Nowoczesne, skuteczne leki szansą dla pacjentów na dłuższe i lepsze życie

Badania nad lekami, które pokonają kolejne nieuleczalne choroby prowadzone są stale. Naukowcy szukają też metod, by leczyć skuteczniej i ograniczać skutki uboczne.

Lata badań i ogromne nakłady

Byśmy mogli jednak kupować innowacyjne leki, potrzebne są nie tylko naukowe odkrycia, ale także potencjał firm farmaceutycznych, które nowy lek wprowadzą na rynek. Potrzebne są także liczne innowacyjne technologie. To dzięki nim pacjenci czują się bardziej komfortowo podczas terapii, więc w walce z chorobą osiągają lepsze wyniki.

- Prace nad opracowaniem innowacyjnego leku są długotrwałe i kosztowne. Średnio od chwili powstania nowej cząsteczki do rejestracji leku upływa 12-15 lat, a koszt wprowadzenia na rynek nowego leku to 1,5 miliarda dolarów. Jedynie jedna na 5 albo nawet 10 tysięcy z badanych cząsteczek znajdzie zastosowanie kliniczne – tłumaczy Bogna Cichowska-Duma, dyrektor generalny Związku Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych INFARMA.

Skuteczne leki niedostępne

Jest już nowy lek, który redukuje ryzyko nagłego zgonu sercowego (o 20 proc.) oraz zgonów związanych z rozwojem niewydolności serca (o 21 proc.). Powstał też nowoczesny doustny lek. który zmniejsza śmiertelność wśród chorych na cukrzycę typu 2 aż o 38 proc. Trwają prace nad rozwojem terapii genowych, a także nowych, skutecznych leków na chorobę Alzheimera.

Przykłady innowacyjnych terapii, które skutecznie pokonują groźne choroby można mnożyć. Niestety, jak wynika z najnowszego Raportu Fundacji Onkologicznej Alivia, ponad 50 procent innowacyjnych terapii onkologicznych nie jest dostępna w Polsce!

- Firmy innowacyjne zrzeszone w naszej organizacji prowadzą stały dialog z decydentami, aby poprawić dostępność do nowoczesnych, skutecznych i bezpiecznych leków, bo to oznacza dla chorych szansę na dłuższe i lepsze życie – mówi Bogna Cichowska-Duma.

Dostęp do innowacyjnego leczenia jest możliwy nie tylko dzięki zwiększeniu nakładów na innowacyjne leki, ale także dzięki konkretnym rozwiązaniom w prawie.
-

Współpracują, żeby pacjentom żyło się lepiej

Firmy farmaceutyczne ściśle współpracują z pielęgniarkami, lekarzami, farmaceutami i przedstawicielami innych zawodów medycznych. Celem współpracy jest wymiana wiedzy i doświadczeń na temat schorzeń, sposobów ich leczenia oraz konkretnych leków.

Współdziałanie tych środowisk jest niezbędne do tego, by mogły powstawać nowe leki, by mogły być stosowane zgodnie z najlepszymi praktykami klinicznymi, a terapia dostosowana do indywidualnych potrzeb pacjenta. Współpraca ta wpływa też na kształtowanie dalszych prac badawczych.

- Współpraca lekarzy z firmami farmaceutycznymi dotyczy kilku obszarów. Pierwszym są badania kliniczne, które z założenia prowadzi się w szpitalu, a nie w miejscu produkcji leków. Tylko lekarze mogą bowiem ocenić kliniczną wartość tych produktów. Ta współpraca jest absolutnie niezbędna, bo bez nowych leków medycyna nie mogłaby się rozwijać – mówi prof. Jacek Jassem, onkolog z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. - Drugą sferą kontaktu lekarzy z firmami farmaceutycznymi są działania edukacyjne, czyli np. konferencje, sponsorowane lub organizowane przez te firmy. Niekiedy firmy zapraszają także lekarzy na spotkania naukowe w kraju lub za granicę, albo proszą o wygłoszenie wykładu. Trzeci obszar, to udział lekarzy w komitetach doradczych firm farmaceutycznych, które w wielu kwestiach potrzebują opinii zewnętrznych ekspertów. Żadna z wymienionych form współpracy nie jest naganna, pod warunkiem, że lekarz ją ujawnia. Utajnienie współpracy naraża go bowiem na potencjalny konflikt interesów, wynikający z jednej strony z lojalności wobec firmy farmaceutycznej, a z drugiej – z wyrażanych przez niego opinii i podejmowanych decyzji terapeutycznych. Ujawnienie takiej współpracy znacznie zmniejsza to ryzyko. Głównym podmiotem naszych działań jest zawsze pacjent, który musi mieć pewność, że ta współpraca nie narusza jego dobra. W mojej ocenie jej ukrywanie stanowi więc pewne naruszenie etycznych zasad naszego zawodu.

Cenna dla obu stron

- Pielęgniarki i położne mają ustawowy obowiązek stałego aktualizowania swojej wiedzy i podnoszenia umiejętności zawodowych. Współpracując z firmami z branży farmaceutycznej otrzymują dodatkowe możliwości rozwoju. Dzięki materiałom edukacyjnym, możliwości udziału w konferencjach i warsztatach mogą aktualizować swoją wiedzę. Otrzymują także dostęp do najnowszej fachowej wiedzy, osiągnięć medycznych, co jest szczególnie ważne w związku z poszerzeniem ich kompetencji o ordynowanie i wypisywanie leków. Firmy farmaceutyczne bardzo sobie cenią współpracę z pielęgniarkami i położnymi, ponieważ jako osoby będące najbliższej pacjentów, znają one ich potrzeby, a także jako pierwsze dowiadują się o ewentualnych niepożądanych działaniach leków. Ta informacja zwrotna pozwala firmom jeszcze lepiej odpowiadać na potrzeby pacjentów – mówi Zofia Małas, prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych.

Współpraca innowacyjnych firm farmaceutycznych ze środowiskiem medycznym prowadzona jest w sposób przejrzysty, zgodnie z prawem i najwyższymi standardami etycznymi.

- Budowa długofalowych relacji opartych na synergii i wzajemnym zrozumieniu jest jednym z kluczowych elementów dialogu, jaki firmy farmaceutyczne prowadzą z otoczeniem. Współpraca z farmaceutami naturalnie wpisuje się w ten aspekt. Zadaniem firm jest bowiem poszukiwanie nowoczesnych terapii, odpowiadających na współczesne wyzwania zdrowotne społeczeństwa, takie jak choćby choroby cywilizacyjne dotykające coraz większej grupy osób. Skuteczność opracowywanych terapii poprzedzona jest wieloletnimi pracami badawczo-rozwojowymi, a także wielomiliardowymi nakładami przeznaczonymi na ten cel. Pamiętajmy jednak, że w centrum uwagi całego procesu leczenia znajduje się pacjent, który finalnie trafia do apteki z receptą lekarską. Na tym etapie niezbędna jest wiedza i profesjonalne doradztwo ze strony farmaceuty – mówi Tomasz Leleno, rzecznik prasowy Naczelnej Izby Aptekarskiej. - To właśnie aptekarze w bezpośrednich kontaktach z pacjentami udzielają dziennie dwa miliony fachowych porad oraz realizują świadczenia z zakresu opieki farmaceutycznej. Aby świadczyć doradztwo na najwyższym poziomie, farmaceuci muszą dysponować aktualną wiedzą na temat obecnych na rynku nowych leków, skuteczności działania tych preparatów, a także szeroko rozumianej farmakoterapii. Dostęp do tych informacji możliwy jest m.in. dzięki know-how, którym firmy dzielą się z farmaceutami. Takie podejście buduje zaufanie pomiędzy poszczególnymi interesariuszami rynku - wyjaśnia.

Jasne zasady współpracy

Branża farmaceutyczna płaci przedstawicielom zawodów medycznych wynagrodzenie za wykonywaną przez nich pracę. Chodzi m.in. o uczestniczenie w komitetach doradczych, prowadzenie badań klinicznych, tworzenie analiz i opracowań naukowych czy wygłaszanie wykładów. Firmy farmaceutyczne umożliwiają również przedstawicielom zawodów medycznych podnoszenie ich kompetencji zawodowych poprzez finansowanie udziału w kongresach, sympozjach czy konferencjach naukowych. Wszystko to odbywa się w zgodzie m.in. z Kodeksem Przejrzystości, który INFARMA wprowadziła w 2015 roku. Celem Kodeksu jest ustanowienie standardów przejrzystości współpracy i zwiększenie zaufania między wszystkimi uczestnikami systemu ochrony zdrowia. Zgodnie z Kodeksem firmy zrzeszone w INFARMIE udostępnianiają opinii publicznej informacje na temat zakresu i wartości współpracy z przedstawicielami zawodów medycznych oraz organizacjami ochrony zdrowia. Izby przedstawicieli zawodów medycznych również mają swoje regulacje w zakresie współpracy z przemysłem farmaceutycznym.