Tak zaczęła się wojna

Dziś w Gdańsku odbędą się uroczystości obchodów 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Z tej okazji do Polski zjechali najważniejsi politycy z całego świata. Wystąpienia głów państw i szefów rządów odbędą się na półwyspie Westerplatte. To właśnie tu w 1939 roku wybuchła najbardziej krwawa wojna w historii.

1 września 1939 r. o godz. 4.43 Gustav Kleikamp, kapitan niemieckiego pancernika "Schleswig-Holstein", wydaje rozkaz do ataku. Kilka minut później stacjonujący na wodach Zatoki Gdańskiej okręt oddaje pierwszą salwę w kierunku polskiego składu amunicji na Westerplatte. Rozpoczyna się II wojna światowa, która kosztowała życie 62 milionów ludzi.

3500 żołnierzy niemieckich wspieranych przez bombowce nurkujące Stukas oraz artylerię okrętową rozpoczyna natarcie. Naprzeciwko nich staje 180-osobowa załoga Wojskowej Składnicy Tranzytowej pod dowództwem majora Henryka Sucharskiego i (nieformalnie) kapitana Franciszka Dąbrowskiego. Trzy polskie działa wspierane baterią moździerzy odpierają kolejne ataki hitlerowców. Po kilku godzinach zaciętych walk Niemcy już wiedzą: mimo prawie 20- -krotnej przewagi plan błyskawicznego zajęcia polskiej składnicy legł w gruzach. Rozpoczynają nawałę artyleryjską. Jednak heroiczna obrona Polaków przynosi efekty, hitlerowcy już boją się atakować za dnia, organizując niewielkie wypady w nocy. Z dnia na dzień po obu stronach rośnie liczba zabitych i rannych. Jednak goniący resztkami sił obrońcy nie dają za wygraną. Szóstego dnia bezsilni Niemcy dokonują nawet prób podpalenia lasu wokół półwyspu. W końcu po siedmiu dniach mężnej obrony, z 15 zabitymi i kilkudziesięcioma rannymi żołnierzami, wycieńczona, niewyspana i głodna załoga polskiej składnicy wywiesza białą flagę. Polacy, którzy według wszelkich założeń mieli bronić się maksymalnie kilkanaście godzin, wytrwali tydzień, nie oddając wrogowi ani skrawka ziemi. Zrobiło to wrażenie nawet na Niemcach, którzy w dowód uznania pozwolili idącemu do niewoli majorowi Sucharskiemu zatrzymać szablę oficerską.

Jednak według niektórych historyków to nie na Westerplatte, ale w Wieluniu (woj. łódzkie) rozpoczęła się wojna. Na trzy minuty przed ostrzałem półwyspu nad Wieluniem pojawiły się niemieckie bombowce, zrównując z ziemią 75 procent miasta, w którym nie było żadnych obiektów wojskowych.

Dzisiejsze uroczystości rozpocznie symboliczny dźwięk syren portowych punktualnie o godzinie 4.45. Najważniejsze wydarzenia zaplanowano jednak na godz. 15. To właśnie wtedy pod pomnikiem Obrońców Wybrzeża w Gdańsku zaplanowano wystąpienia prezydenta Lecha Kaczyńskiego (60 l.), premiera Donalda Tuska (52 l.) i zaproszonych gości. A swoją obecność zapowiedzieli kanclerz Niemiec Angela Merkel (55 l.) i premier Rosji Władimir Putin (57 l.). W obchodach wezmą udział również premierzy m.in. Włoch, Holandii, Czech, Litwy, Łotwy, Estonii, Serbii, Finlandii. Nie zabraknie przedstawicieli władz Francji, Wielkiej Brytanii i USA. Swoją obecność zapowiedział też jeden z obrońców Westerplatte.

Kalendarium kampanii wrześniowej

1 września, piątek O godzinie 4.45, bez wypowiedzenia wojny wojska hitlerowskie uderzają na Polskę. Rozpoczyna się bombardowanie miast, okręty Kriegsmarine ostrzeliwują wybrzeże. Na całej granicy polsko -niemieckiej nacierają oddziały. Polskie lotnictwo skutecznie powstrzymuje niemieckie naloty na Warszawę.

3 września, niedziela Westerplatte wciąż się broni. Trwają naloty na Warszawę. Wojska polskie przegrywają bitwę pod Mławą. Armie "Kraków", "Pomorze" i "Łódź" w odwrocie. Sojusznicy II RP wypowiadają wojnę Niemcom: o godz. 12 Wielka Brytania, 5 godzin później Francja. Przez najbliższe miesiące ani Francja, ani Anglia nie podejmą militarnych działań przeciwko Niemcom.

6 września, środa Po ucieczce rządu warszawiaków ogarnia panika. Protestujący wychodzą na ulicę. Sytuację opanowuje prezydent miasta Stefan Starzyński. Obrońcy na Westerplatte odpierają szturmy niemieckich oddziałów.

7 września, czwartek O 10.15 wycieńczona załoga Westerplatte kapituluje. 14. armia niemiecka zajmuje Okęcie i Włochy. Trwają bombardowania Warszawy. Zniszczone zostają dworce kolejowe: Wschodni i Wileński. Polskie oddziały szykują się do bitwy pod Iłżą.

17 września, niedziela Na mocy tajnego paktu Ribbentrop-Mołotow wojska radzieckie od wschodu wkraczają do Polski. Niemcy zajmują Lublin, a rząd polski ewakuuje się do Rumunii. Walki nad Bzurą opóźniają marsz hitlerowców na stolicę.

24 września, niedziela Trwają rozmowy z ZSRR o warunkach kapitulacji. Strona rosyjska zapewnia o "swoich pokojowych intencjach". Warszawa nie ma już prądu ani wody pitnej. Niemcy zrzucają ulotki propagandowe, wzywające obrońców do poddania się. Nasilają się bombardowania.

28 września, czwartek Po ciężkim szturmie na Warszawę o godz. 13.15 w fabryce Skody na Rakowcu przez gen. Kutrzebę i gen. Blaskowitza zostaje podpisany akt kapitulacji. Trzytygodniowa obrona Warszawy dobiegła końca.