Szwecja
Do Szwecji Polacy jeżdżą głównie na zbiory truskawek, jagód, borówek i malin moroszka. Pracą znajdą tam również lekarze, pielęgniarki, opiekunki osób starszych, informatycy, hydraulicy oraz tynkarze, murarze i dekarze.
Polak pracujący legalnie powinien być traktowany na równi z obywatelem szwedzkim. Masz więc takie same prawa i obowiązki pod względem warunków zatrudnienia, pracy, wynagrodzenia, stosunku pracy, czy szkolenia zawodowego, jak Szwed. Masz też prawo do zarejestrowania się w szwedzkim "pośredniaku".
Legalna praca
Dla obywateli UE pozwolenie na pracę nie jest w Szwecji wymagane. Jeżeli praca nie przekroczy 90 dni, nie musisz też mieć pozwolenia na pobyt w tym kraju. Gdy okres zatrudnienia będzie dłuższy niż trzy miesiące, musisz zarejestrować się w Szwedzkim Urzędzie Migracyjnym, by uzyskać zezwolenie na pobyt. Do wniosku o taki dokument należy dołączyć np. ofertę pracy lub dokument potwierdzający zawarcie umowy.
Umowa
Umowa o pracę może mieć formę pisemną lub ustną. Pracodawca jest zobowiązany do dostarczenia umowy pracownikowi w formie pisemnej najpóźniej miesiąc po podjęciu przez niego pracy.
Umowa musi zawierać:
* dane firmy,
* datę rozpoczęcia zatrudnienia,
* stanowisko i zakres obowiązków,
* wymiar czasu pracy,
* okres wypowiedzenia,
* wynagrodzenie,
* podpis pracodawcy i pracownika.
Polacy mają prawo do zakładania w Szwecji przedsiębiorstw na identycznych zasadach jak obywatele szwedzcy. Istnieją następujące formy działalności gospodarczej: przedsiębiorca jednoosobowy, spółka prawa cywilnego, spółka handlowa, spółka komandytowa, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością .
Czas pracy
Tygodniowy czas pracy w Szwecji to 40 godzin (8 godzin dziennie). Za pracę w godzinach nadliczbowych należy ci się dodatek wynoszący 50 proc. stałej stawki za godzinę pracy. W niedziele i święta zarobisz nawet dwukrotną stawkę godzinową. Pamiętaj, że liczba nadgodzin nie może przekroczyć 48 godzin w ciągu 4 tygodni albo 50 w ciągu miesiąca. Praca w rolnictwie zazwyczaj nie jest obwarowana żadnymi limitami, pracujemy tyle, ile chcemy. Przy zbiorze runa leśnego sami wyznaczamy sobie, kiedy chcemy pracować.
Urlop
Długość urlopu wypoczynkowego wynosi rocznie co najmniej 25 dni. Osoby zatrudnione tymczasowo i na czas określony mają prawo do płatnego urlopu - pod warunkiem, że przepracowały około 60 godzin.
Płaca
W Szwecji nie ustalono płacy minimalnej, każdy sektor gospodarki kieruje się w sferze płac własnymi prawami.
Średnie miesięczne wynagrodzenie wynosi ok. 8 tys. zł. Najwięcej zarabiają lekarze i dentyści - ok. 25 tys. zł, pielęgniarki - ok. 10 tys. zł, informatycy - ok. 16 tys. zł, kierowcy - ok. 10 tys. zł, wykwalifikowani robotnicy - ok. 8-10 tys. zł, fryzjerzy - ok. 8 tys. zł. Zbieracze runa leśnego mogą zarobić 80- 400 zł dziennie.
W ciągu dnia można zebrać od 50- 100 kg
Ubezpieczenie
W Szwecji każdy pracownik legalnie zatrudniony podlega powszechnemu ubezpieczeniu społecznemu - na wypadek choroby, rodzicielstwa, wypadku przy pracy lub inwalidztwa. Aby jednak korzystać z bezpłatnej bądź częściowo odpłatnej opieki zdrowotnej musisz otrzymać numer ewidencyjny - Personnummer, który przyznawany jest w Skatteverket (odpowiednik Urzędu Skarbowego). Potem musisz sam zarejestrować się w zakładzie ubezpieczeń (Forsakringskassan) w miejscu zamieszkania. Wysokość składki na ubezpieczenie społeczne zazwyczaj wynosi 33 proc. wynagrodzenia pracownika, a pracujący na własny rachunek potrącane mają 31 proc. Oprócz tego każdy ubezpieczony w kraju Polak ma prawo do skorzystania z opieki medycznej na podstawie karty EKUZ. Otrzymasz ją bezpłatnie w swoim oddziale NFZ.
Koszty życia
Ceny żywności i koszty utrzymania w Szwecji są bardzo wysokie. Miejsce w domku kempingowym kosztuje ok. 25 -50 zł za dobę. Wynajęcie pokoju to wydatek 1 -2 tys. zł. Dwupokojowe mieszkanie możesz wynająć za ok. 3 tys. zł miesięcznie, czteropokojowe na prowincji za 3-4 tys. zł (najdroższe mieszkania są w centrum Sztokholmu).
Orientacyjne ceny w Szwecji:
bochenek chleba (1/2kg) - 20 -25 SEK
1 l mleko - 10 SEK (ok. 5 zł)
1 kg wołowiny - 80 - 150 SEK (ok. 40 - 75 zł)
1 kg wieprzowiny - 60 -120 SEK ( ok. 30 - 60 zł)
1 kg drobiu - 40 - 60 SEK (ok. 20-30 zł)
10 jaj - 30 SEK (ok. 15 zł)
1 kg sera żółtego - 60 -120 SEK (ok. 30 - 60 zł)
masło (500g) - 30 SEK (ok. 15 zł)
1 kg cukier - 8 SEK (ok. 4 zł)
Najtaniej jest w supermarketach i dyskontach. Natomiast najdroższe są typowo szwedzkie osiedlowe sklepy.
Restauracje:
Posiłek w barze/niedrogiej restauracji - ok. 100 SEK (ok. 50 zł)Posiłek dla 2 os., z 3 dań w restauracji średniej klasy - ok. 500 SEK (ok. 250 zł)Zestaw w fast foodzie -ok. 70 SEK (ok. 35 zł)Piwo z beczki (0,5l) - ok. 50 SEK (ok. 25 zł)
1 korona szwedzka (SEK) = ok. 0.50 zł.
Tu znajdziesz oferty pracy w Szwecji:
www.ams.se
http://praca.trovit.pl/praca-sezonowa-szwecja-2013
www.praca-szwecja.eu
www.szwecja.igns.pl
http://pracujwszwecji.ovh.org
Ambasada RP w SztokholmieKarlavägen 35114 31 Sztokholm.: 08- 505 750 00Faks: 0046 8 5057 5086
Wydział Konsularny Ambasady RP w Sztokholmie
Prästgĺrdsgatan 5, 172 32 Sundbyberg
GODZINY PRZYJĘĆ: poniedziałek, środa, czwartek, i piątek: godz. 10.00-15.00wtorek: godz. 13.00-18.00 Tel 08 - 564 829 00
Norwegia
Polacy najczęściej jeżdżą do Norwegi na zbiory truskawek, malin i borówek. Sezon w Norwegii trwa przez ok. 3 miesiące – od czerwca do sierpnia. W tym czasie wakaty są również w rolnictwie - przy zwierzętach czy uprawie roślin oraz przy odnawianiu domów, w tym malowanie.
Pozwolenie na pracę
Norweski pracodawca zatrudniając cudzoziemca do pracy sezonowej, musi zapewnić dokładnie takie same warunki pracy i płacy, jak rodowitemu Norwegowi.
Jeżeli będziesz pracować krócej niż trzy miesiące nie musisz mieć pozwolenia na pobyt ani na pracę. Polacy, posiadający ofertę pracy od norweskiego pracodawcy na pracę ponad 3 miesiące muszą wystąpić o pozwolenie na dłuższy pobyt z prawem do podjęcia pracy w Norwegi. O pozwolenie możesz starać się we wszystkich komisariatach policji, a także we wszystkich norweskich placówkach dyplomatyczno – konsularnych. Wniosek składać może osoba szukająca zatrudnienia, jak i pracodawca. Do wniosku dołącz wypełniony formularz ze zdjęciem, poświadczenie zatrudnienia lub ksero umowy o pracę oraz paszport. Warunkiem koniecznym ubiegania się o pozwolenie na pracę jest otrzymanie pracy w pełnym wymiarze czasu pracy (40 godzin tygodniowo).
Jeżeli nie masz pracy, na jej poszukiwanie masz pół roku. Musisz jednak zarejestrować się w norweskim pośredniaku. Jeśli tego nie zrobisz po 3 miesiącach będziesz musiał opuścić Norwegię
Praca - formalności
Po otrzymaniu zezwolenia na pobyt czasowy, musisz zgłosić się do Urzędu Ewidencji Ludności (Folkeregisteret), gdzie otrzymasz numer identyfikacyjny D-nummer lub norweski PESEL (fodselsnummer). Następnie rejestrujesz się w urzędzie podatkowym (Skattekort) i tam składasz wniosek o kartę podatkową. Pamiętaj, żeby ją jak najszybciej przekazać pracodawcy. Jeżeli tego nie zrobisz, pracodawca będzie potrącać aż 50 proc. podatku z twoich zarobków.
Umowa
Niezależnie od tego, czy jesteś zatrudniony na czas nieokreślony lub określony, zawsze powinieneś zawrzeć umowę o pracę. Umowa o pracę powinna zawierać:
* dane pracodawcy i pracownika,
* datę rozpoczęcia pracy,
* stanowisko i obowiązki pracownika,
* rodzaj zatrudnienia (umowa na czas określony lub nieokreślony),
* termin wypowiedzenia lub datę wygaśnięcia umowy,
* wynagrodzenie, godziny pracy i płatny urlop.
Czas pracy
W Norwegii pracuje się maksymalnie 40 godzin tygodniowo, nie dłużej niż 9 godzin na dzień. Jeżeli pracujesz na różne zmiany lub w weekendy masz prawo żądać podpisania umowy na pracę w wymiarze maksymalnie 38 godzin w tygodniu. Za prace w godzinach nadliczbowych należy ci się wynagrodzenie co najmniej o 40 proc. wyższe.
Urlop
Pracownikowi przysługuje prawo do 25 dni urlopu w roku. Soboty liczą się jako dni robocze, chociaż normalnie są wolne od pracy.
Płaca
Podobnie jak w Szwecji nie obowiązują tu minimalne ustawowe stawki wynagrodzenia. Średnie zarobki wynoszą ok. 17 tys. zł. Budowlaniec zarobi ok. 11 tys. zł, kierowca tira ok. 14 tys. zł, inżynier ok. 22 tys. zł, fryzjer ok. 14 tys. zł, lekarz ok. 30 tys. zł.
Przy zbiorze owoców stawka za godzinę wynosi ok. 40 -50 zł, Przy pracy w polu ok. 40- 60 zł. Najwięcej zarobisz jednak przy sezonowych pracach budowlanych - nawet 850 zł dziennie.
Ubezpieczenie
Jeżeli pracujesz legalnie, automatycznie zostajesz członkiem norweskiego systemu ubezpieczeń społecznych. Jako pracownik masz obowiązek płacenia składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości 7,8 proc.wynagrodzenia brutto. Osoby tzw. samozatrudnione muszą odprowadzić 11 proc.
Składki zostają potrącane wraz z podatkiem. Oprócz tego każdy ubezpieczony w kraju Polak ma prawo do skorzystania z opieki medycznej na podstawie karty EKUZ, którą otrzyma bezpłatnie w swoim oddziale NFZ.
Koszty życia
Koszt wynajmu mieszkania lub pokoju zależny jest od miasta (najdroższym jest Oslo). Średnio za wynajęcie mieszkania zapłacisz ok. 2 – 4 tys. zł miesięcznie. Musisz też liczyć się z kosztem depozytu (przeważnie w wysokości 3-miesięcznego czynszu). Na wyżywienie wydasz ok. 1,5 - 2 tys. zł.
Orientacyjne ceny
* Chleb – ok. 20 NOK (ok. 11 zł) ,
* masło 250 g – ok. 20 NOK (ok. 11 zł),
* jaja 10 szt – ok. 50 NOK (ok. 26 zł),
* mleko1l – ok. 15 NOK (8 zł),
* ser żółty 1kg –ok. 80 NOK (ok. 40 zł),
* parówki (600g) – ok. 40 NOK (ok. 20 zł),
* schab 1k – ok. 70 NOK (ok. 35 zł),
* szynka 1kg – ok.80 NOK (ok. 40 zł),
* ziemniaki 2 kg – ok. 20 NOK (ok. 10 zł),
* cukier 1kg – ok. 20 NOK (ok. 10 zł).
1 korona norweska (NOK) = 0.55 zł
Tu znajdziesz oferty pracy w Norwegii:
http://praca.trovit.pl/praca-produkcji-norwegii
http://norwegia.pracabc.pl/
www.jobs.pl/praca/panstwo-norwegia
www.pracanorwegia.pl/
Ambasada RP w Oslo
Olav Kyrres plass 1, 0244 Oslo
Tel.+47 24110850
Faks:+47 22444839
Wydział Konsularny
Nedre Vollgate 5, 0158 Oslo
Telefon: (0047) 21 03 72 00
Fax: (0047) 21 03 72 01
Adres e-mail: [email protected]
Godziny przyjęć interesantów:
Poniedziałek, Wtorek, Czwartek, Piątek: 10.00 - 13.00
Środa: 14.00 - 17.00