W Rosji o Gorbaczowie. Kształtował historię, nie miał u siebie dobrych notowań

„Kreml poinformuje później, czy rosyjski prezydent Władimir Putin weźmie udział w pożegnaniu zmarłego pierwszego i jedynego prezydenta ZSRR Michaiła Gorbaczowa” – powiedział TASS sekretarz prasowy prezydenta Dmitrij Pieskow. W każdym, prawie każdym państwie, aktualnie urzędujący przywódca uczestniczy w pogrzebie swojego poprzednika. Putin zapewne zastanawia się, co ma począć, zważywszy, że Gorbaczow nie pochwalał jego wojny z Ukrainą, a b. prezydent Związku Sowieckiego we współczesnej Rosji był od wielu lat na marginesie polityki. Był, mniej więcej, dla Rosji tym dziś w polityce, kim obecnie w Polsce jest Lech Wałęsa – politykiem z kart historii. Być może dlatego w pośmiertnych i przedpogrzebowych opiniach akcentuje się wpływa zmarłego na politykę międzynarodową w czasach, gdy kierował ZSRR. Władimir Poliakow, sekretarz prasowy Fundacji Gorbaczowa poinformował (31 sierpnia), że pożegnanie jego szefa odbędzie się 3 września. Trumna zostanie wystawiona w Sali Kolumnowej Domu Związków Zawodowych w Moskwie, w godzinach od 10:00 do 14:00 czasu moskiewskiego.

W tym samym dniu Michaił Siergiejewicz Gorbaczow zostanie pochowany na moskiewskim Cmentarzu Nowodziewiczym. Spocznie obok swojej żony Raisy. Do Sali Kolumnowej będzie mógł przyjść każdy. To miejsce, w którym ludzie radzieccy oddawali hołd swoim zmarłym przywódcom, m.in. Stalinowi. Nie ma informacji (na 31 sierpnia), jaki charakter będzie miał pogrzeb twórcy pieriestrojki (przebudowy) i głasnosti (jawności). Charakterystyczne jest, że każda informacja w TASS dotycząca Gorbaczowa kończy się zdaniem: „Gorbaczow zrezygnował z funkcji prezydenta ZSRR 25 grudnia 1991 r., w tym samym czasie przestał istnieć Związek Radziecki”. Przekaz wydaje się być oczywisty.

Kondolencje rodzinie Gorbaczowa złożył Putin. „Kierował naszym krajem w okresie złożonych, dramatycznych zmian, polityki zagranicznej na dużą skalę, wyzwań gospodarczych i społecznych. zrozumiał, że reformy są konieczne, i starał się zaproponować własne rozwiązania pilnych problemów”. Premier FR Michaił Miszustin jedynego prezydenta ZSRR nazwał „wybitnym mężem stanu”, który „wiódł ciekawe, pełne wydarzeń życie” i stał się „uosobieniem globalnej zmiany”. Leonid Słucki, po śmierci Władimira Żyrinowskiego tymczasowy przywódca Liberalno-Demokratycznej Partii Rosji, napisał na swoim kanale w Telegramie: „Gorbaczow był zdecydowanie najzdolniejszym politykiem swoich czasów. Ale dla wszystkich urodzonych w Związku Radzieckim pozostaje złożoną i kontrowersyjną postacią historyczną”. Mniej dyplomatycznie o zmarłym wypowiedział się lider rosyjskich komunistów Giennadij Ziuganow. Jego zdaniem Gorbaczow był „jednym z tych władców w tysiącletniej historii Rosji, który przyniósł absolutne nieszczęście, smutek i nieszczęście wszystkim narodom nie tylko naszego kraju…”.

B. prezydent FR i obecny wiceszef Rady Bezpieczeństwa Rosji Dmitrij Miedwiediew, stawiany wśród potencjalnych następców Putina, również wypowiedział się, na swoim kanale w Telegramie, o Michaile Gorbaczowie. „Był powszechnie znany jako genialny polityk, mąż stanu i osoba publiczna, która miała poważny wpływ na bieg historii ludzkości. Michaił Siergiejewicz podejmował bardzo różne, czasem bardzo trudne decyzje w dramatycznych okresach historii naszego kraju. Przyczynił się do rozwoju systemu politycznego ZSRR, położył podwaliny pod globalne zmiany na całym świecie…”. Swoją opinię wyraził także bliski sojusznik FR, prezydent Białorusi Aleksander Łukaszenka. W kondolencjach, opublikowanych przez jego służby prasowe, stwierdził: „Michaił Siergiejewicz wniósł wielki osobisty wkład w złagodzenie napięć międzynarodowych i globalne rozbrojenie nuklearne pod koniec XX wieku. Szczerze wierzył w możliwość odbudowy społeczeństwa na zasadach głasnosti, demokracji i otwartości…”.

W marcu 2022 r. w sondażu (na zlecenie Ogólnorosyjskiego Centrum Badania Opinii Publicznej) 51 proc. Rosjan stwierdziło, że Gorbaczow był tym, który myślał o dobru państwa i którego działania wyrządziły ZSRR więcej szkody niż pożytku. Według sondażu ponad 70 proc. Rosjan uznało, że ​​za Gorbaczowa Związek Sowiecki szedł „raczej w złym kierunku”.