Elżbieta ATS IV 1945

i

Autor: Imperial War Museums

Historyczne wspominki

Pokrzepiała Brytyjczyków. Pod koniec wojny pełniła ochotniczo służbę pomocniczą

2022-09-09 7:15

Niewielu z tzw. możnych tego świata II wojnę światową nie spędzało w ciszy swych zamków, pałaców i willi. Król Jerzy VI i jego rodzina nie opuszczali Londynu, nawet po 15 września 1940 r., kiedy to Luftwaffe rozpoczęła systematyczne naloty na stolicę Królestwa Wielkiej Brytanii. Gdy 3 września 1939 r. Anglia wypowiedziała Niemcom wojnę księżniczka Elżbieta miała 13 lat. W 1944 r. była już pełnoletnia i zgłosiła się do służby w Auxiliary Territorial Service (ATS).

ATS (Pomocnicza Służba Terytorialna) to formacja stworzona w 1938 r. dla kobiet, które swoje umiejętności mogłyby wykorzystać w czasie wojny. Jeszcze przed 1944 r. Elżbieta wykazywała duże zainteresowanie polityką i wojną jako taką. Mając 14 lat wygłosiła przemówienie do swoich rówieśników. Wystąpiła z pokrzepiającą serca przemową z salonu zamku Windsor w ramach „Godziny dla dzieci” transmitowanej przez BBC. Już wtedy istniały agencje badania opinii publicznej. Przemówienie córki Jerzego VI społeczeństwo oceniło względnie pozytywnie, choć jednocześnie dominowała opinia, że było ono napisane dla Elżbiety i miało charakter propagandowy. I to ostatnie jest prawdziwe bez dwóch zdań. Elżbieta swoją postawą zachęcała Brytyjczyków do wytrwałości i poświęcenia w walce w III Rzeszą. Nic dziwnego, że mając 16 lat po raz pierwszy złożyła, prawie oficjalną, wizytę w jednostce wojskowej. Otrzymała wówczas stopień honorowego pułkownika Gwardii Grenadierów. W 1943 r. promowała aktywnie rządową kampanię „Dig for Victory” i „Victory Garden”. Chodziło w niej o zachęcanie Brytyjczyków do wykorzystania ogródków do uprawy warzyw i wszystkiego, co mogłoby uzupełnić niedobory w zaopatrzeniu w żywność. Dla celów propagandowych sfotografowano Elżbietę, jak dba o swoje poletko w ogrodzie przy windsorskim zamku.

Zwieńczeniem wojennego zaangażowania przyszłej królowej była służba w ATS. Gdy skończyła 18 lat zgłosiła się „na ochotnika” do ATS. W tej służbie rola kobiet była znacząca. Bez pań w mundurach ATS trudno wyobrazić byłoby sobie, choćby, funkcjonowanie lotnictwa. To one były operatorkami radarów. Generalnie: po wojnie oszacowano, że dziewięć na dziesięć brytyjskich kobiet brało czynny udział w wysiłku wojennym. Swój wkład weń wniosła także Elżbieta. W ATS zaczęła służyć w stopniu szeregowca. Zadbał o to jej ojciec, sprawdzając, czy córka nie zacznie służby w stopniu odpowiadającemu oficerskiej szarży. Potem oddelegowano ją na kurs prawa jazdy i mechaniki samochodowej. Biografowie podkreślają, że Elżbieta nauczyła się nie tylko jeździć – a prowadziła jeepy, ciężarówki i karetki pogotowia, ale także naprawiać silniki. Niedługą służbę w ATS Elżbieta, która 6 lutego 1952 r., stała się Elżbietą II, zakończyła w stopniu młodszego dowódcy, odpowiednika kapitana w brytyjskim wojsku. Może i służba była niedługa, ale na długo to zapamiętali poddani Elżbiety II. Jak najbardziej pozytywnie...

Sonda
Czy monarchia w Anglii powinna zostać zlikwidowana?

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki