Skąd się wziął pomysł akcji bezpłatnych porad prawnych?
Pomysł zorganizowania akcji, w której adwokaci działaliby pro publico bono i świadczyli pomoc prawną osobom w trudnej sytuacji finansowej powstał w 2009 roku. Pomysłodawcą była ówczesna prezes Naczelnej Rady Adwokackie, Joanna Agacka-Indecka. Od samego początku akcja spotykała się z bardzo dużym zainteresowaniem. Odbywa się cyklicznie co roku, a w tym roku zbiega się z piątą rocznicą śmierci Joanny Agackiej-Indeckiej, która zginęła tragicznie w katastrofie smoleńskiej. Tegorocznemu Dniu Bezpłatnej Pomocy Prawnej patronuje prezydent Bronisław Komorowski.
To już IX Dzień Bezpłatnych Porad Adwokackich. Komu chcecie pomagać?
Inicjatywa Naczelnej Rady Adwokackiej adresowana jest do osób, których sytuacja materialna lub życiowa nie pozwala na skorzystanie z pomocy prawnika na zwykłych zasadach. Biorą w niej udział adwokaci i aplikanci adwokaccy w całej Polsce w siedzibach kancelarii adwokackich oraz niektórych okręgowych radach adwokackich będą dyżurowali adwokaci i aplikanci adwokaccy. Pełna lista dostępna będzie na stronie adwokatura.pl, na stronach okręgowych rad adwokackich oraz pod numerem telefonu 22 505 25 00.
Czy Polacy chętnie korzystają z bezpłatnej pomocy prawnej, wiedzą, gdzie jej szukać?
Ocenia się, że mniej więcej 70 proc, Polaków nigdy nie korzystało z pomocy profesjonalnego prawnika takiego jak adwokat. W dodatku zjawiają się w kancelarii, dopiero wtedy, gdy sprawa jest już w sądzie. Wtedy uzyskanie pozytywnego rozstrzygnięcia wymaga większych nakładów pracy i dużo większych kosztów. Generalnie Polacy nie zgłaszają się po pomoc do adwokata zanim dokonają jakichkolwiek czynności prawnych czy zanim złożą jakieś oświadczenie, które wiąże się ze skutkami prawnymi. Jeśli np. zawierają umowę, wcześniej nie proszą o poradę, jak zabezpieczyć swoje prawa. Zjawiają się w kancelarii w momencie, gdy już podpisali umowę, a ona nie odpowiada ich oczekiwaniom czy mają problemy z jej wykonaniem. Gdyby zgłosili się wcześniej, byłaby większa szansa na uniknięcie tych problemów. Ustawodawca przewidział możliwość skorzystania przez najbiedniejszych z darmowej pomocy adwokata z urzędu, ale dopiero na etapie postępowania przed sądem. Natomiast w Polsce ciągle nie ma ustawy o bezpłatnej pomocy prawnej przedsądowej.
W jaki sposób będzie można skorzystać z pomocy adwokatów w IX Dniu Bezpłatnych Porad Prawnych?
Wystarczy zgłosić się do jednej z kancelarii adwokackich biorących udział w akcji. 18 kwietnia w godz. 9-15 dyżurujący adwokaci będą udzielać osobom w trudnej sytuacji majątkowej bezpłatnych porad prawnych. Osoby zainteresowane powinny zabrać ze sobą dokumentację dotyczącą ich spraw (np. umowy, akty notarialne, pisma z urzędów). Pozwoli to adwokatom na dokładne zapoznanie się z problemem i pełniejszą poradę. W czasie spotkania prawnik poinformuje o przysługujących im prawach, ewentualnie o działaniach prawnych, które należy podjąć.
W jakich sprawach najczęściej Polacy szukają bezpłatnej pomocy prawnej?
Najczęściej zainteresowani oczekują pomocy w sprawach spadkowych i rodzinnych. Pytają również o kwestie związane z prawem pracy, prawem ubezpieczeniowym, a także dotyczącym nieruchomości i wypadków komunikacyjnych. Czasami zgłaszane są problemy z zakresu prawa karnego.
Czy każdy może przyjść i uzyskać darmową poradę adwokata?
W czasie akcji nie będziemy weryfikować sytuacji finansowej osób zgłaszających się. Osoby, które stać na opłacenie porady prawnej u prawnika, powinny mieć świadomość, że zgłaszając się w tym dniu do adwokata nadużywają jego dobrej woli i zabierają cenny czas, który mógłby poświęcić naprawdę potrzebującym pomocy. W ubiegłym roku w akcji wzięło udział ponad 900 adwokatów i aplikantów adwokackich, którzy udzielili około 10 tysięcy porad prawnych. Przyjmowali petentów w 206 miejscowościach.