Zamordowali ich Niemcy, bo ratowali Żydów. Dołączą do grona błogosławionych

Gdy tak się już stanie, to będzie można błogosławionym oddawać publiczny kult, ale tylko na określonym terenie, np. w danej diecezji, kraju, wspólnocie zakonnej. Kult powszechny przysługuje bowiem wyłącznie osobom uznanym za święte. Do 1234 r. świętych ogłaszali wiernych. Stąd też nieznana jest dokładna liczba wyniesionych na ołtarze. Wówczas Grzegorz IX uznał, że może to czynić wyłącznie papież. W 1483 r. Sykstus IV wprowadził rozróżnienie między błogosławionymi i świętymi. OD XVI w. prowadzony jest rejestr błogosławionych i świętych – Martyrologium Romanum. Znajduje się w nim ok. 15 tys. nazwisk. W 2003 r. rozpoczął się proces beatyfikacyjny. Był prowadzony w Polsce i w Watykanie. „Na etapie diecezjalnym do procesu zdecydowano dołączyć sześcioro dzieci Ulmów, uznając wiarę ich rodziców za czynnik decydujący. Dylematy rodzą się w przypadku dziecka, które nie zdążyło się urodzić. Przepisy dotyczące kanonizacji i beatyfikacji jednoznacznie podają, że kandydat na ołtarze powinien być znany z imienia i nazwiska. O tym, czy najmłodszy potomek Józefa i Wiktorii zostanie uznany za męczennika, zdecyduje watykańska kongregacja. Przypadek wynoszenia na ołtarze całej rodziny jest w Kościele unikatowy” – wyjaśnia ks. Sławomir Adamczyk, dyrektor Duszpasterstwa Rodzin Diecezji Radomskiej.

Józef i Wiktoria Ulmowie byli mieszkańcami 4,5-tysięcznej wsi Markowa w przedwojennym województwie lwowskim, a dzisiejszym województwie podkarpackim. Pod koniec 1942 r., mimo biedy i Ulmowie dali schronienie ośmiorgu Żydom. Nie byli jedynymi, którzy ukrywali Żydów, za co – podkreślmy – jedynie w okupowanej Polsce i na terenach ZSRR zajętych przez III Rzeszę – groziła kara śmierci. 24 marca 1943 r. pod ich dom zajechali Niemcy i granatowi policjanci. To granatowy doniósł okupantom, że Ulmowie ukrywają Żydzi… Zginęli wszyscy, Ulmowie i ukrywani przez nich Żydzi, 17 osób – dorosłych i dzieci, w tym jedno w łonie matki. Dwudziestu jeden innych Żydów ukrywanych przez mieszkańców Markowej doczekało końca wojny.

Ulmowie zostali wyróżnieni (w 1995 r.) tytułem „Sprawiedliwych wśród Narodów Świata”. Instytut Yad Vashem nadał ten tytuł (dane z 1 stycznia 2021 r.) 27 921 bohaterom. Wśród nich jest 7177 Polaków, którzy tworzą największą grupę Sprawiedliwych spośród obywateli 51 krajów świata. Na pamiątkę mordu w Markowej 24 marca obchodzimy (od 2018 r.) Narodowy Dzień Pamięci Polaków. Szacuje się, że Polacy uratowali od śmierci do trzystu tysięcy Żydów. W 1939 r. w granicach II Rzeczypospolitej, według danych szacunkowych, mieszkało około 3,4 mln Żydów - obywateli polskich.