Strategiczna inwestycja GAZ-SYSTEM

GAZ-SYSTEM to spółka skarbu państwa i jedyny podmiot w kraju, który odpowiada za transport gazu ziemnego i zarządzanie siecią gazociągów przesyłowych wysokiego ciśnienia. Spółka współtworzy zintegrowany system przesyłowy gazu w Europie i jest niezależnym operatorem polskiego odcinka gazociągu jamalskiego. Zarządza siecią ponad 12 tys. kilometrów gazociągów, w tym gazociągiem podmorskim Baltic Pipe, 15 tłoczniami gazu oraz gazowymi połączeniami transgranicznymi na granicach z państwami sąsiadującymi.

Dywersyfikacja

GAZ-SYSTEM ma kluczowe znaczenie zarówno dla gospodarki, jak i bezpieczeństwa energetycznego Polski, które znacząco wzrosło dzięki realizowanym przez spółkę wielkoskalowym inwestycjom. Budowa ponad 1000 km nowych gazociągów, w tym Baltic Pipe oraz połączenia transgraniczne z Litwą i Słowacją, przyczyniły się do całkowitego uniezależnienia kraju od dostaw gazu z Rosji.

Rola LNG na świecie wzrasta

Agresja Rosji na Ukrainę zdestabilizowała rynek energetyczny na całym świecie i pokazała, że dostawy gazu mogą stać się bardzo groźną bronią wykorzystywaną podczas wojny. Z tego powodu kraje Unii Europejskiej zaczęły intensywnie dywersyfikować źródła dostaw m.in. poprzez infrastrukturę LNG. W dobie kryzysu energetycznego to właśnie Polska, która przez lata importowała większość „błękitnego paliwa” ze Wschodu, zrobiła najwięcej, aby uniezależnić się od rosyjskiego gazu. Konsekwentna rozbudowa infrastruktury służącej dywersyfikacji dostaw pozwoliła w latach 2014–2021 ograniczyć importowany z Rosji gaz o 14 proc., a już w I kwartale 2023 r. – całkowicie go wyeliminować.

Wzrost dostaw LNG do Europy

W 2022 r. głównym dostawcą LNG (42 proc. całego importu LNG) do Europy były Stany Zjednoczone – dwukrotnie w tym czasie zwiększając eksport gazu do UE. Europa, jako największy na świecie importer LNG, w I połowie ub.r. sprowadziła prawie 65 mld m3 LNG. W porównaniu do 2021 r. – w 2022 r. import LNG do Europy wzrósł o 60 proc. Największy wzrost importu gazu LNG miał miejsce w Belgii (o 136 proc.), następnie we Francji (o 96 proc.), Holandii (o 94 proc.), Litwie i Wielkiej Brytanii.

LNG a transformacja energetyczna i ekologia

Według bussinesinsider.pl w czerwcu br. cena gazu europejskiego wynosiła 29 euro za 1 MWh i systematycznie spadała na giełdzie ICE (Intercontinental Exchange). Ponieważ Rosja straciła możliwość dyktowania cen gazu na rynku, a kraje UE zaczęły poszukiwać innych źródeł LNG – gaz staniał od początku roku aż o 64 proc.! Uwzględniając koszty samego surowca i emisji dwutlenku węgla, który powstaje przy spalaniu gazu i węgla – energia elektryczna z gazu jest dziś tańsza. W dobie regulacji i wytycznych Unii Europejskiej w kwestii dekarbonizacji, węgiel staje się mniej opłacalny. LNG będzie coraz ważniejszym elementem gospodarek, które dążą do niskoemisyjności, ponieważ w przeciwieństwie do węgla – emituje on mniej zanieczyszczeń. LNG jest bezpieczne, tańsze w transporcie i magazynowaniu. Dlatego też planowana realizacja nowego Terminalu FSRU w Zatoce Gdańskiej wpisuje się w proces energetycznej transformacji i zwiększa bezpieczeństwo energetyczne kraju i Europy. Z kolei przechodzenie na mniej emisyjne źródła energii – w przyszłości może wpłynąć na niższe ceny energii.

Terminal FSRU w Zatoce Gdańskiej

Terminal FSRU to kolejny element – obok Terminalu LNG w Świnoujściu i gazociągu Baltic Pipe – niezbędny do stworzenia w Polsce regionalnego hubu gazowego. Nowa infrastruktura umożliwi odbiór LNG dostarczanego drogą morską z różnych rejonów świata. W ten sposób zwiększy się bezpieczeństwo energetyczne Polski oraz państw Europy Środkowo-Wschodniej.

Obecnie realizowana inwestycja GAZ-SYSTEM zakłada uruchomienie pływającego Terminalu FSRU (ang. Floating Storage Regasification Unit) w Zatoce Gdańskiej. To jednostka pływająca służąca do wyładunku LNG, jego składowania i regazyfikacji (przemiany gazu ziemnego, dostarczonego w stanie płynnym, do stanu gazowego).

Elementy inwestycji

1. Terminal FSRU

Terminal FSRU będzie na stałe zacumowany na wodach Zatoki Gdańskiej, z dala od linii brzegowej. Umożliwi prowadzenie procesu regazyfikacji na poziomie 6,1 mld m3 paliwa gazowego rocznie, z możliwością rozbudowy mocy poprzez dostawienie drugiej jednostki. Rozbudowa zależeć będzie od sytuacji na rynku oraz zapotrzebowania na gaz ziemny w kraju i w regionie.

2. Gazociąg podmorski

Projekt inwestycji obejmuje stanowisko postojowe terminalu FSRU oraz gazociąg podmorski o długości około 3 km, który połączy terminal z krajowym systemem przesyłowym. Rurociąg zostanie ułożony z wykorzystaniem bezwykopowej metody mikrotunelowania, co pozwoli uniknąć ingerencji w obszar plaży podczas budowy.

3. Gazociągi lądowe

Ważnym elementem inwestycji jest rozbudowa krajowej sieci gazociągów przesyłowych – dzięki temu możliwy będzie przesył gazu z Terminalu FSRU do odbiorców. W tym celu powstanie ok. 250 km nowych gazociągów lądowych.

Będą one rozprowadzały gaz z rejonu Gdańska do klientów w Polsce i w regionie. Prace obejmują budowę:

- gazociągu Kolnik – Gdańsk o długości ok. 35 km,

- gazociągu Gardeja – Kolnik o długości ok. 86 km,

- gazociągu Gustorzyn – Gardeja o długości ok. 128 km

Korzyści z inwestycji

Uruchomienie Terminalu FSRU w Zatoce Gdańskiej niesie ze sobą liczne korzyści m.in.:

- dywersyfikację źródeł i kierunków dostaw gazu ziemnego i zwiększenie niezależności energetycznej kraju i państw UE,

- zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego Polski i Europy Środkowo-Wschodniej,

- korzystny wpływ na rozwój i konkurencyjność rynku gazowego,

- wsparcie zrównoważonego rozwoju rynku energii w Europie,- wsparcie dla transformacji energetycznej i rozwoju OZE,

- dodatkowe środki finansowe dla gmin m.in. z tytułu podatku od nieruchomości.

Status projektu budowy Terminalu FSRU

Obecnie Terminal FSRU w Zatoce Gdańskiej znajduje się na zaawansowanym etapie prac projektowych. W lipcu bieżącego roku GAZ-SYSTEM zakończył procedurę uzyskiwania decyzji administracyjnych dla trzech gazociągów lądowych, które będą realizowane w ramach części lądowej projektu FSRU. Roboty budowlane mają rozpocząć się w 2024 roku. Natomiast w ramach części morskiej projektu FSRU trwają prace nad zaprojektowaniem stanowiska postojowego dla pływającego Terminalu FSRU oraz odcinka podmorskiego gazociągu, który zostanie umiejscowiony na dnie Zatoki Gdańskiej.

GAZ-SYSTEM analizuje dodatkowo zapotrzebowanie na zakontraktowanie kolejnej jednostki FSRU. Spółka uruchomiła w tym celu procedurę Open Season, która ma potwierdzić realne zapotrzebowanie rynku. Łączna zdolność obu pływających jednostek FSRU może osiągnąć 10,6 mld m sześc. Oddanie całej inwestycji do użytkowania jest planowane w perspektywie 2027/2028 roku.

Czy wiesz, że…

Technologia skraplania gazu ziemnego, a następnie jego regazyfikacji zrewolucjonizowała światowy rynek gazu. Sam proces regazyfikacji odbywa się bez poboru energii z zewnątrz. Terminal regazyfikujący jest energooszczędny i nieuciążliwy dla środowiska. Surowiec, który do niedawna był transportowany wyłącznie gazociągami, dziś trafia do klientów oddalonych nawet o tysiące kilometrów od najbliższych pól gazowych!

Paliwo przyszłości

W celu zmniejszenia kosztów dostawy gazu i oddziaływania transportu gazu ziemnego na środowisko – poddaje się go procesowi skraplania, czyli zmianie stanu z gazowego w ciekły. W tym celu gaz schładzany do temp. -162°C skrapla się, powstaje ciekły gaz ziemny LNG (ang. liquefied natural gas). W tej postaci ma 600-krotnie mniejszą objętość niż gaz. To ułatwia jego transport i magazynowanie – jest bezpieczniejsze i bardziej ekonomiczne. W procesie skraplania usuwana jest też większość zanieczyszczeń, m.in. tlenki węgla, azotu i ciężkie węglowodory.

Na czym polega mikrotunelowanie

Jest to zautomatyzowana technologia wbudowywania rurociągów – przy minimalnym naruszeniu powierzchni terenu. Polega na wydrążeniu dwóch otworów w ziemi: komory startowej i końcowej, pomiędzy którymi drążony jest tunel za pomocą specjalnego wiertła. Rury przewodowe są przeciskane pneumatycznie tuż za umieszczoną na ich czele głowicą. Zdalne sterowanie pracami umożliwia zamontowana na urządzeniu wiertniczym kamera.

Partnerem materiału jest GAZ-SYSTEM S. A.