Sérgio Vieira de Mell (1948-2003) był brazylijskim dyplomatą, przez 34 lata pracującym w ONZ na rzecz uchodźców i obrony praw człowieka. Zginął, wraz z 21 osobami, w zamachu bombowym na siedzibę placówki ONZ w Bagdadzie. Nagrody przyznaje Stowarzyszenie Willa Decjusza, instytucja kulturalna tworząca forum wymiany myśli przedstawicieli różnych kultur, narodowości i obszarów zainteresowań. Wyróżnieni zostali także dr Feras Alghadban, medyk pomagający uchodźcom syryjskim, w obozach w Syrii i i Libanie (nagroda w kategorii „osoba”. Honorową nagrodę otrzymała „grupa działających w Polsce i na Litwie organizacji udzielających pomocy materialnej, wizowej, prawnej, psychologicznej, bytowej, rehabilitacyjnej osobom represjonowanym na Białorusi po sierpniu 2020 r.”.
Laureatów wyłoniła kapituła, w skład której wchodzili przedstawiciele m.in. prezydenta RP, prezydenta Krakowa (w tym mieście siedzibę ma Stowarzyszenie), konsula generalnego USA, rzecznika praw obywatelskich. Szacowna kapituła laureatów wyłoniła spośród 19 zgłoszonych kandydatur. Były to osoby i organizacje z różnych stron świata m.in. z Polski, Afganistanu, Białorusi, Indonezji, Libanu, Litwy, Maroka, Mołdawii, Rosji, Syrii i Ukrainy.
Laureaci otrzymują statuetkę autorstwa Andrzeja Renesa, dyplom pamiątkowy oraz nagrodę finansową ufundowaną przez sponsorów. Ceremonia wręczenia nagrody odbywa się rokrocznie w październiku (w tym – 21 października) w ramach międzynarodowej konferencji poświęconej idei wolności organizowanej przez Stowarzyszenie Willa Decjusza. Nagrody przyznawane są od 2003 r. Otrzymali je m.in. Tadeusz Mazowiecki, Helsińska Fundacja Praw Człowieka (Polska), Stowarzyszenie Memoriał (Rosja). Nagrodzie patronują: ambasador Federacyjnej Republiki Brazylii w Polsce, ambasador Królestwa Szwecji w Polsce oraz Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców.
Polska Misja Medyczna, jak sama się określa, jest „organizacją humanitarną niosącą pomoc medyczną w najbardziej potrzebujących krajach świata”. Działa od 1999 r. Zaczęła od pomocy dla Polaków zamieszkałych w Bukareszcie i w regionie Bukowiny i pomocy w Albanii dla uchodźców z Kosowa. W 2002 r. Misja zaczęła pomagać potrzebującym w Afganistanie, a rok później – w Iraku, zajmując się odbudową i wyposażeniem szpitala w polskiej strefie stabilizacyjnej, w miejscowości Al-Hashimiya. W 2004 r. Gruzji Gruzja przekazała Mobilne Ambulatoria Medyczne w ramach projektu „Profilaktyki i Leczenia Gruźlicy – pomoc dla Gruzji”. W 2005 r. Szkolenia dla lekarzy z Białorusi, Ukrainy i Mołdawii „Zdrowie publiczne – diagnostyka i leczenie gruźlicy, chorób wenerycznych i HIV/AIDS w Europie Wschodniej” oraz w Iraku - szkolenie lekarzy ze szpitala okręgowego w Al-Hashimiyah Afganistan – projekt „Odbudowa i rozwój infrastruktury medycznej w dystrykcie Mazar-e Sharif"… Obecnie Misja organizuje m.in. pomoc dla Afganistanu, państw afrykańskich i uchodźców syryjskich...