Zaskoczyła mnie skala tej wojny

Gdy wybuchła wojna, miałem 16 lat. Nie przewidywałem, że nabierze tak przerażającego wymiaru. Sam wybuch wojny nie był zaskoczeniem. Zaskoczeniem była jej skala, zaskoczeniem był też brak reakcji ze strony sojuszników Polski. Już w pierwszych dniach wszyscy w Polsce zrozumieli, że wcale nie chodzi o Gdańsk i że ta wojna będzie miała zupełnie inny charakter niż I wojna światowa - że nie jest to spotkanie sił wojskowych na określonym terenie, lecz agresja jest skierowana przeciwko narodom. Szybko zrozumieliśmy, że Hitler realizuje cele postawione w "Mein Kampf" i że Żydzi poniosą największą ofiarę.

Israel Gutman

Historyk, profesor Instytutu Yad Vashem w Jerozolimie