym z nich jest płacenie przelewem. Przed zalogowaniem się do swojego banku zawsze sprawdzajmy, czy zgadza się adres strony, czy zaczyna się on od https:// i czy w adresie znajduje się symbol zamkniętej kłódki. Po kliknięciu w nią powinien wyświetlić się certyfikat potwierdzający autentyczność odwiedzanej przez nas strony www.
- Dokładnie czytajmy treść SMS-ów, w których otrzymujemy kod do potwierdzenia przelewu. Zawsze sprawdźmy czy zgadza się kwota transakcji i czy autoryzujemy odpowiednią operację. Nie udostępniajmy nikomu, nawet najbliższym, swoich danych do serwisu bankowego. Warto mieć też zainstalowane na swoim komputerze i smartfonie oprogramowanie antywirusowe. Nie zapominajmy o częstej aktualizacji oprogramowania oraz aplikacji, z których korzystamy.
- Płacąc kartą debetową lub kredytową pamiętajmy o możliwości samodzielnego ustalania limitów operacji. Korzystając z tej funkcji, możemy na czas planowanego zakupu zwiększyć limit, a po jego zrealizowaniu ustawić go na poziomie zero.
UWAŻAJMY NA SUPEROKAZJE
MARCIN GANCLERZ, EKSPERT DS. CYBERBEZPIECZEŃSTWA W PKO BANKU POLSKIM:
Popularność zakupów w sieci rośnie z roku na rok, a pandemia tylko to przyspieszyła. Wiele osób widzi zalety tego, że można zamawiać różne produkty nie wychodząc z domu. Trzeba jednak być czujnym i przestrzegać podstawowych zasad bezpieczeństwa w sieci, żeby nie paść ofiarą cyberprzestępców. A ci zastawiają na nas wiele pułapek w sieci. Kupując online należy pamiętać o tym, że żaden sklep nie będzie od nas wymagał dopłacania do przesyłki albo kuriera, ściągania specjalnej aplikacji na nasz sprzęt bądź podawania loginu czy hasła do konta w banku. Należy też uważać na przesyłane linki, które prowadzą na fałszywe strony, których jedynym celem jest wyłudzanie naszych danych np. loginu i hasła do bankowości elektronicznej albo danych karty płatniczej. Nie wierzmy też ofertom, które są zbyt piękne, żeby były prawdziwe. Może to bowiem oznaczać, że ktoś próbuje nas skusić super okazją tylko po to, żeby nas okraść. Ina koniec jeszcze jedna rada –nie podejmujmy decyzji o zakupach pod wpływem emocji, w pośpiechu, bo wtedy łatwo możemy dać się oszukać. Lepiej poświęcić kilka chwil na sprawdzenie adresu strony, autentyczności sklepu i prawdziwości oferty niż przez błędną decyzję stracić pieniądze z konta.