Wszystko, co chcieliście wiedzieć o prezydencji, ale baliście się zapytać…

Czym właściwie jest prezydencja?

To inaczej przewodnictwo. Przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej. Co 6 miesięcy kolejny kraj UE przejmuje prezydencję, czyli kieruje pracami Rady UE. Minister z państwa sprawującego prezydencję przewodniczy posiedzeniom rady złożonej z ministrów z 26 pozostałych państw członkowskich. Przez pół roku Polska będzie dobrym gospodarzem. Będziemy organizować spotkania, proponować rozwiązania, szukać kompromisów. Kraj sprawujący prezydencję musi być bezstronnym mediatorem, czasem wznosząc się ponad własne interesy, by w gronie 27 państw podejmować decyzje dla wspólnego dobra.

Polska prezydencja wypada na początku prac nowej Komisji. Czy to dobrze?

To wielka szansa. Po wyborach do Parlamentu Europejskiego wiosną tego roku, na jesieni uformowała się nowa Komisja Europejska. To, że początek jej działań zbiega się z polską prezydencją, daje nam niezwykłe możliwości wpłynięcia na działania i decyzje Komisji w ciągu najbliższych pięciu lat. Właśnie w najbliższych miesiącach będą kształtowały się wielkie projekty i programy na kolejne lata. Szczególnie istotne będą dla nas prace nad unijnym budżetem na lata 2028-2034. Dyskusje o tym, na co będą przeznaczone miliardy euro z kasy UE, zaczynają się już teraz. Co ważne, za budżet w nowej Komisji odpowiada Polak, komisarz Piotr Serafin.

Jakie jest hasło polskiej prezydencji?

Hasło to „Bezpieczeństwo, Europo!”. Nie mogło być inaczej. Polski rząd od miesięcy nawołuje do wspólnego zwiększenia bezpieczeństwa naszego kontynentu. W obliczu zagrożeń, takich jak inwazja Rosji na Ukrainę czy trudna sytuacja na Bliskim Wschodzie, Unia Europejska musi wziąć większą odpowiedzialność za swoje granice. Oczywiście NATO i sojusz z USA pozostają fundamentem naszego bezpieczeństwa, ale polski rząd chce, żeby Unia finansowała kluczowe dla wszystkich nas projekty obronne, takie jak Tarcza Wschód czy Kopuła Europejska. Jako Europejki i Europejczycy chcemy czuć się bezpiecznie, by się rozwijać i budować dobrobyt. O tym będzie polska prezydencja.

Czyli polska prezydencja skupi się w całości na obronności?

Polska prezydencja widzi bezpieczeństwo bardzo szeroko. Dlatego mówi o 7 wymiarach bezpieczeństwa. Oprócz tego oczywistego, obronnego, skupi się na bezpieczeństwie wewnętrznym, czyli m.in. pomocy gminom w przypadku katastrof naturalnych takich jak powodzie. Niezwykle istotny będzie też biznesowy wymiar bezpieczeństwa, a w nim walka o poprawę konkurencyjności Europy, ochrona europejskiego przemysłu i zmniejszanie obciążeń biurokratycznych. W ramach bezpieczeństwa energetycznego polska prezydencja będzie dążyć do pełnej niezależności energetycznej od Rosji oraz niższych cen energii dla obywateli i przedsiębiorstw. Bezpieczeństwo informacyjne z kolei oznaczać będzie działania dające nam bezpieczeństwo w sieci, w tym ochronę przed dezinformacją z wrogich krajów. Pod hasłem bezpieczeństwa żywnościowego kryją się działania na rzecz stabilności finansowej rolników i wysokiego standardu żywności dla każdego. W końcu mamy bezpieczeństwo zdrowotne, czyli zapewnienie dostępu do leków, nawet w sytuacjach kryzysowych, a także postawienie na profilaktykę zdrowia i poprawę zdrowia psychicznego, w szczególności młodych osób.

Czy tylko rząd będzie zaangażowany w prezydencję?

Zdecydowanie nie, prezydencja to wielkie przedsięwzięcie, którego sukces będzie zależał od zaangażowania wielu podmiotów i środowisk. Powołano Radę Organizacji Pozarządowych i Radę Przedsiębiorców, zaproszono do współpracy samorządy różnych szczebli, włączono ludzi ze świata kultury i sztuki. Szereg działań, wydarzeń i imprez zainicjowanych przez fundacje, stowarzyszenia, firmy, miasta czy powiaty otrzyma patronat polskiej prezydencji i trafi do oficjalnego kalendarza polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.

Czy prezydencja to także czas promocji Polski?

Tak! Prezydencja to też czas na świętowanie i celebrowanie polskiej i europejskiej kultury. Zaplanowano bogaty program kulturalny, który ma na celu promowanie młodych artystów oraz wartości współpracy i dialogu. Wydarzenia kulturalne, takie jak koncerty, wystawy i spotkania, będą miały miejsce zarówno w Polsce, jak i w innych krajach europejskich. Do najważniejszych wydarzeń krajowych, które odbędą się w ramach polskiej prezydencji, należy wystawa „Gabinet sztuki europejskiej” w Zamku Królewskim w Warszawie. Niezwykle zapowiada się koncert inaugurujący prezydencję pod batutą Radzimira Dębskiego. Koncerty w ramach prezydencji odbędą się m.in. w Poznaniu, Krakowie, Gdańsku, Rzeszowie, Bydgoszczy, Katowicach, Wrocławiu, Zielonej Górze, Łodzi i Szczecinie.

Czy Rada Europejska i Rada UE to to samo?

Te nazwy mogą się mylić, ale warto umieć je rozróżnić. Rada Europejska to przywódcy wszystkich 27 państw UE, najczęściej premierzy. Wyznaczają główne kierunki polityczne Unii Europejskiej. Ich spotkania nazywamy szczytem. Rada UE to ministrowie „tematyczni” z 27 państw, pracujący zgodnie ze specjalizacją swojego resortu. Mamy więc np. radę ds. rolnictwa i rybołówstwa, złożoną ze wszystkich ministrów rolnictwa z państw UE, czy radę ds. środowiska itp. Rady UE negocjują i przyjmują prawo unijne, zwykle wraz z Parlamentem Europejskim.

7 wymiarów bezpieczeństwa

• Zewnętrzne
• Wewnętrzne
• Ekonomiczne
• Energetyczne
• Informacyjne
• Żywnościowe
• Zdrowotne

Trójka

Trójka, zwana też trio, to trzy państwa, które sprawują prezydencję po sobie przez półtora roku. Razem tworzą program Rady UE na 18 miesięcy. Polska jest w trójce z Danią i Cyprem. Wszystko po to, żeby zachować spójność prac Rady UE.

Logo prezydencji

Prezydencja ma też swoje logo. Jego twórcą jest Jerzy Janiszewski, artysta, który stworzył symbol Solidarności w 1980 r., a także poprzedni symbol polskiej prezydencji z 2011 r.

Koncert inauguracyjny prezydencji

Koncert inauguracyjny z Teatru Wielkiego Opery Narodowej będzie transmitowany na antenie TVP, 3 stycznia 2025 r.

Strona internetowa  prezydencji

Więcej informacji o prezydencji i wydarzeniach jej towarzyszących można znaleźć na oficjalnej stronie www.poland25.eu

20 lat Polski w Unii Europejskiej

20 lat temu zdecydowaliśmy, że chcemy być częścią wyjątkowej wspólnoty. Dołączyliśmy do Unii Europejskiej, bo wiedzieliśmy, że razem możemy osiągnąć więcej. Wolność i komfort podróżowania bez paszportu, wyboru miejsca zamieszkania, dostępu do edukacji i pracy za granicą, są dla nas oczywiste i trudno dostrzegalne, tak bardzo się do nich przyzwyczailiśmy. Nie potrafimy sobie już wyobrazić, że może być inaczej.

Konkretne korzyści Polski z członkostwa w UE

Symbolem zmian stały się polskie drogi i infrastruktura. Dziś na nasze autostrady z zazdrością spoglądają sąsiedzi nie tylko ze wschodu, ale i z zachodu. W 2004 r. dróg ekspresowych i autostrad było w Polsce tylko 410 km, dziś jest ich 6 300 km.

Dzięki środkom europejskim ukończono także inne inwestycje ważne dla bezpieczeństwa, rozwoju gospodarki i komfortu życia, m.in. drugą linię metra w Warszawie, modernizację toru wodnego Świnoujście-Szczecin, budowę zbiornika przeciwpowodziowego Racibórz Dolny na Odrze. Unowocześniono wagony i lokomotywy dla kolei.

W ciągu tych 20 lat polskie PKB wzrosło 4-krotnie. Do Unii Europejskiej wchodziliśmy jako kraj z najwyższym, 20-procentowym poziomem bezrobocia. Obecnie już od kilku lat jesteśmy jednym z państw z najniższym wynikiem. Rywalizujemy z Czechami i Maltą o miano lidera niskiego bezrobocia w UE.

Wartości, które łączą kraje Unii

Jeszcze większe korzyści są mniej widoczne. W Unii jesteśmy bezpieczniejsi, a bezpieczeństwo ma różne wymiary. Unowocześnianie wojska i przemysłu dzięki UE przebiega taniej i szybciej. Unia ułatwia wspólne zakupy tańszego gazu, budowanie infrastruktury transportowej i zabezpieczające dostawy energii dla nas i naszych sąsiadów: połączenia transeuropejskie, gazociąg Baltic Pipe, terminal LNG.

Duża gospodarka Unii jest bardziej stabilna, chroni przed wojnami handlowymi, wspólnie odpowiadamy na kryzysy i pomagamy sobie wzajemnie. Razem dbamy o jakość żywności, powietrza i wody, skuteczniej walczymy z cyberatakami i dezinformacją. UE to przejrzyste prawo, ochrona konsumenta, pracownika, mniejszości i dzieci, dostęp do leczenia za granicą. Bezpieczeństwo w UE jest możliwe przez jej jedność, spójność i współpracę.

Z obecności w Unii czerpiemy korzyści i jednocześnie dużo wnosimy: wartości – wolność i kreatywność w walce o wolność, która razem z solidarnością zmieniła Europę i jest aktualna do dziś. Polskie produkty, technologie i usługi podbiły rynki europejskie, polska kuchnia, parki narodowe i gościnność – serca Europejczyków, a otwartość, wiedza, kultura i etyka pracy polskich pracowników, naukowców i artystów jest ceniona w Europie. Mamy dobre pomysły, jak jeszcze lepiej urządzić naszą Unię.

Jesteśmy Unią Europejską i razem z innymi krajami członkowskimi tworzymy największą na świecie wspólnotę demokracji, kierujemy się tym samym modelem rozwoju. Łączą nas: miejsce na mapie świata, wartości życiowe i poczucie odpowiedzialności. Polska w strukturach europejskich ma większy wpływ na politykę globalną – razem jesteśmy silnym graczem na arenie międzynarodowej. Współdecydujemy o przyszłym kształcie Unii i całej cywilizacji zachodniej, którą 20 lat temu świadomie wybraliśmy. Jesteśmy z tego dumni!

Najlepsza inwestycja

• Na każdą złotówkę wpłaconą przez Polskę do budżetu UE dostaliśmy trzy złote w formie bezzwrotnych dotacji.
• Co piąte euro z funduszu spójności trafiło do Polski.

Przykłady zmian można mnożyć

Jednolity rynek europejski to jedno z największych osiągnięć Europy. Dzięki niemu nie tylko podróżujemy po UE, możemy mieszkać i pracować w dowolnym kraju Unii, ale też mamy swobodny przepływ towarów, usług i kapitału (rozumianego nie tylko jako pieniądze, ale też inwestycje, pożyczki, kredyty). Dzięki temu unijni przedsiębiorcy mogą prowadzić działalność w więcej niż jednym kraju i konkurować na rynku światowym. Wspólny rynek UE to 450 milionów konsumentów, do których nasi przedsiębiorcy mają dostęp. To większa konkurencja, czyli niższe ceny i szersza oferta produktów i usług.

Cyfryzacja

aplikacja mObywatel, e-recepty, portale z darmowymi filmami, które powstały dzięki środkom europejskim

Wsparcie dla rolnictwa

przez 20 lat do Polski w ramach wspólnej polityki rolnej trafiło ponad 77 miliardów euro. Skorzystało z tego ponad milion rolników. Z Funduszy Europejskich wspierany jest eksport produktów rolno-spożywczych, są modernizowane gospodarstwa rolne, budowane drogi lokalne i wiele, wiele innych.

Studia za granicą

w programie Erasmus wzięło w udział 400 tys. polskich studentów, pracowników naukowych i uczniów. Dzięki wymianie uczą się samodzielności, komunikatywności, radzenia sobie w trudnych sytuacjach i nabywają międzynarodowe kompetencje

Rozwój innowacyjności

innowacje to kluczowy element rozwoju gospodarczego. W ciągu ostatnich 20 lat polskie firmy otrzymały ponad 19 miliardów zł na rozwój innowacji i działania badawczo-rozwojowe.

Partnerem materiału jest Kancelaria Prezesa Rady Ministrów