Renta rodzinna może być przyznana członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci:
pobierała emeryturę lub rentę z powodu niezdolności do pracy albo spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń,
pobierała zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.
Przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła spełniała warunki do uzyskania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
Kto ma prawo do renty rodzinnej
w Dzieci - do ukończenia 16. roku życia lub 25. roku życia, jeśli się uczą, lub bez względu na wiek - dzieci, które stały się całkowicie niezdolne do pracy przed 16. rokiem życia lub w czasie nauki w szkole do ukończenia 25. roku życia.
w Wnuki i rodzeństwo przyjęte na wychowanie przed osiągnięciem pełnoletności i co najmniej na rok przed śmiercią emeryta lub rencisty (chyba że śmierć była następstwem wypadku) i nie mają prawa do renty rodzinnej po zmarłych rodzicach albo gdy rodzice żyją, ale nie mogą zapewnić im utrzymania, albo gdy rencista był ich opiekunem ustanowionym przez sąd.
w Rodzice, jeżeli:
zmarły bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania;
spełniają warunki wymagane do przyznania renty rodzinnej dla wdowy lub wdowca (wiek, niezdolność do pracy lub wychowywanie małoletnich dzieci lub dzieci całkowicie niezdolnych do pracy bądź do samodzielnej egzystencji - uprawnionych do renty rodzinnej).
w Wdowa, która w chwili śmierci męża pozostawała we wspólności małżeńskiej, jeżeli:
w chwili jego śmierci ukończyła 50 lat albo
była niezdolna do pracy, albo
stała się niezdolna do pracy po śmierci współmałżonka w czasie nie dłuższym niż 5 lat od jego śmierci, albo
wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku, które nie ukończyło 16 lat, a gdy się uczy - 18 lat, albo
opiekuje się dzieckiem uprawnionym do renty rodzinnej, całkowicie niezdolnym do pracy lub do samodzielnej egzystencji.
w Małżonka rozwiedziona (wdowa), która w chwili śmierci męża nie pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej, jeżeli - oprócz spełnienia warunków wymaganych od wdowy - w chwili śmierci męża miała prawo do alimentów z jego strony ustalone wyrokiem sądowym lub ugodą sądową.
Uwaga! Wdowa, która nie spełnia warunków wymaganych do przyznania renty rodzinnej i nie ma żadnych źródeł utrzymania, ma prawo do okresowej renty rodzinnej przez rok od dnia śmierci męża albo przez okres zdobywania kwalifikacji do pracy zarobkowej (nie dłużej niż przez dwa lata od śmierci męża).
w Wdowiec - na takich samych zasadach jak wdowa (ma prawo do renty rodzinnej, jeśli skończył 50 lat).
Złóż wniosek
Aby otrzymać rentę, musisz wypełnić wniosek (ZUS Rp-2). Trzeba do niego dołączyć:
akt zgonu,
dokument potwierdzający datę urodzenia wnioskodawcy,
odpis skrócony aktu małżeństwa,
zaświadczenie o stanie zdrowia wdowy lub wdowca,
oświadczenie o pozostawaniu we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci współmałżonka, a gdy takiej wspólności nie było, dokument o ustaleniu prawa do alimentów na podstawie wyroku lub ugody sądowej,
oświadczenie o wysokości dochodów.
Uwaga! Gdy osoba zmarła była emerytem (-ką) lub rencistą (-ką), nie musisz kompletować dokumentacji dotyczącej jego zatrudnienia, bo ta jest już w aktach ZUS.
Sprawdź ile dostaniesz
, dla jednej osoby uprawnionej - 85 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,
dla dwóch osób - 90 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,
dla trzech lub więcej osób - 95 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu.
Wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje jedna wspólna renta rodzinna. Jest ona dzielona na równe części między osoby uprawnione.
Komu renta socjalna
Może się o nią starać osoba pełnoletnia, która jest całkowicie niezdolna do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:
przed ukończeniem 18. roku życia;
w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej, przed ukończeniem 25. roku życia albo
w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.
Najczęściej chodzi tu o wypadek czy ciężką chorobę, która pojawiła się w okresie dzieciństwa lub młodości i - co równie ważne - która spowodowała, iż dana osoba jest całkowicie niezdolna do pracy po osiągnięciu pełnoletności lub po zakończeniu nauki. Czasami bowiem skutki wypadku lub choroby mogą się ujawnić dopiero po wielu latach od nieszczęśliwego zdarzenia czy wykrycia schorzenia. Renta socjalna może być przyznana na stałe - jeżeli niezdolność do pracy jest trwała - lub na wskazany okres - jeśli niezdolność do pracy jest czasowa.
Jak złożyć wniosek
Wniosek o rentę socjalną składasz w oddziale ZUS właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. Powinieneś do niego dołączyć m.in.:
zaświadczenie o stanie zdrowia wystawione przez lekarza prowadzącego,
dokumentację medyczną oraz inne dokumenty mające znaczenie dla wydania orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy,
zaświadczenie o wysokości dochodów,
zaświadczenie z gminy, jeśli jesteś właścicielem, posiadaczem lub współwłaścicielem nieruchomości rolnej.
Uwaga! Od decyzji ZUS odmawiającej przyznania ci renty socjalnej możesz zgłosić sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS w ciągu 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia.
Ile dostaniesz
Renta socjalna jest przyznawana w stałej wysokości i wynosi ona 84 proc. renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Najniższa renta socjalna to od 1 marca 2015 r. - 739,58 zł.