Symbole Wielkiej Nocy

Zmieniło się to w IV wieku za rządów cesarza Konstantyna. Według legendy,

w czasie bitwy pomiędzy Konstantynem a Maksencjuszem przy moście Mulwijskim, temu pierwszemu ukazał się świetlisty znak krzyża. Krzyż przyniósł mu zwycięstwo i panowanie nad zachodnią częścią cesarstwa. Konstantyn był pierwszym cesarzem, który przeszedł na chrześcijaństwo. Kult krzyża szybko rozpowszechnił się po świecie dzięki matce Konstantyna, św. Helenie. Odszukała ona krzyż, na którym zginął Chrystus na Golgocie. Podobno rozpoznano go dzięki tabliczce, na której Piłat wypisał winę skazańca. Św. Helena podzieliła krzyż Chrystusa na trzy części, aby ofiarować je głównym ośrodkom chrześcijaństwa: Jerozolimie, Rzymowi i Konstantynopolowi. W kolejnych wiekach Krzyż Święty był dzielony na małe cząsteczki, które trafiały jako relikwie do kościołów na całym świecie.

Poncjusz Piłat

Poncjusz to nazwisko rodowe, Piłat – przydomek. Był namiestnikiem Judei, niewielkiej prowincji rzymskiej, zamieszkiwanej przez Żydów, często buntujących się przeciw Rzymowi.

Ojciec Poncjusza był zamożnym właścicielem ziemskim. Po odbyciu służby wojskowej Piłat został protegowanym Lucjusza Sejana, ważnej postaci o ogromnych wpływach na dworze cesarza Tyberiusza. Według przekazów historycznych Piłat był dość łagodnym i skłonnym do ustępstw zarządcą, współpracującym z Sanhedrynem – najważniejszą żydowską instytucją religijną. Wiedział, że oskarżenia wobec Jezusa są mocno naciągane. Dlatego nie chciał go skazać, jednak presja oskarżycieli była za silna. Szantażowali go, mówiąc, że jeśli tego nie uczyni, to nie jest przyjacielem cesarza. Piłat wówczas umył ręce i wydał Jezusa na śmierć, choć nie znalazł w nim winy. W 36 r. po krwawym stłumieniu buntu Samarytan było na Piłata tak dużo skarg, że odesłano go do Rzymu. Zanim tam dotarł, Tyberiusz zmarł, a cesarzem został Kaligula. Podobno Piłat popadł w niełaskę i popełnił samobójstwo.

Święty Dobry Łotr

Święty Dyzma to jeden z dwóch łotrów powieszonych na krzyżu obok Jezusa.

Na siedem dni przed męką Chrystusa zostali oni przekazani namiestnikowi. Według legend pierwszy z nich miał na imię Getas. Zabijał mieczem wędrowców, innych puszczał nago, a kobietom, które wieszał za kostki głową w dół, ucinał piersi. Drugi – Demas (Dyzma) – łupił bogatych, a ubogim pomagał. Zgodnie z przekazami historycznymi Dyzma miał uratować Świętą Rodzinę przed złoczyńcami, gdy uciekała ona do Egiptu przed Herodem. W innych przekazach można przeczytać, że Święta Rodzina spotkała Dyzmę i Getasa, gdy byli oni dziećmi. Ich matka nie była w stanie karmić piersią obu synów, więc Maryja pomogła jej i karmiła Dyzmę. Dobry Łotr miał więc być mlecznym bratem Chrystusa. Kiedy drugi łotr urągał Jezusowi, Dyzma powiedział mu, że oni umierają słusznie, za swe zbrodnie, ale Jezus nic złego nie uczynił. Zwrócił się do Jezusa, prosząc, żeby wspomniał na niego, kiedy już przyjdzie do swego królestwa. A Jezus obiecał Dobremu Łotrowi, że jeszcze dziś będzie z Nim w raju.

Baranek Boży

Biblijnym symbolem Wielkanocy, męki, śmierci i zmartwychwstania Jezusa jest Baranek Boży z czerwoną chorągwią.

Baranek często pojawia się w Biblii: przy ofierze Abrahama, przy wyjściu Żydów z niewoli egipskiej, w nauce Jezusa. Podczas mszy przed Komunią św. odmawia się „Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami”.

Na pamiątkę wyjścia narodu wybranego z niewoli egipskiej, Żydzi obchodzili święto Paschy. Pielgrzymowali w tym czasie do Jerozolimy, by w świątyni ofiarować baranka paschalnego. Według św. Jana, Jezus skonał na krzyżu właśnie w dniu Paschy, stając się ofiarą – „Barankiem Bożym”. Symboliczny obraz Jezusa jako „Baranka” pojawił się już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa, był elementem święconki już w VII w. Ten ostatni zwyczaj oficjalnie wprowadził papież Urban V w XIV w., by baranek przypominał wiernym o istocie świąt wielkanocnych – Zmartwychwstaniu.

Najsłynniejszy zdrajca

Na dwunastu apostołów wybranych przez Jezusa jedenastu było Galilejczykami, tylko Judasz Iskariota pochodził z Judei. Jedyny z nich umiał czytać i pisać, jako skarbnik apostołów gromadził datki, miał też je rozdawać potrzebującym. Według Ewangelii św. Jana był złodziejem, łasym na pieniądze. Dla pieniędzy zdradził Jezusa, chociaż 30 srebrników nie było dużą sumą.

Część biblistów twierdzi, że Judasz uważał Jezusa za zdrajcę. Wierzył, że gdy pokona Rzymian, zostanie królem Izraela, a Jezus odpowiadał, że królestwo jego nie jest z tego świata. Według innych – Judasz był najwierniejszym z apostołów, który dobrowolnie przyjął rolę zdrajcy, by ukrzyżowany Jezus mógł zbawić świat. Po śmierci Chrystusa Judasz oddał kapłanom srebrniki, ci za te pieniądze kupili pod Jerozolimą pole przeznaczone na cmentarz, nazywane Polem krwi. Według Ewangelii św. Mateusza Judasz poszedł za miasto i się powiesił.