Seniorze! ZOBACZ ile możesz dorobić do emerytury i renty

Jeśli jesteś emerytem lub rencistą, a chcesz dalej pracować, masz obowiązek zawiadomić o tym oddział ZUS wypłacający ci świadczenie (obowiązek ten nie dotyczy emerytów, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny).

UWAGA!

Ustalone prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu kontynuowania zatrudnienia w ramach tego samego stosunku pracy i na rzecz tego samego pracodawcy (tych samych pracodawców), u którego pracowali przed przejściem na emeryturę.

Co się wlicza do przychodu

Każdy dorabiający powinien najpierw sprawdzić czy przewidywany zarobek będzie miał wpływ na wysokość otrzymywanego świadczenia. Jeśli tak, będzie musiał po zakończeniu roku poinformować ZUS o uzyskiwanym przychodzie w celu rozliczenia (nie później niż do końca lutego).

Jednocześnie powinien poinformować ZUS o wysokości przychodu, który zamierza osiągać w danym roku kalendarzowym (druki takich oświadczeń są dostępne w placówkach ZUS i na stronie internetowej). Zainteresowany musi liczyć się z tym, że jego prawo do emerytury lub renty może być zawieszane lub dostanie mniej pieniędzy (to zależy od tego, w jakiej wysokości zadeklaruje z tej pracy przychód – nie dochód, czyli jaka jest kwota, od której odprowadzane są składki na ubezpieczenia społeczne).

Ważne jest też to, z jakiego tytułu osiąga się przychód. Niektóre przychody nie mają wpływu na wysokość świadczenia, jeżeli są z działalności, która nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. Do przychodów mających wpływ na zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń wlicza się m.in. kwoty pobranych zasiłków: chorobowego i opiekuńczego oraz kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego.

Natomiast nie bierze się pod uwagę m.in.: nagród jubileuszowych, odpraw pieniężnych przysługujących w związku z przejściem na emeryturę, odpraw, odszkodowań i rekompensat wypłacanych pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.

UWAGA!

Emeryt lub rencista informując ZUS o uzyskanym przychodzie, ma obowiązek poinformować także o wysokości pobranego zasiłku chorobowego czy świadczenia rehabilitacyjnego mimo, że od tych kwot nie jest opłacana składka na ubezpieczenia społeczne. Jakie zarobki wpływają na zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia Na zawieszenie lub zmniejszenie emerytury lub renty wpływa przychód uzyskany z tytułu wykonywania działalności podlegającej obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym oraz z tytułu służby.

Jest to:

• praca wykonywana w ramach umowy o pracę;
• praca wykonywana na podstawie umowy o pracę nakładczą;
• praca wykonywana na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące tych umów oraz osób z nimi współpracujących albo umowy o dzieło, której wykonywanie jest objęte obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli umowę taką emeryt lub rencista zawarł z pracodawcą, u którego nadal jest zatrudniony lub jeżeli w ramach takiej umowy (zawartej z inną firmą) wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, u którego jest zatrudniony;
• prowadzenia pozarolniczej działalności oraz współpraca przy jej wykonywaniu;
• praca wykonywana w rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych;
• sprawowanie mandatu posła (również posła do Parlamentu Europejskiego) oraz senatora;
• pobieranie stypendium sportowego;
• odpłatne świadczenie pracy, na podstawie skierowania do pracy, w czasie kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania;
• uposażenie z tytułu pełnienia służby w tzw. służbach mundurowych.

Kto może dorabiać bez ograniczeń

Niezależnie od wysokości dodatkowych zarobków nie mogą być zawieszone ani zmniejszone świadczenia:

• emerytów, którzy ukończyli powszechny wiek emerytalny, ustalany indywidualnie – w zależności od daty urodzenia;
• osób uprawnionych do renty: inwalidy wojennego, z tytułu pobytu w obozie i w miejscach odosobnienia i rent rodzinnych po tych inwalidach;
• osób uprawnionych do renty inwalidy wojskowego w związku ze służbą wojskową i renty rodzinnej po żołnierzu, którego śmierć pozostaje w związku ze służbą wojskową;
• osób, które osiągały przychód z tytułu pracy nie podlegającej obowiązkowi ubezpieczeń społecznych (np. samoistna, a więc nie wykonywana na rzecz pracodawcy, umowa o dzieło), bowiem przychody z takiej pracy pozostają bez wpływu na wysokość należnych świadczeń;
• osób, które zgłosiły wniosek o zawieszenie świadczenia i przez cały rok kalendarzowy emerytura lub renta nie była im wypłacana, a więc skorzystały z możliwości zawieszenia świadczenia, bez wskazywania przyczyny złożenia takiego wniosku.

Poza tym bez żadnych ograniczeń można zarabiać z tytułu:

• praw autorskich i patentowych;
• wynajmu lub dzierżawy nieruchomości lub lokali;
• honorariów z tytułu działalności twórczej;
• darowizn i zapomóg.

Kiedy ZUS zmniejszy lub zawiesi emeryturę

Przychodem, który może spowodować zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia jest podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, czyli kwota, od której odprowadzane są składki. Wysokość kwot wpływających na zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia zmienia się cztery razy do roku: w marcu, czerwcu, wrześniu i grudniu. Możesz bezkarnie dorabiać do emerytury lub renty, jeśli twój przychód nie jest wyższy niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (za poprzedni kwartał ostatnio ogłoszonego przez prezesa GUS). Jeśli jednak przekroczysz ten próg, ZUS może ci zawiesić lub zmniejszyć świadczenie.

Twoja emerytura lub renta zostanie zmniejszona, gdy osiągniesz przychód przekraczający 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ale nie wyższy niż 130 proc. tego wynagrodzenia. Jeśli twój przychód przekroczy 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ZUS zawiesi ci wypłatę świadczenia.