Aleksy II, a właściciwe Aleksy Rydgier urodził się w 1929 roku. Święcenia diakońskie otrzymał w 1949 roku, już w trakcie pierwszego semestru nauki w Leningradzkiej Akademii Duchownej. Rok później, w kwietniu 1950 roku, otrzymał wyższe święcenia kapłańskie.
Od lat 60. pełnił ważne funkcje w strukturach administracyjnych Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, najpierw przy patriarsze Aleksym I, a potem Pimenie. Po śmierci Pimena Sobór Biskupów wybrał Aleksego II na stanowisko Patriarchy Moskwy i Wszechrusi. Był nim przez 18 lat. Ostatnio Aleksy II miał poważne problemy ze zdrowiem.
Włoska agencja ANSA podała, że "z zaskoczeniem i bólem" przyjęto w Watykanie wiadomość o śmierci patriarchy. To pierwsza reakcja Stolicy Apostolskiej na śmierć Patriachy Moskwy i Wszechrusi.