14 listopada Światowy Dzień Walki z Cukrzycą. Strzeż się cukrzycy!

Cukrzyca to zespół chorobowy, w którym organizm nie może utrzymać na odpowiednim poziomie stężenia glukozy (cukru) we krwi. Organizm trawi pokarmy, a tym samym rozdziela je na pojedyncze składniki, w tym glukozę. Glukoza jest wchłaniana do krwi i rozprowadzana po całym organizmie, gdzie jest wykorzystywana jako źródło energii. Jeśli organizm nie może jej w odpowiedni sposób zagospodarować, poziom cukru we krwi wzrasta znacznie powyżej normy. Maksymalne bezpieczne stężenie glukozy we krwi (glikemia) to 99 mg/dL na czczo. Poziom cukru we krwi rośnie, bo insulina (hormon produkowany w trzustce) źle działa (cukrzyca typu 2) lub jest jej zbyt mało (cukrzyca typu 1). Na cukrzycę typu 1 choruje około 10 proc. osób z cukrzycą. Zwykle występuje ona u osób młodych.

Zwróć uwagę na objawy

W cukrzycy typu 2 organizm produkuje insulinę, ale nie potrafi jej dobrze wykorzystać. Z czasem jej ilość się zmniejsza, prowadząc do rzeczywistego niedoboru tego hormonu.

We wczesnym stadium cukrzycy typu 2 często nie ma żadnych widocznych objawów. Później pojawiają się:

● uczucie zmęczenia,
● sucha i swędząca skóra,
● częste infekcje, zwłaszcza skóry, dróg moczowych i narządówpłciowych,
● zaburzenia widzenia,
● powolne gojenie się ran i owrzodzeń,
● silniejsze niż dotąd uczucie głodu i pragnienia,
● chudnięcie bez przyczyny,
● ciągłe rozdrażnienie.

Cukrzyca typu 2 zwykle ujawnia się osób po 40., ale coraz częściej chorują na nią młodsi.

Kto jest w grupie ryzyka

Niestety, zwykle sam jesteś winien temu, że zaczynasz chorować na cukrzycę.

Przyczyny cukrzycy typu 2 to:
● nadwaga lub otyłość, a więc siedzący tryb życia i zbyt kaloryczne jedzenie,
● palenie papierosów,
● rodzinne obciążenie cukrzycą typu 2,
● cukrzyca rozpoznana w okresie ciąży,
● urodzenie dziecka ważącego powyżej 4 kg,
● przebyty silny stres związany z chorobą albo urazem,
● nadciśnienie tętnicze lub choroba układu sercowo-naczyniowego,
● zbyt wysoki poziom cholesterolu lub trójglicerydów we krwi.

Jeśli prowadzisz niezdrowy tryb życia lub jesteś obciążony rodzinnie, koniecznie badaj poziom cukru we krwi. Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego osoby z grupy ryzyka powinny takie badanie wykonywać co roku! Jeśli podejrzewasz u siebie cukrzycę lub stan przedcukrzycowy, zgłoś się do swojego lekarza pierwszego kontaktu.

Groźne powikłania

Cukrzyca niechlubnie mieści się w grupie 10 przyczyn niepełnosprawności ludzi na całym świecie. Powikłania cukrzycy to: retinopatia – uszkodzenie wzroku, nefropatia – uszkodzenie nerek, neuropatia – uszkodzenie nerwów obwodowych, angiopatia – dotycząca naczyń krwionośnych. Angiopatia tętnic na kończynach dolnych powoduje zespół stopy cukrzycowej i amputację. Jesteśmy jednym z nielicznych krajów w Europie, w których tych amputacji jest ogromnie dużo – ok. 4 tys. rocznie! Cukrzyca powoduje, że dochodzi do rozwoju miażdżycy i do zawału serca. W Polsce z powodu cukrzycy umiera 30 tys. osób rocznie.

Konieczne dieta i wysiłek fizyczny

Osoby z cukrzycą typu 2 otrzymują leki doustne lub insulinę albo leki doustne i insulinę. Leczeniu muszą towarzyszyć ustalona z lekarzem dieta i wysiłek fizyczny. Ruch zwiększa zużycie cukru przez komórki mięśniowe, a to prowadzi do spadku poziomu cukru we krwi. Aktywność fizyczna pozwala pozbyć się nadwagi i zmniejszyć otyłość. Rodzaj gimnastyki zawsze powinien być dostosowany do stanu zdrowia. Regularny wysiłek fizyczny pozwala też zminimalizować ryzyko wystąpienia powikłań cukrzycy.
-

Dr Michał SUTKOWSKI
lekarz rodzinny, rzecznik Kolegium Lekarzy Rodzinnych

STAN PRZEDCUKRZYCOWY MOŻE MIEĆ NAWET 5 MLN POLAKÓW

To ogromnie ważne, by wcześnie wykryć cukrzycę i stan przedcukrzycowy. Zespół prediabetes, czyli taki, gdzie wartości glikemii na czczo (poziom cukru we krwi, przyp. red.) wynoszą od 100 do 126 mg/dL. Takich osób jest w Polsce – uwaga! – nawet około 4–5 mln! Sprawa dotyczy więc ogromnej rzeszy ludzi, którzy już chorują lub są bezpośrednio zagrożeni chorobą. Jeżeli zespół prediabetes jest nieleczony, niekontrolowany, lekceważony – bo w pierwszej fazie może być leczony dietą i ruchem – powoduje określonenastępstwa. Część z cierpiących na niego osób – około 10 proc. rocznie – może wejść w obszar podwyższonej glikemii, charakterystycznej dla cukrzycy. Czyli armia ludzi zasili wkrótce grupę chorych na cukrzycę. Cukrzyca typu 2 nie boli, może nie dawać początkowo żadnych objawów. Pacjent czuje się trochę zmęczony, bywa śpiący, chudnie, co paradoksalnie go cieszy, a ma od lat zespół prediabetes. Bardziej bolesnym skutkiem tej choroby są jednak powikłania, które wynikają z wysokiego poziomu cukru we krwi. Im dłużej ten wysoki poziom cukru się utrzymuje, tym powikłania są większe. To wynika z tego, że my się nie badamy. Badanie cukru jest bardzo proste – gleukometr jest w każdej przychodni.

AKCJĘ EDUKACYJNĄ WSPIERA TEVA PHARMACEUTICALS POLSKA SP. Z O.O.