Rolnicy, którzy ponieśli straty wskutek tegorocznej suszy, mogą liczyć na wsparcie państwa. Rząd przeznaczy na pomoc poszkodowanym prawie pół mld zł. Do 30 września rolnicy dotknięci suszą mogą składać w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wnioski o wypłatę odszkodowań.
Poszkodowanych jest ponad 200 tys. gospodarstw, dotkniętych suszą - prawie 1,8 mln hektarów powierzchni upraw, a straty szacuje się na ponad 1 mld zł. Na razie na pomoc rolnikom rząd przeznaczył 488 mln zł, z czego około 450 mln zł trafi bezpośrednio do rolników - zapowiedział Marek Sawicki, minister rolnictwa. Dodatkowo 17 mln zł będzie przeznaczone na zakup materiału siewnego, a 22 mln zł - na pomoc plantatorom czarnej porzeczki.
Poza tym minister finansów zobowiązał się, że w tym roku przyspieszy dopłaty bezpośrednie i w systemie zaliczkowym - ruszą jeszcze w październiku tego roku. Do końca roku w ramach systemu dopłat bezpośrednich zostanie wypłacone 8 mld zł. To będzie dodatkowe wsparcie dla rolników w związku z trudnymi warunkami pogodowymi.
Kto może się staraćo pomoc
Producenci rolni, którzy mają numer identyfikacyjny nadany w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności.
Producenci rolni, jeśli w ich gospodarstwach rolnych lub działach specjalnych produkcji rolnej powstały szkody spowodowane suszą.
Rolnicy, których straty wyniosą co najmniej 30 proc. produkcji rolnej z trzech ostatnich lat.
Jednak nie wszyscy dostaną wsparcie ze względu na sposób szacowania strat oraz niespójność i nieczytelność przepisów. Obowiązujący sposób wyliczania szkód powoduje, że rolnicy zajmujący się, poza produkcją roślinną, chowem zwierząt nie będą mogli wykazać strat na poziomie 30 proc. utraconych dochodów z poprzednich lat.
Jaka pomoc
Wysokość pomocy będzie uzależniona od tego, czy rolnik ubezpieczył swoje uprawy. Ci, którzy ubezpieczyli się od suszy, otrzymają znacznie większe dopłaty. Niestety, zrobili to tylko nieliczni - zaledwie 6 proc. rolników wykupiło takie polisy ubezpieczeniowe. Dla większości pomoc będzie niewielka.
Wysokość pomocy ustalona zostanie w ten sposób, że deklarowana przez producenta rolnego powierzchnia upraw, na której wystąpiły szkody spowodowane przez suszę, będzie pomnożona przez stawkę pomocy. Maksymalne stawki wynoszą:
- 800 zł na 1 ha powierzchni owocujących upraw drzew i krzewów owocowych, na której wystąpiły szkody spowodowane przez suszę;
- 400 zł na 1 ha pozostałych powierzchni upraw rolnych, na której wystąpiły szkody spowodowane przez suszę.
Pełną stawkę otrzymają gospodarstwa, które ubezpieczyły się od ryzyka pogodowego. Gospodarstwa nieubezpieczone otrzymają połowę stawki.
Jeżeli w 2015 r. co najmniej 50 proc. powierzchni upraw w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej (z wyłączeniem łąk i pastwisk) nie było ubezpieczonych przynajmniej od jednego z następujących ryzyk: huragan, powódź, deszcz nawalny, grad, piorun, obsunięcie się ziemi, lawina, susza, ujemne skutki przezimowania lub przymrozki wiosenne, pomoc pomniejsza się o 50 proc.
Jedno gospodarstwo rolne nie może otrzymać pomocy wyższej niż równowartość 15 tys. euro.
Złóż wniosek
Wnioski przyjmują biura powiatowe Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa do 30 września. Pieniądze będą wypłacane już od 10 października.
Aby o wsparcie się starać, trzeba mieć protokół strat oszacowanych przez gminne komisje - nie jest wymagana adnotacja wojewody na tych protokołach. Do pomocy zakwalifikowane będą te gospodarstwa rolne, w których komisje powołane przez wojewodę oszacowały straty, które spowodowały obniżenie dochodów z produkcji o ponad 30 proc. w porównaniu ze:
- średnią produkcji z ostatnich trzech lat lub
- średnią z trzech lat z pięciu ostatnich lat po odrzuceniu wartości najwyższej i najniższej.
Ustalenie przez komisje szacujące straty procentowego obniżenia dochodu spowodowanego przez suszę w 2015 r. w produkcji roślinnej i zwierzęcej łącznie na poziomie przekraczającym 30 proc. uprawnia producentów rolnych do składania wniosków o pomoc.
Preferencyjne kredyty klęskowe
Producenci rolni, którzy ponieśli straty spowodowane suszą, mogą starać się w siedmiu bankach współpracujących z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o preferencyjne kredyty, w których spłacie pomaga ARiMR. Mogą być one przeznaczone na zakup środków niezbędnych do produkcji rolnej, takich jak np.: pasze, nawozy, środki ochrony roślin, materiał siewny. Pomoc ARiMR w spłacie takich kredytów polega na tym, że rolnik płaci bankowi tylko część należnego oprocentowania, resztę pokrywa za niego Agencja.
Jakie warunki udzielenia kredytu
- kwota kredytu, którą może otrzymać gospodarstwo rolne, wynosi maksymalnie 5 mln zł,
- wkład własny kredytobiorcy nie jest wymagany,
- trzeba udokumentować co najmniej 50 proc. poniesionych z kredytu wydatków,
- okres kredytowania pozostaje do uzgodnienia z bankiem,
- dopłaty Agencji nie dłużej niż przez 4 lata liczone od daty wystąpienia szkód,
- oprocentowanie kredytu wynosi obecnie:
- 1,74 proc. - 2,09 proc., jeżeli w dniu wystąpienia szkód co najmniej 50 proc. powierzchni upraw rolnych, z wyłączeniem łąk i pastwisk, lub co najmniej 50 proc. liczby zwierząt gospodarskich w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej było ubezpieczonych od wystąpienia co najmniej jednej z klęsk żywiołowych;
- 2,61 proc. - 3,1350 proc. - gdy rolnik nie miał takiego ubezpieczenia.
Gdzie po kredyt
- Bank BGŻ BNP Paribas
- Bank Pekao S.A.
- Raiffeisen Bank
- Bank Zachodni WBK
- SGB-Bank S.A. oraz zrzeszone w nim banki spółdzielcze
- Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. oraz zrzeszone w nim banki spółdzielcze
- Krakowski Bank Spółdzielczy
Odroczenie lub wydłużenie spłaty
Tegoroczna susza może spowodować trudności ze spłatą zaciągniętych w poprzednich latach preferencyjnych kredytów inwestycyjnych. Rolnik, który nie daje rady, może starać się o:
- prolongatę spłaty rat kapitału i odsetek, jeśli określony w umowie kredytu termin ich spłaty jeszcze nie minął,
- wydłużenie okresu kredytowania.
Rolnicy zainteresowani taką prolongatą lub wydłużeniem spłaty kredytu powinni wystąpić z wnioskiem w tej sprawie bezpośrednio do banku, w którym zaciągnęli kredyt.
Inne formy pomocy
- odroczenie terminu płatności bieżących składek KRUS i rozłożenie ich na dogodne raty,
- odroczenie terminu płatności i rozłożenie na raty z tytułu umów sprzedaży i dzierżawy nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz udzielenie ulg w czynszu,
- możliwość stosowania przez wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast ulg w podatku rolnym.