RZĄDOWE ZMIANY DLA OPIEKUNÓW OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Ustawa musi zostać zmieniona, ponieważ została zakwestionowana przez Trybunał Konstytucyjny. Propozycje MPiPS są korzystniejsze dla opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych. Przede wszystkim zakładają, że świadczenie pielęgnacyjne otrzymają wszystkie osoby, które zrezygnują z pracy (lub jej nie podejmą) z powodu opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny. Ich dochód na osobę w rodzinie nie będzie mógł jednak przekroczyć 1 tys. zł.

Więcej dla opiekunów osób dorosłych

Dzisiaj świadczenie pielęgnacyjne jest wypłacane opiekunom osób, których niepełnosprawność powstała do ukończenia 18. roku życia lub, jeśli się uczyły, do ukończenia 25. roku życia. Opiekunowie pozostałych osób niepełnosprawnych otrzymują inne wsparcie – zasiłek dla opiekuna lub specjalny zasiłek opiekuńczy. Zgodnie z nowymi przepisami wszyscy opiekunowie będą dostawać świadczenie pielęgnacyjne, jednak jego wysokość będzie zależała od wieku osoby niepełnosprawnej. Świadczenie co roku będzie podlegać waloryzacji. Ile wyniesie świadczenie?

• opiekunowie osób, które nie ukończyły 18 lat lub 25 lat, jeśli się uczą, otrzymają na rękę 1200 zł (brutto 1638 zł) w 2015 r. oraz 1300 zł (brutto 1774 zł) od 2016 r.

• opiekunowie osób starszych niż odpowiednio 18 i 25 lat otrzymają świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 800 zł (brutto 1092 zł). Dla porównania: zasiłek dla opiekuna i specjalny zasiłek opiekuńczy wynoszą obecnie 520 zł (brutto 710 zł).

Dla obecnych beneficjentów nic się nie zmieni

Zmiany w przepisach nie dotyczą opiekunów osób niepełnosprawnych, którzy obecnie pobierają świadczenie pielęgnacyjne. Oni zachowują tzw. prawa nabyte. W tym roku dostają 1200 zł na rękę miesięcznie, od przyszłego 1300 zł na rękę. W kolejnych latach ich świadczenia będą waloryzowane o wysokość płacy minimalnej. Dla tych osób nie obowiązuje tak- że kryterium dochodowe! Będzie ono obowiązywało wyłącznie te osoby, które wejdą do systemu po wprowadzeniu w życie zmian. Dlaczego więc w ogóle zostało wprowadzone? Bo zalecił je Trybunał Konstytucyjny.

Wsparcie dla obojga rodziców

Bywają rodziny, które opiekują się więcej niż jedną osobą niepełnosprawną. Do tej pory zdarzało się, że oboje rodzice musieli zrezygnować z pracy, by zająć się swoimi niepełnosprawnymi dziećmi, ale przysługiwało im tylko jedno świadczenie. Gdy propozycje MPiPS wejdą w życie, ta sytuacja się zmieni i każdy z opiekunów będzie mógł otrzymać świadczenie, gdy zrezygnuje z pracy. O świadczenie opiekuńcze będą się mogli ubiegać także emeryci i renciści – w świetle obecnie obowiązujących przepisów nie mają takiej możliwości. Emerytom i rencistom będzie przysługiwała róż- nica między kwotą świadczenia a kwotą pobieranej emerytury lub renty.

Inne wsparcie dla opiekunów

Projekt nowych przepisów przygotowanych przez ministerstwo zakłada także inną niż finansowa formę pomocy dla opiekunów osób niepełnosprawnych, zarówno dorosłych, jak i dzieci. W przypadku śmierci podopiecznych opiekunowie utracą świadczenie pielęgnacyjne, ale otrzymają zasiłek dla osoby bezrobotnej na takich samych zasadach, jak osoby tracące pracę. Zasiłek dla bezrobotnych będzie im także przysługiwał w przypadku, gdy orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności ich podopiecznego utraci ważność. Opiekunowie będą również mogli skorzystać ze staży, szkoleń, grantów i dotacji na założenie działalności gospodarczej.

WIĘCEJ DLA NIEPEŁNOSPRAWNYCH

W 2014 roku rząd przeznaczył aż 14 miliardów złotych na wsparcie osób niepełnosprawnych i ich opiekunów, a na świadczenia pielęgnacyjne blisko 100 mln zł. Wydatki na osoby pobierające świadczenia dla opiekunów wzrosły w ciągu 8 lat ponad czterokrotnie. Nowe zasady przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego to nie jedyna zmiana w systemie wsparcia osób niepełnosprawnych i ich opiekunów. Rząd pracuje wraz ze środowiskiem niepełnosprawnych. Udało się już także zwiększyć pomoc finansową dla opiekunów oraz dofinansowanie do rehabilitacji, przedmiotów ortopedycznych czy likwidacji barier architektonicznych.

Górna granica dofinansowania do turnusów rehabilitacyjnych dotychczas wynosiła 1323 zł, obecnie jest to 1512 zł. W przypadku sprzętu rehabilitacyjnego dofinansowanie pokrywa do 80 proc. kosztów (wcześniej było to nie więcej niż 60 proc.), zaś przy likwidacji barier architektonicznych 95 proc. kosztów, czyli nawet 57 tys. zł (wcześniej było to 80 proc.). Lepsze są także zachęty dla firm do zatrudniania osób niepełnosprawnych. Rząd rozszerzył krąg osób, za które pracodawca może dostać dofinansowanie. Do tej grupy zostały dołączone osoby, których niepełnosprawność powstała w czasie pracy.

Firma zatrudniająca osobę ze znacznym stopniem niepełnosprawności dostanie 1,8 tys. zł, z umiarkowanym stopniem – 1,1 tys. zł, z lekkim – 450 zł. Dodatkowe 600 zł do wynagrodzenia dostanie osoba z jednym z tzw. schorzeń specjalnych (np. osoby niewidome, autystyczne, chore na epilepsję). Dodatkowo pracodawcy prowadzący zakłady pracy chronionej otrzymają zwrot kosztów budowy lub przebudowy obiektów i pomieszczeń. Osoby niepełnosprawne mogą pracować krócej. Ich czas pracy został skrócony z maksymalnie 8 do 7 godzin dziennie, a w tygodniu z maksymalnie 40 do 35 godzin.